Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları, Halk Sıhhati ve Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı öğretim elemanları tarafından yürütülen ’SARS CoV-2 İnaktif (Sinovac-Coronavac) Aşısının Bağışıklık Yanıtı’ konusundaki bilimsel çalışma tamamlandı.
Manisa Celal Bayar Üniversitesi (MCBÜ) Bilimsel Araştırma Fonu Takviyesi ile Türkiye’de geniş ölçekte kullanılan SARS-CoV-2 inaktif Sinovac (Coronavac) aşısının antikor oluşturma yetkinliği konusunda yapılan çalışma, Türkiye’de sonuçları açıklanan birinci kapsamlı çalışmalardan biri olma özelliğini taşıyor.
İKİ FARKLI TESTLE SAPTANDI
Dr. Öğr. Gör. Şebnem Şenol Akar, Prof. Dr. Sinem Akçalı, Prof. Dr. Erhan Eser, Prof. Dr. Pınar Dündar, Prof. Dr. Beyhan Özyurt, Dr. Öğr. Vazifelisi Deniz Özer, Dr. Yunus Özkaya, Dr. Merve Gezginci, Dr. Gülizar Deniz ve Uzman Hemşire Ferya Karadağ Yalçın’ın araştırmacı olarak katıldığı çalışmada, SARS-CoV-2 Spike (Dikensi) proteininde virüsün insan hücrelerine bağlandığı bölgeye (RBD) karşı oluşan nötralizan antikorlar kantitatif ve kalitatif olmak üzere iki farklı testle saptandı.
BİRİNCİ KAPSAMLI ÇALIŞMA
Yapılan çalışmanın Türkiye’deki birinci kapsamlı çalışmalarından biri olduğunu söyleyen Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Tıbbı Mikrobiyoloji Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Sinem Akçalı, şunları söyledi:
“Biz bu araştırmamızda Celal Bayar Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri fonu dayanağıyla bugün Türkiye’de geniş ölçekte kullanıma giren halk ortasında ‘Çin aşısı’ olarak bilinen inaktif Covid-19 aşısının antikor oluşturma yetkinliğini değerlendirmeyi amaçladık. Aşının oluşturduğu antikor yetkinliğini saptamanın yanı sıra bir başka gayemiz da sıhhat çalışanlarında aşının oluşturduğu antikor seviyelerinin ne kadar müddetle devam ettirdiğini takip etmeyi planladık. Bu nedenle aşı antikor seviyelerini araştırmak için bize sayısal olarak paha verebilecek kitleri tercih ettik. Sıhhat çalışanlarından toplanan kanlardan araştırmamızı yaptık. Fakat bu saptayacağımız antikorların tıpkı vakitte nötralizan antikor denilen ve şahısları Covid-19 ile hastalanmaktan koruyacak virüsün hücreye girişini engelleyen antikorlar olup olmadığını görmek için de bir öteki nötralizasyon testi dediğimiz bir diğer testle de aşılanmış bireylerden toplanan kanları çalıştık. Daha sonra her iki test sonuçlarını bulduğumuz pahalar üzerinden değerlendirdik. Bu çalışma Türkiye’de sonuçları açıklanan birinci kapsamlı çalışmalardan biri olarak kayıtlara geçti”
“İKİNCİ AŞIDAN SONRA ANTİKOR GELİŞTİRME ORANI YÜZDE 97’NİN DE ÜZERİNE ÇIKTI”
Araştırmaya bin 53 sıhhat çalışanının katıldığını belirten Manisa CBÜ Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kısmı Dr. Öğrt. Üyesi Şebnem Şenol Akar, “Çalışmamıza başlangıçta bin 53 kişi daha evvel hastalığı geçirmemiş ve antikoru negatif olan sıhhat çalışanları katıldı. Bin 53 kişinin öncelikle hastalığı geçirmediği yaptığımız antikor testleriyle kanıtlamış olduk. Birinci aşının akabinde ikinci aşıdan evvel bir kan aldık. Bu kan alımında antikor seviyelerini saptadık. İkinci aşıdan en az 28 gün sonra ikinci kanlarımızı topladık. Bu durumda birinci aşıdan sonra 900’ün üzerindeki sıhhat çalışanında, ikinci aşıdan 28 gün sonra da 771 sıhhat çalışanında kanlarımızı topladık. Çalışmanın sonucunda gördüğümüz kıymetli durumlardan bir tanesi nötrolizan antikor ve titreyle baktığımız antikor sonuçlarının uyumlu olmasıydı. Birinci aşıdan sonra antikor geliştirme oranı yüzde 25’te kaldı. İkinci aşıdan sonra antikor geliştirme oranı yüzde 97’nin de üzerine çıktı. Bu da demek oluyor ki birinci aşıdan sonra kâfi bağışıklık oluşmamakta, ikinci aşıdan sonra toplumun büyük bir kısmında bağışıklığını oluşturmuş durumdayız” tabirlerini kullandı.
“KADINLAR YÜZDE 99 ORANINDA BİR ANTİKOR GELİŞTİRME ORANI KELAM KONUSU”
Antikor geliştirme oranlarına bakıldığında bayanlarda daha yüksek bir oranın dikkat çektiğini belirten Akar, “Antikor geliştirme oranı her iki cinsiyette de kâfi ve manalı bir seviyede olmakla birlikte bayanlarda bir ölçü daha yüksek antikor seviyesi saptadığımız doğrudur. Erkeklerde yüzde 97, bayanlarda yüzde 99 oranında bir antikor geliştirme oranı kelam konusuydu. Bu oranı bir ölçü cinsiyetle farklılık gösterebilir. Bunun muhakkak cinsiyetle bağlı olup olmadığını istatiksel alt değerlendirmeler sonuçlandığında söylemek daha gerçek olacaktır. Burada vurgulamamız gereken şey bir doz aşının asla kâfi olmayacağı, kesinlikle ikinci dozun olunması gerektiği, koruyuculuğun bu halde oluşabileceğini söylememiz çok önemli” diye konuştu.
“KİŞİSEL KORUNMA TEDBİRLERİNİ ARALIK VERMEDEN DEVAM ETMEMİZ GEREKİYOR”
Aşı olunsa dahi maske, uzaklık ve hijyen kurallarına aralık verilmemesi gerektiğine dikkat çeken Akar, “Çalışmamızda göstermiş olduğumuz yüksek antikor seviyeleri hastalıktan yüzde 100 korunacak oldukları manasına gelmemektedir. Katiyen ferdî korunma tedbirlerini aralık vermeden devam etmemiz gerekiyor. Maske kullanımına, ferdî aralık kurallarına dikkat edilmesi kesinlikle gerekiyor. Kapalı ortamlardan korunma, bu türlü ortamlarda maskemizi çıkarmama üzere kıymetli bahislere dikkati çekmemiz gerekiyor” dedi.
“HASTALIĞI GEÇİRMEKTENSE AŞILI OLMAK ÇOK DAHA GÜVENLİ”
Tereddütleri azaltmak gayesiyle yan tesirlerin de takip edildiğini belirten Akar, “Hastalığı geçirmektense aşılı olmak çok daha inançlı. Tereddütleri azaltmak maksadıyla biz bu çalışmamızda yan tesirleri de yakından takip ettik. Yan tesirlerin son derece az olduğunu gözlemledik. Bilhassa yüzde 25’in altında yalnızca aşı yerinde ağrı üzere ya da baş ağrısı üzere çok az yan tesirler görüldüğünü gözlemledik. Yüzde 1’in altında hastaneye başvurmayı gerektirecek ciddiyette yan tesirler olduğunu gözlemledik. Bu da aşının son derece inançlı olduğunu gösteren değerli bir kanıt” sözlerini kullandı.
Ensonhaber