Altı kısımda verilen ve edebiyatta en prrestijli ödül sayılan Nobel Edebiyat Mükafatları, her yıl yapılan merasimle sahiplerine veriliyor.
Pekala, komite Nobeli verirken ne cins kriterlere bakıyor?
Bu yazımızda Nobel’e uzanmak için nelere bakılıyor konusu üzerine naçizane görüşlerimizi belirttik.
Akademi üyesinden oluşan ve üç yılda bir değişen Komite’nin, 200 isimden oluşan aday listesini 20 isme indirdiğini ve bu 20 müellifin da ödül verilebilecek seviyede olduğunu söz ediyorsunuz. Bu durumda kitaplar ortasında kıyaslama yapabilecek kimi kriterleriniz olmalı.
EDEBİYATTA YENİLİK
Alışılmış ki kimi kriterler var. Genel olarak edebiyatta yenilik, çıtayı yükseltme, lisanı zenginleştirme üzere kriterlerden kelam edilir lakin bunlar biraz soyut kalıyor. Alfred Nobel’in vasiyetnamesinde iki kriter yazılı. Birini yorumlamak çok sıkıntı. Oburu de çok kolay.
İDEALİST ÇİZGİDE OLAN MÜELLİF
Yorumlanması sıkıntı olan kriterde ‘idealist çizgide en iyi yazana’ deniyor. Ancak idealist nedir belirtmiyor.
Yüz yıldır bu tartışılıyor…
ULUSAL KİMLİK AYRIMI YOK
İkinci kriterde ise adayların ulusal kimliğine bakılmayacağı belirtiliyor. Bunu da hem olumlu hem olumsuz olarak yorumlayabiliyoruz.
Zira bir ülkeyi bir lisanı teşvik gayesiyle ödül verilmiyor. Ancak hiçbir aday da ulusal kimliğine bakılıp ne öncelik kazanıyor ne de dışlanıyor.
VAKİT KAVRAMI
Üçüncü ve tahminen en kıymetli kriter yapıtın kronolojik bir arayı aşabilme özelliği. Yani yaratıldığı vakitten çıkıp diğer bir vakit içinde yaşayacak ve geçerli olacak.
Ergül Tosun
Kitap sayfası için bağlantı:
Ensonhaber