Türk edebiyatında sembolizmin öncüsü kabul edilen şair, müellif ve gazeteci Cenap Şahabettin’i merak edenler için biraz daha yakından tanıyalım istedim.
Kuzey Makedonya hudutlarında yer alan Manastır kentinde 1870’te doğan şair, babası Binbaşı Osman Şahabettin Bey’in 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Plevne’de şehit düşmesinden sonra ailesiyle İstanbul’a geldi.
ŞİİRE BAŞLANGIÇ
Tophane’deki Feyziye Mektebi’nde birinci tahsili tamamlayan Şahabettin, Eyüp Askeri Rüşdiyesi’ne başlasa da Gülhane Askeri Rüşdiyesi’ni bitirdi. Tahsilini Askeri Tıbbiye’de sürdüren şair, 1899’da tabip yüzbaşı olarak mezun oldu.
Cenap Şahabettin, 14-15 yaşlarındayken divan gazellerini taklit ederek şiire başladı. Birinci şiirlerini okuldayken yazan usta şair, 1885’te Muallim Naci’nin yönettiği Saadet gazetesinde yayımlandı.
DEVLET BURSUYLA PARİS’TE 4 YIL EĞİTİM ALDI
Devrin kıymetli edebiyat mecmuası Servet-i Fünun’da şiirleri yayımlanmaya başlayan Şahabettin, vakitle Tevfik Fikret ve Halit Ziya Uşaklıgil ile Servet-i Fünun edebiyatının üç kıymetli isminden biri oldu ve şiirleriyle periyodun sanat dünyasında çokça tartışıldı.
Şahabettin, bir müddet sonra Servet-i Fünun şairlerinden ayrılarak kişisel şiiri tercih etti ve şiirde heceyi müzikle uyumlu kullanmayı savundu.
Tıbbiyeden iyi bir dereceyle mezun olduğu için 1890 başlarında cilt hastalıkları alanında eğitim almak üzere devlet bursuyla Paris’e gönderilen Şahabettin, 4 yıl sonra yurda dönerek Mersin, Rodos ve Cidde’de karantina hekimliği ve sıhhiye müfettişliği vazifelerinde bulundu.
BATI EDEBİYATI ETKİSİ
Usta şair, bu istikametiyle Tanzimat’tan sonra Batı edebiyatı etkisinde gelişen Türk şiirinde Abdülhak Hamid’in akabinde en büyük yenilikleri yapanlar ortasında yer aldı. İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra Meclis-i Kebir-i Sıhhi üyeliği ve Daire-i Umur-ı Sıhhiyye müfettişliği misyonlarını üstlendi.
DERSLER VERDİ
Hekimlikten 1914’te emekliye ayrılarak Darülfünun’da Türk edebiyat tarihi, Batı edebiyatı ve Fransızca dersleri okutan şair, Birinci Dünya Savaşı yıllarında ise 4. Ordu Kumandanı Cemal Paşa’nın davetiyle Suriye’ye gitti. Şahabettin’in bu seyahatleri, 1918’de Suriye Mektupları ismiyle okura ulaştı.
Şahabettin, nesir alanında eserler verdiği üzere tiyatroyla da ilgilendi, 2. Meşrutiyet periyodunda sürat kazanan tiyatro çalışmalarına katılarak, Sahne-i Osmaniye ve Darülbedayi üzere toplulukların edebi konseylerinde misyon aldı.
FRANSIZCA – TÜRKÇE KELAMLIK ÇALIŞMASI
Cenap Şehabettin, hayatının son yıllarında ağır bir biçimde üzerinde çalıştığı Fransızca-Türkçe sözlüğünü tamamlayamadan, beyin kanaması nedeniyle 12 Şubat 1934’te İstanbul’da vefat etti. Usta şairin cenazesi, Bakırköy Mezarlığı’nda yatan, kızı Destine Hanımın yanına defnedildi.
YAPITLARI
Şairin yapıtlarından kimileri;
Şiir cinsinde: Tamat, Seçme Şiirleri, Bütün Şiirleri, Elhan-ı Şita, Yakazat-ı Leyliye Tiyatro: Palavra, Körebe, Küçükbeyler, Merdud Aile
Seyahat yazısı: Hac Yolunda, Afak-ı Irak, Avrupa Mektupları, Suriye Mektupları, Medine’ye Varamadım
Düz yazı: Evrak-ı Eyyam, Nesr-i Harp, Nesr-i Sulh
İnceleme: William Shakespeare, Kadı Burhanettin
Ergül Tosun
Kitap sayfası için irtibat:
Ensonhaber