Kırgızistan’ın kuzeydoğusundaki Issık Göl Bölgesi’nin en büyük kenti Karakol’da halk ortasında “Dungan Mescidi” olarak da anılan asırlık İbrahim Hacı Mescidi, yerli ve yabancı turistleri kendisine hayran bırakıyor.
Çin mimarisiyle 1910’da inşa edilen ve rengarenk boyalara bürünen cami içerisinde, klasik Çin mitolojisinde yer alan ejderha, Anka kuşu ve aslan figürleri dikkati çekiyor.
AYAKTA KALAN BİRİNCİ CAMİ
Motifleri ve ahşap oyma personelliği ile Kırgızistan’da inanç turizminde kıymetli bir yer tutuyor.
Rus Çarlığı periyodunda inşa edilen bu caminin, Kırgızistan’ın kuzeyinde ayakta kalan birinci cami olma özelliği taşıdığı söz ediliyor.
3 YILDA İNŞA EDİLDİ
Cami, Çin’de 19. yüzyılın sonlarında yapılan zulümlere dayanamayarak Orta Asya’ya göç etmek zorunda kalan Dungan halkının başkanlarından İbrahim Hacı tarafından yaptırıldı.
Tek katlı ve tek minareli cami, Dungan asıllı İbrahim Hacı tarafından davet edilen Çin asıllı mimar Zhou-Su ve beraberindeki 20 usta tarafından çivi kullanılmadan “çandı” yoluyla 3 yılda inşa edildi.
Rus Çarlığı idaresinin inşasına müsaade verdiği 120 kişilik caminin imalinde, bölgedeki İlah Dağları’nda yetişen ladin, karaağaç ve kavak ağaçları kullanıldı.
Caminin temelleri ve taş personelliği lokal ustalar, ahşap kısmı ise Çinliler tarafından yapıldı.
Caminin kornişi üzüm, armut, nar ve şeftali fotoğraflarıyla süslenirken caminin çatısı yeşile, sütunları sarıya, tavanı sarıya ve minaresi maviye boyandı.
Caminin kare prizma biçimindeki tahta minaresi sonradan eklendi.
SOVYETLER BİRLİĞİ DEVRİNDE TAHIL AMBARI VE SPOR OKULU OLARAK KULLANILDI
İbrahim Hacı Mescidi, dini inançları yaşamanın yasak olduğu Sovyetler Birliği devrinde 25 yıl boyunca tahıl ambarı ve bölgedeki kilisenin spor okulu olarak kullanıldı.
Kırgızistan’a 140 yıl evvel göç eden Çin kökenli Dungan Müslümanlarının, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki yıllarda caminin tekrar ibadethaneye çevrilmesi için başlattığı uğraşın akabinde 1960’lı yıllarda cami yine ibadete açıldı.
Caminin etraf düzenlenmesi ve abdesthane tadilatı, Türk İşbirliği ve Uyum Ajansı (TİKA) tarafından 2016 yılında gerçekleştirildi.
ORTA ASYA’DA ÖZEL MİMARİSİYLE İLGİ ÇEKİYOR
İbrahim Hacı Cami İmamı Rustam Bubukeyev, 1910 yılında kurulan İbrahim Hacı Caminin Orta Asya’da özel mimarisiyle dikkati çektiğini vurguladı.
Caminin, Dungan asıllı İbrahim Hacı’nın Çin asıllı bir mimara tek bir çivi kullanılmadan 3 yılda yaptırıldığını anlatan Bubukeyev, caminin yapısı ve tarihi dokusu hasebiyle ziyaretçilerin akınına uğradığını belirtti.
Karakol kentinin merkezi pozisyonundaki caminin, Orta Asya’da özel mimarisiyle ün yaptığını söz eden Bubukeyev, “Camiye dışarıdan bakıldığında bir Çin konutuna benziyor fakat içeriye girildiğinde bir ibadethane. Camimiz sahiden çok hoş.” tabirlerini kullandı.
Ensonhaber
