Afganistan’da idarenin Taliban’a geçmesiyle, ekonomik şartların altında ezilen halkın durumu günden güne kötüleşiyor.
Halkın bir bölümü verilen hayat uğraşında devayı dilencilikte bulurken, bir bölümü ise çocuklarını satmaya başladı.
Ülkenin batısında bulunan Badgis vilayetinin merkez ilçesi Kale-i Nev’e 8 kilometre aradaki bölgede onlarca aile, açlık ve fakirlik nedeniyle yırtılmış ve yıpranmış çadırların olduğu bir kampta yaşamak zorunda kaldı.
İÇME SUYU MUHTAÇLIĞI DERELERDEN KARŞILANIYOR
Kelam konusu kampta, elektrik, su ve kanalizasyon üzere altyapı hizmeti bulunmazken, akşamları ateş yakarak ısınan ve çadırlarını aydınlatan aileler, içme suyunu ise etraftaki derelerden sağlamaya başladı.
Kampta yaşamak zorun olan Muhammedi ve Şahid aileleri, günlük yiyecek ekmeklerini dahi karşılayamadıklarını, kış aylarının yaklaşmasıyla koşullarının daha da kötüleşeceğini, memleketler arası kuruluşlardan yardım beklediklerini ve fakirlikten biraz da olsa kurtulmak için çocuklarını satmak istediklerini belirtti.
İYİ BİR GELECEK İHTİMALİ İÇİN ÇOCUKLAR SATILIYOR
Aileler, böylelikle çocukların daha iyi bir geleceğe sahip olma ihtimali olduğunu tabir ediyor.
Ülkede satışa çıkarılan çocuklara genelde iki kesim talip oluyor.
Birinci kesim olan çocuğu olmayan aileler, kız-erkek çocukları evlat edinmek için satın alıyor.
ERKEĞİN YAŞI ÖNEMSENMİYOR
Öbür kesim ise kız çocuklarını evlenmek hedefiyle satın alıyor. Bu durumda alan erkeğin yaşı önemsenmiyor.
TALİBAN İLE MEMLEKETLER ARASI YARDIMLAR KESİLDİ
Eski hükümet devrilmeden evvel kampın milletlerarası yardım kuruluşları tarafından desteklendiğini belirten aileler, Taliban’ın ülke idaresini devralmasının akabinde bu yardımların da kesildiğini söz etti.
Geçim sıkıntısına düşen birçok aile, çocuklarını satmaya yöneldi.
Bu çocuklardan biri de 16 yaşındaki Necibe Muhammedi.
Babası Gülcan’ı 47 yaşındayken mide kanseri nedeniyle 2 yıl evvel kaybeden Necibe’nin ailesine şu an işsiz olan amca Muhammedi bakıyor.
Necibe, annesi Mestane (38), erkek kardeşleri Abdulsamed (8), Razık (6) ve kız kardeşi Melike (4) ile amcası Gül Ahmed (56), eşi ve kızı Zermine (9) kampta bulunan bir çadırda yaşıyor.
Anne Mestane ise dilencilik yaparak geçimini sağlıyor.
550 DOLARA SATIŞA ÇIKARILDI
Necibe, eğitim almak ve ileride bir meslek sahibi olmak istiyor lakin ailesinin geçimini sağlamak için 50 bin afganiye (yaklaşık 550 dolar) satışa çıkarıldı.
Amca Gül Ahmed Muhammedi, Necibe’yi satarken kişi ayrımı yapmadığını, fakat Necibe’yi onunla evlenecek bir kişinin satın almasını arzuladığını tabir etti.
Böylelikle Necibe’nin evlenmiş ve “hayatını kurtarmış” olacağına inandığı belirtti.
Muhammedi, kardeşi ve Necibe’nin babası Gülcan, evvelce çiftlik ve tarlalarda yevmiye ile çalışırken, Taliban ve evvelki hükümet ortasında artan çatışmalar ve kuraklık nedeniyle işlerini kaybettiklerini, 4 yıl evvel şu an yaşadıkları kampa yerleştiklerini belirtti.
“AÇLIK NEDENİYLE SATIŞA ÇIKARDIM ÖTEKİ DERMANIM YOK”
Amca Gül Muhammedi memleketler arası yardım kuruluşlarının kendilerine yardım göndermesini istediklerini tabir etti.
İki yıl evvel yeniden açlık ve fakirlik nedeniyle o vakit 12 yaşında olan kızı Rahime’yi sattığını ve alan kişinin onunla evlendiğini belirten amca Muhammedi, tıpkı biçimde Necibe’yi de satmak istediğini söyledi.
Muhammedi, husus ile ilgili şu tabirleri kullandı:
“Açlık nedeniyle mecburen Necibe’yi satışa çıkardım. Zira öteki dermanım yok. Şayet durum bu türlü devam ederse küçük yaştaki başka kızımı da satışa çıkaracağım. Necibe’nin annesi sabahtan akşama kadar pazarda dilencilik yapıyor. Biz de istiyoruz Necibe eğitim alsa, okusa ve gelecekte bir tabip olsa lakin maalesef bu durumumuzdan dertliyiz.
“KURU EKMEĞİ DAHİ BULAMIYORUZ”
Şayet durum bu türlü devam ederse bizim üzere birçok aile daha çocuklarını satışa çıkarabilir. Hatta akşam yiyeceğim kuru ekmeği dahi bulamıyoruz. Çalışmak için iş yok, nereden bulacağız parayı.”
“BÜYÜK KIZLARIMIZI SATMAYA MECBURUZ”
Muhammedi, etrafındaki kimi şahısların kendisini Necibe’yi “ucuza satıyor” diye eleştirdiğini belirterek, “Ailemin açlık ve vefattan kurtulması için büyük kızlarımızı satmaya mecburuz.” dedi.
“ŞU ANA KADAR HİÇBİR ARZUM GERÇEKKLEŞMEDİ”
Okuyup hekim ya da öğretmen olmak istediğini kaydeden Necibe, büyüyünce kendileri üzere yerinden olan yoksul ailelere yardım etmek istediğini belirterek şu tabirleri kullandı:
“Şu ana kadar hiçbir arzum gerçekleşmedi. Okula gidip eğitim almak ve gelecekte de insanlara hizmet etmek istiyorum. Fakat fakirlik ve darlık ailemizi maalesef beni satmaya mecbur bıraktı.”
Geleceği hakkında optimist olmadığını vurgulayan Necibe, satılmaması için milletlerarası kurumlara kendilerine yardım etmesi çağırısı yaptı.
HASTANEYE GÖTÜREMEDİKLERİ ÇOCUĞUNUN HASTALIĞINI ÖĞRENEMEDİ
Şahid ailesinden çadırda yaşayanve 4 yıl öncesine kadar seyyar satıcılık yaparak geçimini sağlayan baba Muhammed Arif Şahid (58), eşi ve çocukları Muhammed Akif (12), Nuriye (10), Meryem (8), Şükriye (5), İhsan (1,5) ile kampa yerleştiklerini belirtti.
Şahid, yaşlandığını ve bu işi yapacak gücünün kalmadığını belirtti.
Baba Şahid, 12 yaşındaki Muhammed Akif’in daima hasta ve yatakta olduğunu söyledi.
Şahid, çocuğun bedeninin daima şiştiğini lakin teşhis ve tedavi için hastaneye götürecek paraları olmadığını, bu nedenle oğlunda hangi hastalığın olduğunu bilmediklerini söyledi.
“ÇOCUKLARIMIN ELİMDEN GİTMESİNİ ASLA İSTEMİYORUM”
Şahid, çocuklarına bakacak imkanı olmadığını belirterek, şu sözleri kullandı:
“Muhammed Akif isminde bir erkek çocuğum konutta hasta yatıyor. Onu besleyecek besin ve tedavi edecek param bile yok. Ben ne yapabilirim çaresiz ve her yerden elim kesilmiş durumdayım. Allah bana yardım ederse çocuklarımın elimden gitmesini asla istemiyorum. Bir yandan kış geldi, havalar soğumaya başladı. Yakacak kömür odun bile bulamıyoruz. Dün akşam komşulardan iki modül ekmeği dilencilik yaparak aldım ve getirdim çocuklarıma yedirdim.”
“ÇOĞU VAKİT YEMEK YİYEMEDEN GÜN GEÇİRİYORUZ”
Baba Şahid, çocuklarını çok sevdiğini lakin onları satmaya mecbur olduğunu söyleyerek, kampta diğer ailelerin de kendileri ile birebir bahtı paylaştığını aktardı.
Taliban yetkililerinin kampa geldiğini fakat şu ana kadar kimseden yardım görmediklerini belirten baba Şahid, “Kimse mecbur olmazsa kendi çocuğunu satmak istemez. Lakin açlık nedeniyle mecbur kalır insan. Ben yaşlı olduğum için çalışamıyorum. Ayrıyeten çalışmak için iş de yok şu an. Birden fazla vakit yemek yiyemeden gün geçiriyoruz.” dedi.
“ÇOCUKLARIM AÇLIKTAN ÖLMESİN YETER”
Şahid, çocukları Nuriye (10), Meryem (8), Şükriye (5) ve İhsan’ı (1,5) kişi başı 150 dolardan satmak istediğini söyledi. Memleketler arası kurumlardan yardım talep eden Şahid, “Komşularımın bile yiyecek bir şeyi yok en azından onlarda olsa da çocuklarımı doyuracak kadar onlardan alsak. Çocuklarımı yurt dışına bile götürmek isterlerse satacağım. Kâfi ki bir şeyler alabilecek paramız olsun. Çocuklarım açlıktan ölmesin kâfi.” diye konuştu.
HALK AÇLIK İLE KARŞI KARŞIYA
Taliban ile evvelki hükümet güçleri ortasında yaz aylarında tırmanan çatışmalar ve Taliban’ın ülkeye hakim olma sürecinde ülke iktisadı büyük ziyan görmüş, birçok iş yeri faaliyetlerini durdurmak zorunda kalmıştı.
Taliban’ın başşehir Kabil’i denetim etmesinin akabinde memleketler arası yardım kuruluşlarının birçok ülkeden ayrılmıştı ve Afganistan’a verilen yardımlar da kesilmişti.
BESİN KRİZİNİN DERİNLEŞECEĞİ ÖNGÖRÜLÜYOR
BM başta olmak üzere milletlerarası toplum, şu an ülkede besin temininde yaşanan meselelere dikkati çekiyor. Yaklaşan kış aylarında yaşanması beklenen besin kıtlığı krizinin derinleşeceği öngörülüyor.
BM datalarına nazaran, Afganistan’da, gelecek kış aylarında nüfusun yarısından fazlasına tekabül eden 22,8 milyon kişinin önemli manada besin zahmeti yaşayacağı kestirim ediliyor.
Ensonhaber
