Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Türkiye-AB alakaları hakkında “Zorlu 2020’den sonra AB-Türkiye ilgilerinde önümüzdeki yol” başlıklı blog yazısı yayımladı.
“AB TÜRKİYE VE RUSYA İLE YANLIŞSIZ DENGEYİ BULMAZSA İSTİKRAR SAĞLAYAMAYACAK”
Doğu Akdeniz’deki gerginlik ve Türkiye ile ilişkilerin 2020’de AB için en büyük zorluklardan olduğunu ve bunun büyük ihtimalle 2021’de devam edeceğini vurgulayan Borrell, “Şu çok açık. AB, Türkiye ve Rusya ile ilgilerde yanlışsız dengeyi bulamadığı sürece kıtada istikrarı sağlayamayacak.” açıklamasını yaptı.
“2016’DAN BERİ MÜZAKERELERDE İLERLEME YOK”
Borrell, caydırıcılığa dayalı savunmacı yaklaşımların uzun vadeli tahliller getirmeyeceğinin altını çizerek, Türkiye’nin AB iştirak müzakerelerinde 2016’dan beri ilerleme olmadığını, 2016’da göçle ilgili varılan mutabakatın da iki tarafın da beklentilerine karşılık vermediğini kaydetti.
“TÜRKİYE’NİN SURİYE VE LİBYA’DAKİ MÜDAHİLİĞİ AB’NİN ÇIKARLARIYLA BAĞDAŞMAMAKTA”
Doğu Akdeniz’deki kaynakların araştırılması ve deniz alanları üzerindeki uyuşmazlıkların arttığını, 2017’de Crans Montana’daki Kıbrıs görüşmelerinin sonuçsuz kaldığını hatırlatan Borrell, Türkiye’nin Doğu ve Kuzey Afrika’dan Batı Balkanlar’a kadar bölgesel münasebetlerini güçlendirdiği, Suriye ve Libya’daki müdahilliğinin AB’nin çıkarlarıyla bağdaşmadığı halinde yorumlandığını aktardı.
“ORUÇ REİS VE BARBAROS BRÜKSEL’DE HER GÜN ANILIR OLDU”
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’e gönderdiği “Oruç Reis” ve “Barbaros Hayrettin Paşa” gemilerinin isimlerinin Brüksel’de her gün anılır hale geldiğini belirten Borrell, mart ayında bir küme sığınmacının Yunanistan hududuna giderek AB ülkelerine gitmek istemesini “büyük kriz” olarak tanımladı ve Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki çalışmalarının devam etmesinin münasebetlere berbat tesir ettiğini yazdı.
“YUNANİSTAN VE KIBRIS SORUNLARI DAHA FAZLA ERTELENEMEZ”
Borrell, Türkiye ile münasebetlerin karmaşık ve çok istikametli olduğunu, Yunanistan ile Türkiye ortasındaki uyuşmazlıklar ve Kıbrıs sıkıntısının tahlilsiz kalmasının bunların merkezinde bulunduğunu söz ederek, “bu sorunların daha fazla ertelenemeyeceği” değerlendirmesinde bulundu.
“TÜRKİYE DİKKATE ALINACAK BİR GÜÇ HALİNE GELDİ”
Borrell, “Türkiye dikkate alınacak bir bölgesel güç haline geldi ve inkar edilemeyecek muvaffakiyetler elde etti. Maalesef birtakım durumlarda Türkiye’nin memleketler arası gündemi AB’nin çıkarlarıyla uyumlu değil ve sistemleri de AB’ninki üzere değil.” tabirine yer verdi.
“KISASA KISAS DİNAMİĞİNDEN ÇIKMALIYIZ”
Türkiye’nin AB adayı olmasının, Birliğe, Türkiye’nin maksatlarını sorgulama hakkı verdiğini savunan Borrell, şöyle devam etti:
“Türkiye ile bu hususlarda dürüst ve derin bir diyalog kurmak için epey fazla ilerleme sağlamamız, Türkiye’nin de yanıt vermesi gerektiğine şüphe yok. Türk yetkililerin en üst seviye de dahil olmak üzere AB’ye katılmalarının stratejik çıkarları olduğunu ilan etmelerinden memnuniyet duyuyorum.
Birebir vakitte niyeti teyit edecek aksiyonların bu açıklamaları takip etmesi değerlidir. Bağlar tek taraflı olamaz. AB’nin de Türkiye’ye kendi hissesine düşeni yapması halinde aile ferdi olarak kabul edileceğini göstermesi gerekir.
Bu kısasa kısas dinamiğinden bir çıkış yolu bulmalı ve yine iş birliği ve itimat temeline dönmeliyiz. Ekimdeki AB Kurulu’nun bildirisi da buydu ve bu bildiri geçen hafta tekrar edildi.
Türkiye tarafından bu mevzuda ekimdekinden daha iyi bir anlayış olduğuna inanıyorum. Yeniden de durum esasen iyiye gitmedi. Bu nedenle bu yıl hakkındaki genel kıymetlendirmemiz olumsuz oldu. Fakat durumu onarma talihimiz var ve yapmamız gereken bu.”
“SÜRDÜRÜLEBİLİR DİĞER ALTERNATİF YOK”
“İlişkilerde sarmalın tabana hakikat devamı halinde AB’nin güçlü önlemlere başvurmak zorunda kalacağını” belirten Borrell, “Türkiye ile güçlü bir ilgi AB’nin istikrarına büyük katkı sağlayacaktır. Birebir halde Türkiye için de AB’den daha iyi bir ortak bulmak zordur.” değerlendirmesini yaptı.
İki taraf ortasında derin ekonomik ve ticari bağlar bulunduğunu vurgulayan Borrell, şunları yazdı:
“Türkiye’nin refahı ve bir NATO müttefiki olarak güvenliği AB ile güçlü bir bağ gerektirir. Buna sürdürülebilir öbür bir alternatif yoktur. Ayrıyeten, son anketlere göre toplumunun büyük kısmı yararlı bir kalkınma örneği olarak hala AB’ye tarafını dönmüş durumdadır.
“AB TUTMASI UMUDUYLA TÜRKİYE’YE ELİNİ UZATMAKTADIR”
İlişkilerimize yeniden taraf vermek için hala bahtımız bulunuyor. AB, tutması umuduyla Türkiye’ye elini uzatmaktadır. AB önderlerinin sunduğu gündem de açıktır.
AB Komitesi ve üye ülkelerle çalışarak Türkiye ile olumlu gündem için tekliflerimizi konuşmaya ve bağlarımızı ileri götürme yollarını aramaya hazırım.
Bu tıpkı vakitte bir Doğu Akdeniz konferansı düzenleyerek bölgesel iş birliğini geliştirmeyi de içermektedir. Bütün bunların olması için saldırgan yahut AB çıkarlarına karşı olduğu düşünülen hareketlerin durması gerekmektedir.”
Borrell, Türkiye ile Yunanistan’ın diyaloğu yenilemesi, Kıbrıs müzakerelerinin “sonsuza kadar devam etmeyecek şekilde” başlaması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bazıları benim hayalperest olduğumu ve tüm bu gündemlerin hayata geçirilemeyeceğini düşünebilir. Denemezsek bunlar alışılmış ki olmaz. Türkiye’den son aylarda gelen net adımlar ve olumsuz hareketlerle söylemlerindeki değişimin ötesinde dürüst ve tesirli diyalog ve çabalara dönmenin, en çok etkilenen AB ülkeleri dahil tüm taraflardan güçlü bir kararlılık görmenin yolunu bulmalıyız.
“ENERJİMİZİ BİRBİRİMİZLE GÖRÜŞMELERİMİZE HARCAMALIYIZ”
Gücümüzü birbirimize karşı değil, yine birbirimizle görüşmelerimize harcamalıyız. Açıkça söylemem gerekirse ya karşılıklı çıkara dayalı bir gündeme yanlışsız ilerleriz ya da karşılıklı yanlış anlamaların sonuçlarına katlanırız.”
Ensonhaber