Onu ekranlardan hepimiz tanıyoruz. Son vakitlerde fırtınalar estiren Mucize Tabip dizisinin başhemşiresi Selvi olarak da çok sevildi. Kendisi oyunculuğu ve müellifliği, hayatında birbirinden ayırmadan tutsa da biz bugün müellif kimliği vesilesiyle buluştuk ve birinci romanını konuştuk. “Keşke Unutsam” ismini verdiği ve bence büyüleyici bir kapağa sahip bu romanı bir kuzgunun ağzından ve nasıl da akıcı anlatıyor Bihter Hanım. Biliyorsunuz artık, ben tutamam kendimi anlatır da anlatırım bir şeyi çok sevince, artık en iyisi söyleşimize geçelim. Söyleşimiz de tıpkı roman üzere akıp gidecek, bir fincan kahve bu kasvetli havada iyi bir seçenek olur benden söylemesi…
Keyifli okumalar…
YAZMAYI DAHA NİZAMLI VE PRENSİPLİ HÂLE GETİREBLDİĞİM VAKİTLERDE İNANIN KANATLANIYORUM
– Bihter Hanım merhaba! Bu ikinci röportajımız. Nasılsınız diye bir girişle başlamak isterim bu yüzden?
Size de merhaba Damla Hanım! Çok teşekkür ederim, çok iyiyim : )
– Şu sıralar artık olağanlaşma sürecine geçsek de, pandemi de devam ediyor. Kaleminizi, dünyanızı nasıl etkiledi? Bu süreç sizin için nasıl geçti/geçiyor?
Öteki standartlarda yaşamaya alıştık artık, dikkatli olmaktan ve sıhhatimize şükretmekten öteki bir şey gelmiyor elden. Konutta kaldığımız süreçte birinci vakitler elbette kolay olmadı, lakin vakitle alıştık. Kitabı, pandemiden bir hafta evvel tamamlamıştım. Sonra heyecanlı bekleyiş başladı. O süreçte de yazmak yerine çokça okudum, hatta kana kana okudum diyebilirim. Üç ay evvel setimiz başladı yine. Bu sefer tekrar dış hayata alışma sürecimiz oldu. Artık de kitabım çıktı ve çok keyifliyim.
– “Keşke Unutsam” üçüncü kitabınız ve birinci romanınız. Tiyatro oyunlarınızdan da biliyoruz. Yeniden değişik bir dünyadan selamlıyorsunuz bizi. Bu kitap nasıl doğdu? Bizimle yazma sürecinizi paylaşır mısınız?
Keşke Unutsam’ın kaburgası yıllar evvel oluşmuştu aslında ve tiyatro oyunu olarak yazmayı denemiştim. O haliyle, oyun olarak hayata geçmedi, zira eksik kalan bir şeyler hissediyordum. İki sene önce, o kıssayı bir kuzgunun gözünden anlatma fikri geldi aklıma ve yine heyecan duymaya başladım. Kuzgun devreye girince, bütün kıssalar diğer türlü şekillenmeye başladı ve uzun müddet başımda evirip çevirdikten sonra geçen yıl bu vakitler oturdum başına. Yazmaya başladıktan sonra tahayyül ettiklerimin de ötesinde problemler akmaya başladı ve kelamını ettiğim kaburganın dışında, öncesinde yazdıklarımın hepsini çöpe attım. Yanlışsız yola girdiğimi hissediyordum ve bu hissin peşini bırakmadım. Beş altı aylık sıkı bir çalışma sürecinin sonunda tamamlandı.
– Sanırım en çok zarurî önsözü sevdim. Siz yazarken nasıl hissettiniz, merak ettim doğrusu?
Kuzgun’ un nasıl biri olacağına tam manasıyla karar verdiğim gün, otomatik olarak “Okunması Mecburî Önsöz” çıkıverdi. : ) Ben önsöz okumayı pek sevmem. Sevmesem de okurum illa ki lakin bir an evvel kitaba dalmaya heves ettiğim için önsöz uzadıkça içim daralır. Kuzgun’ un da bu türlü düşündüğünü hissettim, fakat kıssaya başlamadan önce söylemesi gerekenler de vardı. Üstüne bir de beyefendinin tatlı ukalalığı eklenince, bu türlü bir girizgâh çıkıverdi ortaya. Gülerek ve çok eğlenerek ve hatta Kuzgun’la konuşarak yazdım.
– Genel manada yazmanın size ne hissettirdiğini de sorabilirim burada : )
Benim için en büyük terapi. On iki yaşımdan beri tertipli olarak yazıyorum. Günlük öyküler yazdım uzun vakit. Kompozisyonlar, denemeler yazdım, mecmualara gazetelere makale yazdım, köşe yazısı yazdım, herkes üzere ve herkes kadar bir periyot elbette şiir de yazdım… Müzik kelamı yazdım, okuduğum kitapları, seyrettiğim sinemaları ve üzerimdeki tesirlerini yazdım… Yazmak, keyiften ve tutkudan da öteye gitmeye başladığında, artık bir üslubum olduğunu, kendime ilişkin bir rengimin olduğunu fark ettiğimde de birinci tiyatro oyunumu yazdım. On dokuz yaşımdaydım ve yazmayı artık iş edinmiştim kendime. Oyunların da öykülerin de, günlük rutin yazma oyunlarımın da gerisi arkası kesilmedi sonra. Çabalıyorum, yazmayı daha nizamlı ve prensipli hale getirebildiğim vakitlerde da inanın kanatlanıyorum.
BU ROMANDA ANLATILANLARI ÖBÜR TÜRLÜ ANLATMAM MÜMKÜN OLMAZMIŞ ÜZERE HİSSETTİM DAİMA
– Romanı bir kuzgunun ağzından anlatmaya nasıl karar verdiniz? Bu sizi zorladı mı, daha çok eğlendirdi mi?
Anlatmak istediğim “unutma” merkezli kıssayı, asla unutmayan bir hayvanın gözünden anlatmak beni çok cezbetti. Kuzgun’un gözünden anlatmak beni çok rahatlattı, rahatlatmaktan çok, bu romanda anlatılanları diğer türlü anlatmam mümkün olamazmış üzere hissettim daima. Yazma seyahati esnasında her gün bunu daha iyi anladım. Kuzgun’u o kadar çok seviyorum ki…
– Keşke Unutsam’ da ana karakterlerle birlikte toplumsal hafızanın derinliklerine gerçek bir seyahate çıkıyoruz aslında ve tahminen biz de unutmak üzere olduğumuz şeyleri anımsıyoruz. Karakterlerin anlattığı kıssaları seçmenizde neler tesirli oldu?
Karakterlerin anlattığı öyküler, aslında bilinçaltlarında örümcek bağlamış yüzlerce öyküden yalnızca birkaçı. Öbür sıkıntılar de geçti aklımdan. Hepimizin vaktiyle canını çok yakan, ancak unutuverdiğimiz bir sürü mesele… Kimileri tık diye oturuverdi yerine, kimileri ayakta kaldı. Ayakta kalanları diğer bir odaya aldım, diğer kıssalarda kullanmak için. Vakti geldiğinde o odanın kapısından tekrar içeri gireceğim. Fakat burada bahsi geçen toplumsal hadiseler… Bu öykünün bir modülü olmayı onlar seçtiler. Ben birinci parçayı koydum, sonra puzzle nasıl tamamlandı ben bile anlamadım. Kabuk bağladığını düşündüğüm o denli çok kanayan yara varmış ki içimde… Okurken benim üzere hissedecek olan insanların gözündeki ışığı düşündükçe, unutmamamız gereken geçmişimizi daha da çok yazmak istedim.
– Erkek ve bayanın anlattığı kıssalarla pek çok karakter de dâhil oluyor aslında romana. Pekala bu karakterlerin tamamının kurgu olduğunu söyleyebilir miyiz veyahut tanıdığınız insanlardan, kendinizden de esintiler var mı?
İşte bu benim en sevdiğim kısım. Bir kitabı okurken ne kadarının müellife ilişkin olduğunu ne kadarının kurgu olduğunu çok merak ederim. Merak ettiklerimin arafı, kitabın tamamına olan heyecanımı daha da canlı meblağ. Hem merak ederim hem de öğrenmek istemem. Ben kendi okuma hissimden yola çıkarak burada size yuvarlak ve pembe bir karşılık vereceğim. Tahminen bendendir, tahminen senden… Tahminen hiç var olmayacak olanları var etmek istemişimdir, tahminen de ben de olanların ufak ayrıntılarıyla onları giydirmişimdir… Nasıl olsa okurken birinin tutunduğu, daha çok keyif aldığı şey, başkasından farklı olacak…
– Keşke Unutsam ’ ı okurken hatırlamak, unutmak ve toplumsal hafıza üzerine de bol bol düşünüyoruz. Pekala sizin katiyetle hatırlamak istemediğiniz yahut hiç unutmak istemediğiniz neler var hayatınızda? Neyi keşke unutsam derdiniz?
Yalnızca bizim coğrafyamızın son yirmi-otuz yılına baktığımda bile yüzlerce şey var, keşke hiç yaşanmasaydı dediğim. İnsan, ferdi anılarıyla ilgili bir çok şeye keşke unutsam diyebiliyor, bazen de unutmayı başarıyor. İşte burada “unutma”yı başarmak olarak tanımladım mesela, zira gelecek vakitlerde kişisel mutluluğun daha yüksek olmasını sağlayacak bu unutuş. Unutulana da bir “hiç” olduğunu hissettirerek, bir de üstüne “zafer” kazanmış oluyorsunuz. Ancak keşke hiç yaşanmasaydı dediğimiz toplumsal sıkıntıları unutmak, tek manasıyla çok zalimce oluyor. Buradaki “unutma”yı üçe beşe bölmek gerek. Keşke o acıları unutabilsek, keşke derininde yaşayanlar daha da çok unutsa ve keşke hiç unutmasak da bir daha öylesi şeyler yaşamasak ve unutmasak keşke, unutacak kadar zalim olmasak. Beşinci dilimde de, insanların elinden hiçbir şey gelmediği noktada, son vakitlerde moda olan, ki “moda” sözünü berbat manada kullanmıyorum, “Unutursam kalbim kurusun!” temennisini koyabiliriz.
ACILAR, KAYIPLAR, İHANETLER, HAYAL KIRIKLIKLARI, UTANÇLAR… BU HİSLER, SOLDURDUĞU YERDE ÖTEKİ ÇİÇEKLER AÇTIRIYOR ASLINDA
– Sizi birebir vakitte ekranlardan da tanıyoruz. Kitapta biyografinize baktığımızda “Oyunculuk mu, müelliflik mı” sorularına mu ve mı eklerini kaldırarak yanıt verdiğiniz yazıyor. Pekala oyunculuk yapmaya ve yazmaya nasıl karar verdiniz? Hangisi daha evvel varlığını hissettirdi?
Aslında ikisi de çocukluğumdan beri daima benimleydi. Ha bir de bunların yanında müzik de vardı, ancak müziği, yolun yarısında biraz daha art planda bırakma kararı almak zorunda kaldım.
– Keşke Unutsam’da filozoflardan da alıntılar yapılıyor, oldukça sorgulama da var. Hâl böyleyken üniversitede ideoloji okumanızın kaleminizi etkilediğini söyleyebilir miyiz? Bunu yazarken hissediyor musunuz?
Diyalogların birçoğu felsefî düzlemde ilerliyor. Bu kitapta ismi geçen filozoflar da karakterlere, kendi şuurlarını sorgularken kılavuzluk ediyor. Annelerinin isimlerini hatırlamazken, örneğin bir ortaçağ filozofunun görüşlerini kendi hisleri üstünde temellendirirken kendileri de durmadan şaşkınlık yaşıyorlar. Yazarken ben de türlü türlü sorgulamalar ve içe dönüşler yaşadım. Bu sıkıntıyı ideolojiden bağımsız tartışmak, anlatmak olmazdı. Elbette ki bu da tedrisatımın bana ikramıdır.
– Kitabın isminden yola çıkarak soralım. Bazen hayatımızda, “Keşke yaşamasaydım, keşke olmasaydı!” dediğimiz olumsuz şeylerin bizi vakitle çok daha iyi yerlere taşıdığı olur. Bir anda “İyi ki başıma gelmiş!” dediğimiz olur olumsuz bir şey için. Siz bu bahiste neler düşünüyorsunuz?
Keşke yaşamasaydım dediğim hiçbir şey yok. Yaşarken canımı yakan, bu türlü olmasaydı dediğim ya da unutmak istediğim şeyler oldu elbette, fakat yaşadığım şeylerin hepsi benim omurgamı şekillendirdi. Acılar, kayıplar, ihanetler, hayal kırıklıkları, utançlar… Bu hisler, soldurduğu yerde diğer çiçekler açtırıyor aslında. Gerçek okumak lazım başımıza gelenleri. Ben de her insan üzere her gün yeni bir şey daha öğreniyorum. Hiçbir şeyden tam olarak emin olamam, lakin emin olduğum tek şey, doğrularımızın ve hissettiklerimizin hiçbirinin mutlak olmadığıdır. Ne gelirse hoş gelsin diyerek güne başlıyorum, hoş gelmeyenleri de öteki bir hoşluğa evirmek için elimden geleni yapıyorum.
– Biraz da oyunculuk diyelim. Herkesin çok sevdiği Mucize Hekim isimli üretimde izliyoruz sizi, başhemşire Selvi rolüyle beşerler sizi çok sevdi. Bu başarıyı neye bağlıyorsunuz?
Ahenk ve çalışkanlık diyebilirim özetle. Çok yetenekli, çok çalışkan ve iyi yürekli beşerler bir ortaya geldi. Senaryo çok sağlam, direktörlerimiz çok titiz ve yetenekli, üretimden kamera gerisine kadar takımın tamamı canla başla çalışıyor ve çok kıymetli bir başlığın altında birleşiyoruz. Bu bileşkenin başarısız olması beklenemezdi, ancak karşılığını aldığımız sevgi ve ilginin büyüklüğü bizi de şaşırttı ve çok keyifli etti.
– Pekala son olarak Bihter Dinçel’den ufukta bizi neler bekliyor?
Çok şey var, fakat sıralaması belgisiz şimdi. Yaşadığımız süreçle ilgili bu belirsizlik. Yine tiyatro olacak, görüşme halinde olduğumuz projeler var… Yarım kalan belgeler üstünde çalışıyorum bir yandan. Ufuktakileri daima birlikte bekleyip göreceğiz.
Damla Karakuş: Teşekkür ederim.
Bihter Dinçel: Teşekkür ederim.
Keşke Unutsam
Bihter Dinçel
Küsurat Yay.
S.: 179
Kitabı almak için tıklayınız: kitapyurdu
*
Damla Karakuş
Instagram: biyografivekitap
Ensonhaber
