Tarla bitkileri ortasında Türkiye’de en çok üretilen ve tüketilen tarım eseri olan buğday, hububat ekim alanlarının yüzde 68’ini oluşturuyor.
Bitkisel üretim içinde değerli yeri bulunan buğdayın ekiminden tüketimine kadar geçirdiği süreçte her adım büyük itina gerektiriyor.
2 AYDA HASAT EDİLEBİLİR HALE GELİYOR
Samsun’da bulunan Karadeniz Ziraî Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü bünyesinde bilimsel araştırmaların hızlandırılması için süratli ıslah ünitesi kuruldu.
ÇEŞİT TESCİL SÜRECİ
Olağan süreçte 8 ayda büyüyen buğday, bu ünitede 2 ayda hasat edilebilir hale geliyor.
Yılda 6 defa eser alınabilen süratli ıslah ünitesi sayesinde Türkiye’nin gereksinimi olan kaliteli ve verimli ekmeklik buğday tohumu, 7-8 yılda tescil edilebilecek.
Enstitüsü bünyesinde vazife yapan araştırmacı Cemal Şermet, büyüyen dünya nüfusu karşısında besin güvenliği ve ziraî üretimin büyük kıymet taşıdığını söyledi.
6 EKMEKLİK BUĞDAY VE 1 YEMLİK ARPA ÇEŞİDİ TESCİL EDİLDİ
Ülkelerin bilhassa stratejik eser kümelerinde sürdürülebilir ve kendi kendine yeterlilik için ıslah programlarına yatırımlarını artırdığına dikkati çeken Şermet, ölçü ve kaliteyi yükseltmenin lakin ıslah çalışmalarıyla mümkün olduğuna işaret etti.
Enstitü’de Türkiye’nin gereksinim duyduğu vasıflarda ekmeklik buğday çeşitleri geliştirmek için ıslah çalışmaları yürütüldüğünü belirten Şermet, ziraat yüksek mühendisleri Hasan Orhan Bayramoğlu, Yavuz Balmuk ve kendisinin yürüttüğü ekmeklik buğday ıslah projesi kapsamında bugüne kadar 6 ekmeklik buğday ve 1 yemlik arpa çeşidi tescil ettirildiğini anlattı.
KİMYASAL UYGULAMA VE MANİPÜLASYON YOK
Yeni bir çeşidin geliştirilerek tescil edilmesinin 12 yıllık bir süreci kapsadığını lisana getiren Şermet, şöyle devam etti:
“Hızlı halde değişen çevresel şartlara ahenk sağlamak ve ortaya çıkan sorunların kısa müddette tahlili bakımından sürecin kısaltılması elzem bir mevzudur. Bu hedefle Karadeniz Ziraî Araştırma Enstitüsü bünyesinde, Doğu Karadeniz Projesi Kalkınma Yönetimi Başkanlığının takviyesiyle süratli ıslah ünitesi kuruldu.
Bu yol, sıcaklık, nem ve ışıklanma müddetini yine yapılandırılarak bitki gelişimini hızlandırmak için yapay şartların oluşturulması temeline dayanmaktadır. Rastgele bir kimyasal uygulama ya da etik dışı genetik manipülasyon kelam konusu değildir. Süratli ıslah prosedürü bilimsel araştırma çalışmalarına yönelik bir uygulama olup, doğal üretim alanlarında uygulama imkanı bulunmamaktadır.”
TOHUMLAR 2-3 GÜN İÇİNDE ÇİMLENİYOR
Şermet, doğal şartlarda 8 aylık yetişme dönemine sahip buğdayın bu teknikle 2 ayda gelişimini tamamlayarak hasat edilebildiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Bir yılda 6 generasyon atlatılarak 6 yıllık genetik durulma evresi 1 yılda tamamlanmaktadır. Bu teknik sayesinde 12 yıl süren çeşit tescil süreci, 7 ila 8 yıla kadar düşürülebilmektedir. Tam otomasyona sahip ünitede viyollere ekimi yapılan tohumlar 2-3 gün içinde çimlenerek çıkış yapmaktadır. Genotiplere nazaran farklılık göstermekle birlikte bitkiler 25-28 gün sonra başaklanmaktadır. 49-51 gün sonra hasat edilerek elde edilen tohumlar, tekrar ekim için hazırlanarak viyollere ekimi gerçekleştirilmektedir. 2 aylık bu döngü bir yılda 6 defa tekrarlanmaktadır. Ayrıyeten 5-6 yıl süren geriye melez çalışmaları birebir yol kullanılarak 1 yılda tamamlanabilmektedir.”
Buğday üretiminde değerli bir kısıt faktörü olan hastalıklarla ilgili test çalışmaları da yürüttüklerini bildiren Şermet, “Hastalıklara güçlü çeşitlerin geliştirilme süreci hızlandırılmaktadır. Karadeniz Ziraî Araştırma Enstitüsü, bu teknikle çeşit tescilinde daha kısa müddette sonuca ulaşarak buğday üretim alanlarında beklenen sorunlara karşı süratli tahliller üretmeyi ve ülke iktisadına katkı sağlamayı hedeflemektedir.” dedi.
Ensonhaber
