Löseminin halk ortasında kemik iliği kanseri yahut kan kanseri ismiyle bilinen bir küme hastalığın ortak ismi olduğunu söyleyen Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Eser, lösemilerde değişik nedenlerle kemik iliğinde tertip bozulduğunda kimi kan hücrelerinin (çoğunlukla lökositler, akyuvarlar) denetimsiz bir formda çoğaldığını tabir etti.
Lösemilerin süratli başlayan ve süratle ilerleyen tiplerine akut lösemiler ismi verildiğini kaydeden Prof. Dr. Eser, akut lösemilerin akut myeloid lösemi (AML) ve akut lenfoblastik lösemi (ALL) olmak üzere iki tipi olduğunu, AML’nin her yaşta görülmekle birlikte çocukluk çağında daha azken 60 yaş üzerinde daha sık gözlendiğini, ALL’nin ise çocukluk çağında daha sık gözlenirken yaşlılarda daha ender olduğunu söyledi.
BİRÇOK BELİRTİ GÖSTERİYOR
Lösemilerde en sık görülen belirtilerin olağan kan hücrelerinin sayı ve fonksiyonlarının bozulmasıyla bağlantılı olduğunu belirten Prof. Dr. Eser, “Kırmızı kan hücreleri (eritrosit, alyuvar) azalınca kansızlık (anemi) dediğimiz durum oluşur ki bu durumda hastada çok halsizlik, çabuk yorulma, çarpıntı, nefes darlığı, yüzde ve bedende genel bir solukluk hali gözlenir.” dedi.
Kan pulcuklarının (trombositler) azalmasına bağlı olarak deride morarmalar, deri içi kanamalar, burun kanaması, iç organ kanamaları ve bunlara bağlı şikâyetlerin de oluşabileceğini tabir eden Prof. Dr. Eser, beyaz kan hücrelerinin (lökosit, akyuvar) işlevlerinin bozulmasına bağlı yüksek ateş, tekrarlayan ve ağır enfeksiyonların da ortaya çıkabileceğini söyledi.
Beyaz kan hücrelerinin sayısının çok arttığı durumlarda beyin ve kalp damarları dâhil damar tıkanıklığı belirtilerinin ortaya çıkabileceği konusunda uyaran Prof. Dr. Eser, “Kemik iliğinde ziyanlı hücrelerin çok çoğalmasına bağlı olarak yaygın kemik ağrıları gözlenebilir. Göğüs kemiği, diz ve ayak bileği ortasında bulunan kaval kemiği üzere deriye yakın yerleşen kemikler üzerine yavaşça dokunulduğunda bile çok önemli ağrılar oluşabilir. Kemik ağrıları lösemili çocuklarda erişkinlere nazaran çok daha besbellidir.” biçiminde konuştu.
OBEZLERDE LÖSEMİ RİSKİ ARTIYOR
Akut lösemilerde en önemli 4 cins tedavi tekniği olduğunu kaydeden Prof. Dr. Eser, bunların kemoterapi (kimyasal kanser ilaçları), radyoterapi (ışın tedavisi), amaca yönelik akıllı ilaçlarla tedavi ve kök hücre nakli (kemik iliği nakli) olduğunu söyledi.
Tedavide muvaffakiyet oranlarının löseminin tipine ve yaşa nazaran değişiklik gösterdiğinin altını çizen Eser, “Çocuklarda yetişkinlere nazaran muvaffakiyet oranı çok daha yeterlidir. 14 yaşın altındaki çocuklarda tedavi ile ortalama sağkalım oranı yüzde 90’ın üzerindeyken, 15-24 yaş ortası hastalarda bu oran yüzde 70 civarıdır. 65 yaş üzeri hastaların ise yüzde 15’ten daha azı başarılı bir biçimde tedavi edilebilmektedir.” dedi.
Lösemi gelişimine yol açan önlenebilir pek çok risk faktörü olduğunu belirten Prof. Dr. Eser, iyonize radyasyon, benzen ve kimi petrokimyasal eserlerin riski artırdığının bilindiğini söyledi. Ayrıyeten kimi virüsler (HTLV-1 virüsü, AIDS’e yol açan HIV virüsü gibi), sigara kullanımı ve sigara dumanına maruziyet, saç boyaları, birtakım tarım ilaçları, endüstriyel kimyasal atıkların da lösemi riskini artırabilecek faktörler olduğunu tabir eden Eser, “Vücut yükü da lösemi riskini etkileyebilir. Obezlerde lösemi riskinin arttığı gösterilmiştir.” dedi
Ensonhaber