Toplumda mobbingin bayanlara daha fazla uygulandığı kanısı, İstanbul’da 10 özel şirkette 1.000’e yakın çalışanla yapılan araştırma ile yıkıldı.
Araştırmanın sonuçları açıkça gösteriyor ki her 4 bayandan 1’i, tekrar her 4 erkekten de 3’ü mobbinge maruz kalıyor. Bayanlar genelde yöneticilerinden, erkekler ise çalışma arkadaşlarından mobbing görüyor.
MOBBİNGİN İŞ PERFORMANSINA TESİRİ ÖLÇÜLDÜ
İstanbul Ayvansaray Üniversitesi İktisadi, İdari ve Toplumsal Bilimler Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Yeşim Avunduk, mobbingin iş performansına tesirini ölçmek için İstanbul’da 10 özel şirkette 1.000’e yakın çalışanla mobbing (psikolojik taciz) araştırması yaptı.
ÇALIŞMAYA BAŞLANAN BİRİNCİ YILLAR MOBBİNG DAHA ÇOK GÖRÜLÜYOR
Araştırmanın ayrıntılarını aktaran Yeşim Avunduk, “Mobbing, bir küme insanın bir kişi ya da öteki bir küme üzerinde caydırma, rahatsızlık verme, ruhsal baskı kurma ve taciz uygulamasıdır. Her 4 bayandan 1’i çalışmaya başladığı 1 ile 3 yıl içinde mobbinge maruz kalıyor. Yani özel bölümde çalışan bayanların yüzde 25’i çalışmaya başladıkları birinci 3 yıl içinde mobbinge uğruyor.” dedi.
EĞİTİMLE FARK ETME ORANI YÜKSELİYOR
Avunduk, “Erkekler ise ekseriyetle iş arkadaşları tarafından mobbinge uğruyor. Her 4 erkekten 3’ü mobbing görmüş. Bayan ve erkekte bilinçlenme artıkça mobbinge uğradığını fark etme oranı artıyor, dünya genelinde de tıpkı şey kelam konusu.” diye bilgi verdi.
“FİZİKSEL TACİZE RASTLAMADIK”
Mobbingin iş performansını direkt etkilediğini belirten Avunduk, “Mobbingin farklı tipleri var, ben araştırmamda fizikî tacize rastlamadım. Bunun rastgele bir tüzel yaptırımı yahut cezası yok. Somut olarak tespit etmek de çok sıkıntı. Mobbinge maruz kalan bireylerin iş performansı düşüyor. Aileler çocuklarını yetiştirirken öz farkındalık ve bireyler ortası alaka gelişimine değer vermeliler.
‘KENDİ AYAKLARININ ÜSTÜNDE DUR’ KAVRAMI ‘KARŞISINDAKİNİN HAKKINI YİYEBİLİRSİN’ MANASINA GELMİYOR
Çocuklarını ayaklarının üstünde dursun, yere sağlam bassın diye yetiştirirken, ‘kendi ayaklarının üstünde dur’ kavramının ‘karşısındakinin hakkını yiyebilirsin’ manasına gelmediğinin öğretilmesi gerekiyor. Zira birine mobbing yaptığınız vakit onun hakkını yemiş oluyorsunuz. Onu istemiyorsunuz, ruhsal baskı uyguluyorsunuz. Bundan beslenen şahıslar de var.” tabirlerini kullandı.
EN SIK UYGULANAN METOT: ALAY ETME
Mobbingin, mağdur üzerinde ruhsal ve duygusal hasar yaratabilmekte olduğunu ve ileri seviyede intihara kadar götürebildiğini söyleyen Avunduk, “Araştırmaya katılanlar ortasında uygulanan mobbing cinsleri yüklü olarak baskı kurmak, çalışma arkadaşları tarafından alay edilmek ve ruhsal baskıya maruz kalmak olarak görüldü. En çok mobbingi yöneticiler cinsiyet ayırımı ve etnik kökene dayalı olarak yapıyor. Dünyada şiddetli ruhsal ve fizikî taciz formunda mobbinge uğrayan şahısların yüzde 13 ile 15’i intihara teşebbüs ediyor.
İŞİNİ BIRAKAMAYACAKLAR İÇİN SÜREÇ DAHA SIKINTI
Şahısların ekseriyetle işini bırakamayacağı iş yerlerinde mobbing daha fazla görülüyor ve işten ayrılmak koşullar sebebiyle sıkıntı bir tercih oluyor. Bu sebeple gördüğü ruhsal baskıyı uzun müddet göğüsleyip çalışmaya devam edenler de var.” dedi.
ÖNLEMEK İSMİNE DÜZENLEMELER
Kanunlarla, mağduriyetin olabildiğince önlenmesinin sağlanması gerektiğini belirten Avunduk, “Mobbing’i tespit etmek ve düzeltmek için bir sistem oluşturulmalıdır. Patron bu üzere durumlarda, özel bir soruşturma yürütmeli ve mağduriyet belirtilerini tespit etmeli ve karşı tedbirler almalıdır. Ayrıyeten, mağdurlar için yardım ve dayanak prosedürleri geliştirilmeli.” diye konuştu.
Ensonhaber