Salgının birinci ortaya çıktığı Çin’in Wuhan kentinde, Şubat 2020’de aile içi şiddet olaylarının bir evvelki yıla nazaran üç kat arttı. Bu olayların yüzde 90’ında Kovid-19 pandemisinin tesiri olduğunun değerlendirildiğini belirtildi. Türkiye’de de durum dünya genelinden farklı değil, Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin 28 kentte yaşayan bin 873 bayanın iştirakiyle gerçekleştirdiği çalışmalardan elde ettiği datalara nazaran pandemi periyodunda aile içi şiddet hadiselerinin arttığı, bayana ve kız çocuklarına şiddette yüzde 27,8’lik bir artış olduğu gözleniyor. Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı’nın yaptığı araştırmalara nazaran, aile içinde şiddete tanıklık eden ya da maruz kalan çocukların, yetişkinlik periyotlarında şiddete başvurabileceklerini belirten Çocuk Gelişimi Program Lideri Öğr. Gör. Gökçe Gülen Akçin, çocukların, şiddeti yakın ilgiler için kabul edilebilir olduğunu düşünebileceğini ve oburlarının ona makus davranmasına inanabileceğini söyledi.
TÜRKİYE’DE DURUM NASIL
Amerika’da Journal Child Development’da yayınlanan bir araştırmanın sonuçlarını pahalandıran Gökçe Gülen Akçin, “Anaokulundan yedinci sınıfa kadar, aile içi çatışmanın çocuklar üzerindeki tesirine bakıldığında elde edilen datalar gösteriyor ki, yüksek seviyedeki ebeveyn çatışmaları, çocukların ruh sıhhatine uzun vadede çok önemli ziyanlar veriyor” sözlerini kullandı. UNICEF tarafından yürütülen global bir araştırmadaysa, aile içi şiddeti tedbire ve müdahale hizmetlerinin, pandemi periyodunda önemli oranda sekteye uğradığını ve çocukların şiddet, ihmal, duygusal/ fiziksel/ cinsel istismar açısından daha fazla risk altında kaldıklarının vurgulandığını belirten Gülen Akçin, aile içi şiddet konusunda Türkiye’de yapılan araştırmalarda elde edilen dataları de paylaştı: “Türkiye’de Çocuk İstismarı ve Aile İçi Şiddet Araştırması sonuçları, Türkiye’de yaşayan 7-18 yaşlar ortasındaki çocukların yüzde 56’sının fizikî istismara, yüzde 49’unun duygusal istismara, yüzde 10’unun cinsel istismara şahit olduğunu gösteriyor. Türkiye’de sivil toplum kuruluşlarının perspektifinden aile içinde çocuğa karşı şiddeti izleme ve manaya gayesiyle yapılan birinci araştırma olan ‘Pandemi Periyodu Çocuğa Karşı Şiddet ve Gereksinim Tahlil Raporu’nda da iştirakçilerin yüzde 72.2’si, çocuklara yönelik duygusal/psikolojik şiddetin arttığını söz etmiş durumda.”
EBEVEYN HENGAMELERİ ÇOCUKLARDA NE TIP PROBLEMLERE YOL AÇIYOR
Yüksek çatışmalı sıhhatsiz evliliklerde, konutta yaşanan şiddete şahit olmanın çocukta pek çok zihinsel, duygusal, toplumsal, davranışsal ve sıhhat sıkıntılarını beraberinde getirdiğini vurgulayan Gökçe Gülen Akçin, “Hararetli tartışmaların ve şiddetin olduğu bir mesken ortamında ebeveynlerin denetimden çıktığını gören çocuk kendini korkmuş, savunmasız, yalnız hisseder; travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) gelişir ve inanç duygusu yok olur, hatta kendini suçlama eğilimi gösterir. Şiddet, çocukta öğrenme zahmeti, anksiyete, fobi, depresyon, korku, obsesif- kompulsif- his ve davranış bozukluklarının gelişim riskini de arttırmaktadır” biçiminde konuştu.
Duygusal olarak zorlayıcı bir aile yaşantısı içinde büyüyen çocukların ileriki yaşlarda sıkıntıları dışsallaştırma ve içselleştirme sorunları de yaşayabildiklerine dikkat çeken Gökçe Gülen Akçin, “Ailede şiddete şahit olan çocuklar, aile bağları hakkında olumsuz kanılara sahip olabilecekleri üzere, kendilerini de olumsuz görürler ve düşük öz hürmete sahip olurlar. Öfke nöbetleri, içe kapanma, gerileme, küfürlü lisan kullanma, kendine fizikî ziyan verme üzere denetim dışı davranış sorunları gösterirler. Dışa dönük semptomlar olarak isimlendirdiğimiz, diğerlerine karşı düşmanlık hisleri besleme ve ziyan verme, saldırganlık üzere hareketler de sıklıkla görülebilir. Gerilim, çocukların gerek fizikî gerekse ruhsal iyilik hallerine önemli ziyanlar vererek sağlıklı gelişimlerini engelleyebilir” değerlendirmesinde bulundu.
“BİLİŞSEL GERİLİĞE DE NEDEN OLABİLİYOR”
Aile içinde tartışmaların sıklık oranı arttıkça gerilim hormonu olan kortizol düzeylerinin de yükseldiğini ve çocukların yatak ıslatma, kabuslar, uyku ve yeme bozuklukları sergileyebildiklerini söyleyen Gökçe Gülen Akçin, şöyle konuştu: “Araştırma sonuçları, yüksek çatışmalı bir aile ortamında yaşanan gerilimin, çocuğun bilişsel performansını bozabileceğini de gösteriyor. Zihni ekseriyetle gergin mesken ortamıyla meşgul olduğundan, çocuğun dikkatini toplama ve duygularını/davranışlarını düzenlemede zorluk yaşamasına yol açar, okulda akademik çalışmalara konsantre olmasını da zorlar. Ergenlik periyoduna gelindiğinde belirtiler şiddetini arttırarak devam ederken zihinsel sıhhati derinden etkilenir, gerilimi davranış meselelerine çevirebilir ve anti-sosyal davranışlar sergileyebilir. Zahmetli bir ruh hali içindedirler, meseleleri içselleştirirler, aile içinde yaşanan çatışmaları kendi bağlantılarına yansıtırlar ve hayattaki çatışmalarla nasıl başa çıkacağını bilmeyen genç için depresyon artık kaçınılmazdır.”
“ÇOCUKLARDA DA ŞİDDET EĞİLİMİ ARTTI”
Gökçe Gülen Akçin, Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı’nın yaptığı araştırmaların da aile içinde şiddete tanıklık eden ya da maruz kalan çocukların, yetişkinlik devirlerinde şiddete başvurabilecekleri konusunda değerli bilgiler verdiğini belirterek şunları söyledi: “Erkek çocukları, babalarından bayana şiddet uygulamalarını öğrenirken bu davranışı olağan kabul eder, kız çocukları da annelerinden, şiddetin beklendiğini ve bunun katlanılması gereken bir şey olduğunu öğrenirler. Çocuklar, şiddetin yakın bağlantılar için kabul edilebilir olduğunu düşünebilir, oburlarının da ona berbat davranmasına, şiddete müsaade vermenin sorun olmayacağına inanabilirler. Saldırgan davranışlara karşı duyarsızlaşma, öfke idaresi, zayıf sorun çözme marifetleri yaşayarak yetişkinliğe eriştiklerinde de mağdur yahut istismarcı olabileceklerdir.”
DİKKAT ŞİDDET AİLEDE ÖĞRENİLİYOR
Ebeveyn ortasında şiddetli arbedelere maruz kalınan bir konut ortamının yarattığı düşük öz hürmet ve hayata olumsuz bakışla, yaşadığı acıyı dindirmek isteyen gencin alkol, sigara, uyuşturucu kullanmaya başladığını belirten Gökçe Gülen Akçin, bu durumun da gençlerde kabahat faaliyetleri, erken ve riskli cinsel aktivite, erken evlilik, intihar ve meskenden kaçma mümkünlüğünü arttırdığının saptandığına dikkat çekti. “Çocuklar ve bilhassa gençler meskende yaşanan olumsuz her şeyi bir sünger üzere emerler münasebetiyle da ileriki yaşlarında sahip olacakları alaka çeşitleri için aile bir modeldir” diyen Gökçe Gülen Akçin, “Sonuç olarak, aile içi şiddete şahit olan çocukların, psiko-sosyal açıdan sıhhatlerinin olumsuz etkileneceği ve kendi yetişkinlik ömürlerinde da şiddet içeren davranışlarda bulunmalarının beklenen olduğunu istatistikler de gösteriyor” sözlerini kullandı.
Ensonhaber