B12 vitamini eksikliği, folik asit eksikliği, talasemiler, kan hücrelerinin üretim eksikliğine bağlı anemi sık görülen başka anemi tipleridir. Kan kıymetlerinin yaş ve cinsiyete nazaran belirlenen hudutların altında olması olarak tanımlanan kansızlık bilhassa çocuklarda sık görülüyor. Biruni Üniversite Hastanesi Başhekimi ve Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Sert, kansızlığın bağışıklık sistemi ile yakından ilgili olduğunu ve koronavirüs ile gayret edilen bu günlerde kansızlığa karşı ikazlarda bulundu.
ÇOCUKLARDA KANSIZLIK BELİRTİLERİ
Çocuklarda en sık görülen kansızlık tipi konusunda bilgi veren Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Sert, ”Anemi, kanda hemoglobin konsantrasyonunun yahut kırmızı kan hücrelerinin (alyuvarların) sayısının bir arada yahut başka olarak o yaşa uygun olağan pahaların altına düşmesi sonucu oluşan bir klinik tablodur. Bu pahaların azalması sonucu kanın oksijen taşıma kapasitesi ve dokulara giden oksijen ölçüsü azalır. Bu durum fizikî rahatsızlıkların yanı sıra zeka seviyesini de yakından tesirler. Çocuklarda en sık görülen kansızlık tipi demir eksikliği anemisidir. Bununla birlikte B12 vitamini eksikliği, folik asit eksikliği, talasemiler, kan hücrelerinin imal eksikliğine bağlı anemi sık görülen başka anemi tipleridir.” dedi.
Kansızlık belirtilerinde değinen Dr. Öğr. Üyesi Sert, ”Her yaş kümesinde kansızlık ortaya çıkabilir. En sık 4 ay ile 3 yaş ortasında görülür. Adölesan (ergenlik) periyotta kızlarda ortaya çıkabilir. Bu devirlerin ortak özelliği süratli büyüme ve yetersiz demir alımıdır. Aneminin en sık görülen belirtisi solukluktur. Solukluk en çok göz kapaklarının içine, yanak ve ağız içine, avuç içlerine ve tırnak yataklarına bakarak anlaşılabilir. Başka bulguları ise; çabuk yorulma, toprak yeme, tırnakların kırılması, saçların dökülmesi, gelişim geriliği, huzursuzluk ve uyku nizamında bozulma, sık hastalanma ve zeka geriliğidir. Kansızlık; önlenebilir zeka geriliğinin kıymetli bir sebebidir. Bilhassa birinci bir yıl çocuklarda beyin gelişiminin en süratli olduğu devirdir. Bu periyotta kansızlık açısından çocukların dikkatli bir formda takip edilmesi gerekir. Her bebek birinci 6 ay kesinlikle anne sütü ile beslenmelidir. Hatta mümkünse 2 yaşına kadar anne sütüne devam edilmesi gerekir. Annede şayet kansızlık varsa demir ilacı kullanması anne sütünden bebeğe de geçeceğinden kansızlık gelişimini engelleyebilir. Bu ortada bir yaşından evvel inek sütü verilmemelidir.1 yaşından sonra da dikkatli bir halde verilebilir. Lakin inek sütü tüketildiğinde demir eksikliği anemisine sebep olmaktadır.” biçiminde konuştu.
”RUTİN DENETİMLER İHMAL EDİLMEMELİDİR”
Hayatın birinci yılında bir kere kesinlikle tam kan sayımına baktırmak gerektiğini vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Sert, ”Ülkemizde her bebeğe Sıhhat Bakanlığı’nın teklifiyle vaktinde doğmuş olan bebeklere 4’üncü ayda rutin olarak demir damlası başlanıyor. Şayet bebek vaktinden önce(prematüre) doğmuş ise daha erken periyotta başlanır. Bunun sebebi anneden bebeğe geçmiş olan demir deposunun azalmaya başlamasıyla birlikte kansızlık gelişmesidir. Çocuklarda demir eksikliğini tespit etmek için kan sayımı ve ferritin yani demir deposuna kesinlikle bakmak gerekir. Ferritin ve hemoglobin pahasının düşük olması demir eksikliği anemisinin değerli bir göstergesidir. Ek besine geçilirken bebeğe demirden varlıklı beslenme programı oluşturmak gerekiyor. Demir eksikliği anemisi olan çocuğun yaşına nazaran demir damlası ya da şurup halinde verilir. Aneminin derecesine nazaran 3 aya kadar tedaviye devam edilmesi gerekebilir. Şayet 1. ay sonunda tedaviye cevap yok ise; ya ilaç kâfi dozda kullanılmamıştır ya da altta yatan farklı bir sebep vardır. Hastanın tekrar kıymetlendirilmesi gerekir.” açıklamasında bulundu.
Dr. Öğr. Üyesi Sert, kansızlığa karşı tesirli besinleri ise şöyle açıkladı: ”Kansızlık beslenme ile direkt ilgilidir. Beslenme programlarına bu besinler tertipli ve istikrarlı bir biçimde kesinlikle eklenmelidir. Yeşil yapraklı sebzeler, Ispanak, brüksel lahanası, brokoli, pazı üzere sebzeler az pişirilerek tüketilmelidir. Kırmızı et. Kuzu ve dana eti ızgara ve haşlanmış olarak tercih edilmelidir. Her gün kesinlikle 1 yumurta yenmelidir. Mercimek, nohut, kuru fasulye üzere kuru baklagiller demir açısından epeyce zengindir. Ceviz, badem, fındık üzere kuruyemişler orta öğün olarak beslenme programında yer almalıdır. Keçiboynuzu yahut dut pekmezi kansızlıkta destekleyici tesire sahiptir.”
Ensonhaber