Çoğul gebelikler birebir adet döngüsü içinde birden fazla yumurta hücresinin farklı ayrı döllenip gelişmeye başlamasıyla yahut tek bir yumurta hücresinin döllenme sonrasında iki yahut daha fazla eşit hücreye bölünmesi ve bölünen hücrelerden her birinin farklı başka embriyolar halinde gelişmeye devam etmesiyle ortaya çıkan gebeliklerdir. Üstteki tanımlamaya nazaran oluşan ikiz gebeliklerde birinci durumda çift yumurta ikizi (dizigotik), ikinci durumda ise tek yumurta ikizi (monozigotik) kelam mevzusudur. Bebek sayısının ikiden daha fazla olduğu durumlarda bebekler başka farklı yumurta hücrelerinden köken alabilecekleri üzere, tümü tek yumurta hücresinden köken almış olabilir.
Şayet ikiz ya da çoğul gebelik devri yaşıyorsanız birtakım kıymetli noktaların bilinmesi hem annenin hem de bebeklerin sıhhati açısından hayatı ehemmiyet taşıyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Funda Öztürk mevzunun ayrıntılarını anlattı.
“DOĞUMDAN EVVEL TEST YAPTIRMAK MÜMKÜN”
Op. Dr. Funda Öztürk ‘’Çift yumurta ikizleri iki farklı yumurta ve iki farklı spermin bir ortaya gelerek oluşturduğu gebeliktir. Bu iki farklı zigotun kendine ilişkin keseleri, kendine ilişkin plasentaları vardır. Cinsiyetleri farklı olabilir. Doğum sonrası uzunluklarının, kilolarının, büyüme suratlarının benzeri olması beklenmez. Genetik olarak farklı iki bireydir. Ailede çift yumurta ikizlerinin bulunması genetik faktörle ilgilidir. Tek yumurta ikizleri ise tek bir yumurta ve tek bir spermin bir ortaya gelerek oluşturdukları zigotun ana rahminde ikiye bölünmesiyle oluşur. Tek yumurta ikizleri, ismi üzerinde tek bir yumurtanın ikiye bölünmesi nedeniyle oluştuğu için bütün genetik yapıları dahil her şeyiyle birebirdir. Bu nedenle manzaraları her vakit tıpa tıp birebir olur. Cinsiyetleri her vakit birebirdir. Çift yumurta ikizlerinin bilakis ailede ikiz gebelikler bulunması üzere rastgele bir faktörden etkilenmez. Hem plasentanın ortak paylaşımı hem de ortak damar paylaşımı nedeni ile bu tıp ikiz gebeliğe has gelişme geriliği gelişebilir.” diye konuştu.
Tıp alanında yaşanan çığır açan gelişmeler sayesinde, çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin ve anne adaylarının riskli gebelikler konusunda evvelce bilgilendirilebileceğini söyleyen Op. Dr. Funda Öztürk, “Doğuma kadar geçen mühlet içerisinde anne karnında gelişmeye devam eden bebeğe (fetusa) birtakım testler uygulanarak bebeğin genetik yahut doğuştan riskli hastalıklara sahip olup olmadığı belirlenebiliyor. İkiz gebelik durumunda bebeklerin genetik hastalıklara yatkınlığının belirlenebilmesi için gebeliğin muhakkak basamaklarında yapılması gereken kimi testler mevcut. Down Sendromu Tarama Testleri bunların en başında gelen test pozisyonunda bulunuyor. Fetustan, yani anne karnında büyüyen bebekten annenin kanına geçen hücrelerin DNA’sının incelenmesi de öbür bir tarama testi cinsidir.10’uncu haftadan itibaren yapılan ve ‘Cell Free DNA’- NIPT ismi verilen bu test sayesinde Down Sendromu riskinde bir artış olup olmadığı belirlenebiliyor. Lakin İkiz gebeliklerde anomali tespit edildiği takdirde, anomalinin hangi bebeğe ilişkin olduğu bilgisi verilememektedir. İkiz gebelik dışındaki çoklu gebeliklerde (üçüz, dördüz gibi) ise, test mutlaka çalışılmamaktadır.” sözlerini kullandı.
RİSKLİ DURUMLARDA BESLENMEYE DİKKAT EDİLMELİ
Op. Dr. Funda Öztürk, “Bu testlerde risk artışı saptanırsa kesin teşhis için fetuslara amniyosentez uygulanması gerekiyor. Lakin amniyosentez uygulamasının örnekleme tecrübeli perinatolog tabipler tarafından yapılması kritik. Şayet fetuslardan birinde Down Sendromu riski olduğu belirlenirse bebek sahibi olacak aile ve tabibin görüşmeleri ve ailenin son kararı sonrasında kelam konusu fetusa ‘indirgeme’ (fetosid-hasta fetüs için gebeliğin sonlandırılması) süreci uygulanabiliyor.” diyerek besin tüketimi konusunda şunları söyledi:
– Demir açısından güçlü yumurta, kırmızı et, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller tüketilmeli.
– C vitamini alımına değer verilmeli.
– Çay, kahve tüketiminden kaçınmalı.
– İkiz bebek bekleyen hamilelerde en değerli mineral eksikliklerinden biri de kalsiyum eksikliğidir. Süt, yoğurt, peynir, fındık, yeşil yapraklı sebzelerin tüketimine tartı verilmeli.
– Günde 2 bardak süt, 2 bardak yoğurt, 50 gr. peynir tüketilmeli.
– Gebeliğin son 3 ayında, ehemmiyet kazanan bir besin takviyesi ise omega-3 yağ asitleridir. Gün içinde badem, fındık kümesinden bir avuç içi tüketilmeli. Kabızlığa karşı mevsim meyveleri tüketilmeli.
Ensonhaber