Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Memleketler arası Yatırımcılar Derneği (YASED) tarafından düzenlenen “Uluslararası Yatırım Zirvesi”ne görüntü ileti göndererek Türk iktisadını yatırımcılar açısından kıymetlendirdi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, “Türkiye iktisadı güçlü makro temellere sahiptir ve salgın bu sağlam tabanı değiştiremez. Kapanma sürecini takiben, yanlışsız tasarlanmış ve hedeflenmiş önlemler sayesinde ekonomimiz toparlandı.” açıklamasında bulundu.
“TİCARETTE VE DİREKT YABANCI YATIRIMLARDA KESKİN BİR DÜŞÜŞ YAŞANDIĞINI GÖRDÜK”
Oktay, koronavirüs salgınının süratle yayıldığına dikkati çekerek, “Küresel iktisada ağır hasarlar veriyor. Bu devirde çok fazla insanımız ömrünü yitirdi. Sıhhat sistemlerinin zorlandığına şahit olduk. Ticarette ve direkt yabancı yatırımlarda keskin bir düşüş yaşandığını gördük. Beşerler işlerini kaybederken şirketler kepenk indirmek durumunda kaldı. Maalesef şimdi tünelin sonunu görmüş değiliz.” dedi.
“TÜRKİYE SALGINLA BAŞ ETME BAKIMINDAN GÜÇLÜ BİR KONUMDA”
Oktay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde son 18 yılda sağlam, dikkatle tasarlanmış ve iyi işleyen bir toplumsal ve fizikî altyapı inşa ettiklerini belirterek, iktisat cephesinde Türkiye iktisadının geçmiş periyotlarda ortalamanın üzerinde büyüme, artan cari açık ve enflasyon biçiminde ortaya çıkan bir grup iç ve dış dengesizlikler gösterdiğini lisana getiren Oktay, şunları kaydetti:
“Ancak son yıllarda ekonomimizin kırılganlıklarını gidermek gayesiyle değerli adımlar attık. Mali açıdan kayda bedel bir hareket alanımız mevcuttu lakin daha da kıymetlisi, uygun siyaset araçlarını kullanma noktasında güçlü bir siyasi iradeye ve geniş bir siyaset çerçevesine sahiptik. Kovid-19 salgınının başlamasının akabinde hanelere nakit yardımı sağladık, gelir vergisi ödemelerini erteledik, çalışanlara kısa çalışma ödeneği sağladık ve kamu bankaları aracılığıyla kredi sunduk.”
“MERKEZ BANKASI GEREKLİ ADIMLARI ATARAK MALİ ÖNLEMLERİ DESTEKLİYOR”
Oktay, para siyaseti cephesinde Merkez Bankasının gerekli adımları atarak mali önlemleri desteklediğini söyledi.
“İSTİHDAM FIRSATI YARATMAYI VE ÜRETİMİ ARTIRMAYI HEDEFLEDİYORUZ”
Oktay, iktisadın direncini artırmayı, mevcut istihdamı koruyup daha fazla istihdam fırsatı yaratmayı ve üretimi artırmayı hedeflediklerine dikkati çekerek, “Bu vakitli ve hakikat hedeflenmiş tedbirler sayesinde, Türkiye başarılı bir kriz idaresi sergiledi ve en az etkilenen ülkelerden biri oldu.” formunda konuştu.
“TÜRKİYE İKTİSADI GÜÇLÜ MAKRO TEMELLERE SAHİP”
Son periyottaki makroekonomik gelişmeleri de paylaşan Oktay, “Türkiye iktisadı güçlü makro temellere sahiptir ve salgın bu sağlam yeri değiştiremez. Kapanma sürecini takiben, gerçek tasarlanmış ve hedeflenmiş önlemler sayesinde ekonomimiz toparlandı.” dedi.
“TÜRKİYE, TÜM OECD VE G20 ÜLKELERİNDEN, HATTA ÇİN’DEN BİLE DAHA GÜÇLÜ PERFORMANS ORTAYA KOYDU”
Oktay, koronavirüsün bir dizi maksatlı kapanma tedbirini gerekli kıldığını, bu tedbirlerin ikinci çeyrekte yüzde 10 civarında bir daralmaya yol açtığını fakat kapanma tedbirlerinin hafifletilmesiyle gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) üçüncü çeyrekte yüzde 6,7 seviyesinde süratli bir toparlanma sergilediğini belirterek, “Türkiye bu açıdan, tüm OECD ve G20 ülkelerinden, hatta Çin’den bile daha güçlü performans ortaya koydu.” sözünü kullandı.
“İMALAT PMI BİLGİLERİNİN SON 4 AYDIR 50’NİN ÜZERİNDE SEYRETMESİ DALDAKİ BÜYÜMEYE İŞARET EDİYOR”
Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), sanayi üretimi ve ihracat üzere öncü göstergelerin, toparlanmanın gelecek periyotta de süreceğine işaret ettiğini lisana getiren Oktay, İmalat PMI datalarının de son 4 aydır 50’nin üzerinde seyretmesinin kesimdeki büyümeye işaret ettiğini söyledi.
Oktay, Türkiye’nin sanayi üretiminin eylülde bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 8,1 artarak Avrupa’daki en yüksek üretim sıçramasını gerçekleştirdiğine dikkati çekerek, “2020 için düşük lakin müspet bir büyüme oranı öngörüyoruz. 2021 içinse büyümenin yüzde 5,5’in üzerine çıkmasını bekliyoruz. Elbette maksadımız bu seviyesi de aşmaktır.” dedi.
Kısmen güç kaynaklarının hudutlu olması nedeniyle cari açığın bulunduğunu kaydeden Oktay, bu zorluğun üstesinden gelmek için gerekli siyasi iradeye ve siyaset alanına sahip olduklarını ve şimdiye kadar bu hususta çok çaba sarf ettiklerini lisana getirdi.
Oktay, 2011 yılında ekonomik büyüme çift haneli sayılarda iken 74 milyar dolar cari açık verdiklerini, 2018’de bu açığı üçte teğin altına, 20 milyar 700 milyon dolara indirmeyi başardıklarını ve 2019’da ise cari açığın 8 milyar 600 milyon dolar olduğunu anlattı.
“MALİ VE MALİ ÖNLEMLERİN YANI SIRA YAPISAL ADIMLAR ATTIK”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, “Altın ve güç kalemlerini dışarıda bırakırsak, 51 milyar dolar cari fazla verdik. Bunu başarmak için mali ve mali önlemlerin yanı sıra yapısal adımlar da attık.” dedi.
“DAHA FAZLA DİREKT YABANCI YATIRIM ÇEKMEK, SON 18 YILDIR TÜRKİYE’NİN İKTİSAT SİYASETLERİNİN ANA ÖGELERİNDEN BİRİ”
Bu devirde cari açığın finansman yapısının, portföy yatırımları ve kısa vadeli sermaye girişlerinden giderek direkt yabancı yatırım ve uzun vadeli sermaye girişlerine gerçek dönüşüm sergilediğini belirten Oktay, “Daha fazla direkt yabancı yatırım çekmek, son 18 yıldır Türkiye’nin iktisat siyasetlerinin ana ögelerinden biri olmuştur.” tabirini kullandı.
Oktay, Türkiye’nin paha teklifinin en değerli özelliğinin daima ıslahat süreci olduğuna işaret ederek, Türkiye’nin yatırım ortamını iyileştirmek için değerli ıslahatlar ve yasama faaliyetleri gerçekleştirdiğini vurguladı.
Yatırımcıların gereksinimlerine yönelik teşvik programları oluşturulduğunu kaydeden Oktay, Türkiye’ye katma bedeli yüksek yatırımlar çekmeyi ve ülkeyi global bedel zincirine entegre etmeyi hedeflediklerini belirtti.
Oktay, halihazırda yatırımcılara teknoloji ağır yatırımlar, stratejik yatırımlar, öncelikli kesimler ve bölgesel yatırımlara dönük özel teşvik paketleri sağlandığının altını çizdi.
Öte yandan stratejik kesimlerdeki mega projeler için proje bazlı bir teşvik programı başlattıklarını söz eden Oktay, “Türkiye’nin ıslahatları ve teşvikleri tek seferlik düzenlemeler değildir. Bunlar daha fazla dinamik bir yapıya sahiptir. Ebediyen değişen şartlar ve muhtaçlıklar doğrultusunda daima güncellenir. Türkiye Dünya Bankasının Global İş Yapma Kolaylığı Endeksi’nde 2006’dan 2020’ye kadar kademeli bir ilerleme kaydetti. 2006’da 84. sırada yer alırken, 2020’de 33. sıraya yükseldik.” dedi.
“REFORM VE DÜZENLEMELERİN ODAK NOKTASI ÖZEL DALDA YATIRIM YAPMAYI KOLAYLAŞTIRMAK”
Oktay, hayata geçirilen ıslahat ve düzenlemelerin odak noktasının “özel bölümde yatırım yapmayı kolaylaştırmak” olduğuna dikkati çekerek, “Türkiye, sürdürülebilir, yenilikçi dizayna ve üretim odaklı, ihracata dayalı büyüme stratejisini sürdürme konusunda kararlıdır.” sözünü kullandı.
Hükümetin, benimsediği “bırakınız yapsınlar” ideolojisi çerçevesinde ekonomiyi asla engellemeden etkin olarak desteklemeyi temel aldığını kaydeden Oktay, birebir vakitte özel dalın öncülük etmesine imkan tanıyarak ekonomik refahı da artırdıklarını belirtti.
Oktay, yatırımcı dostu bir ortam oluşturmalarının, milletlerarası yatırımcıların da dikkatinden kaçmadığını tabir ederek, “Söz konusu ıslahatları ve teşvikleri takiben, 2003 yılından bu yana Türkiye’ye direkt yabancı yatırım girişi 220 milyar doları aştı.” dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Türkiye’nin global avantajları ve paha teklifinin “siyasi istikrar, yatırımcı dostu yasal çerçeve, fikri ve sınai hakların korunması, yüksek vasıflı iş gücü havuzu, geniş iç pazar, bölgedeki dış pazarlara yakınlık, ihracat kolaylığı altyapı yatırımları, rekabetçi maliyetler, güçlü ve çeşitlilik arz eden tedarik zinciri ve geniş Ar-Ge teşvikleri yelpazesi” içerdiğini söyledi.
“AVRUPA’NIN 3. BÜYÜK İŞ GÜCÜNE SAHİBİZ”
Oktay, stratejik pozisyonu sayesinde Türkiye’nin 4 saatlik uçuş uzaklığında 1 milyar 700 milyon beşere kolay erişim imkanı sağladığını belirterek, her biri 1 milyondan fazla nüfusa sahip 23’ten fazla kentin, Türkiye’nin canlı ve geniş iç pazarına güç verdiğini kaydetti.
Türkiye’nin, yarısı 32,5 yaşın altında 83 milyon nüfusu bulunduğunu ve bu bilhassa AB üyesi ülkeler ortasında en geniş genç nüfusa sahip ülke olduğunu vurgulayan Oktay, “Yaklaşık 33 milyon kişilik toplam iş gücümüz ile Avrupa’nın 3. büyük iş gücüne sahibiz.” dedi.
Oktay, Türkiye’nin yatırım mevzuatının yalın, memleketler arası standartlarla ahenk içinde olduğunu ve tüm yatırımcılara eşit bir yaklaşım sergilediğini belirterek, hükümetin Ar-Ge yatırımlarını genel bütçenin yüzde 2’si seviyesine taşıma amacını benimsediğini kaydetti.
“KORONAVİRÜSÜN DÜNYA GENELİNDE BİRİNCİ TESİRİ EKONOMİK FAALİYETLERİN APANSIZ DURAKSAMASI OLDU”
Koronavirüsün birinci tesirinin global bedel zincirlerinin kesintiye uğraması ve dünya genelinde ekonomik faaliyetlerin apansız duraksaması olduğunu lisana getiren Oktay, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Çok uluslu şirketler gerek sıfırdan yatırımlar gerek birleşme ve satın alma projeleri olmak üzere yatırımlarını iptal etti yahut erteledi. Bu durum şirketler ve yatırım teşvik ajansları için yeni fırsatlar yarattı. Çok uluslu şirketler, tedarik ağlarını çeşitlendirmek maksadıyla coğrafik ve sektörel faaliyetlerini tekrar gözden geçiriyorlar. Bu da nihayetinde birtakım yerlerden çıkmalarını ve kimi yerlerde büyümelerini beraberinde getirebilir. Türkiye, çeşitlilik arz eden güçlü bir imalat altyapısına sahiptir ve sahiden de son yıllarda paha zincirinde üstlere çıkmıştır. İmalata, bilhassa katma bedeli yüksek faaliyetlere, özelleşmiş teşvik ve siyasetlerle takviye sunuyoruz.”
Tüm bu faktörlerin, tedarik zincirlerini çeşitlendirmeyi amaçlayan çok uluslu şirketler için Türkiye’yi ülkü bir yer haline getirdiğini söz eden Oktay, “Biz çeşitli faaliyetlerini tekrar konumlandırmayı planlayan yatırımcılara takviye olmak için ilgili tüm paydaşlarla birlikte çalışıyoruz ve çalışmaya hazırız.” dedi.
Ensonhaber