Bayanlarda yumurta rezervleri yaş, çeşitli kistler, PKOS (Polikistik Over Sendromu), kemoterapi, sigara kullanımı ve çeşitli hastalıklardan ötürü azalabiliyor. Yumurta rezervlerinin azalmasıyla birlikte doğurganlığın da azaldığını belirten Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Gonca Ehil Yıldırım, yumurta sayısı ve kalitesini etkileyen durumları anlatarak kıymetli ihtar ve tavsiyelerde bulundu.
TÜP BEBEK TEDAVİSİNE GECİKMEDEN GEÇİLMELİ
Bilhassa 35 yaşından sonra bayanların yumurta sayısı ve kalitesi azalır. Buna bağlı olarak doğurganlığı da azalır. Bilhassa ailesinde erken menopoz hikayesi olan bayanlarda yumurta sayısı daha genç yaşlarda azalabilir. Bayanlar doğduklarında 1-2 milyon civarında yumurta ile doğarlar. Yumurtalar vakit içerisinde daima olarak kaybedilir ve ergenlik devrinde 400 bin civarında yumurtaları kalır. 30’lu yaşların sonlarına hakikat bu sayı 27 bin civarındadır. Menopoz başlangıcında yumurtalıklarda bulunan yumurta sayısı yalnızca bin civarındadır.
Çikolata kisti, kanser nedeniyle radyoterapi ve kemoterapi tedavisi alımı, yumurtalıklarla ilgili ameliyat geçirmek, sigara kullanımı, genetik hastalıklar (Frajil X sendromu ve öbür X kromozomu hastalıkları), otoimmün hastalıklar, idiyopatik (yani hiçbir sebep olmaksızın) nedenler yumurta sayısını ve kalitesini düşürür. Yumurtalık rezervi düşük olan birden fazla bayanda hiçbir belirti görülmez, birtakım bayanlarda adet döngülerinde kısalma yahut adet ölçüsünde azalma olabilir. Fakat, birçok bayanda teşhis yumurtalık rezerv testleri sonrası konulur.
Yumurtalık rezerv testleri içerisinde en sık kullandığımız kanda bakılan AMH testi ve ultrasonografide yumurtaların sayılmasıdır. Düşük yumurtalık rezervi olan bayanlarda tüp bebek tedavisine gecikmeden geçilmelidir. Tüp bebek tedavisi dışındaki tedavilerle vakit kaybı yaşanmamalıdır.
HER 10 BAYANDAN BİRİNDE GÖRÜLÜYOR
Her 10 bayandan birinde Polikistik Over Sendromu görülüyor. Bayanlar yumurtlama olmaması nedeniyle kliniğe çoklukla kısırlık sebebiyle başvurur. PKOS’un en değerli belirtilerinden biri birinci adet tarihinden itibaren sistemsiz adet görme yahut hiç adet görmemektir. Bunun dışında yüzde yahut bedende tüylenme artışı, sivilce, şişmanlık bilhassa bel etrafında yağlanma görülebilir. Vajinal ultrasonda bu bayanların yumurtalıklarında çok sayıda küçük foliküller görülür. PKOS’da kısırlık görülmesinin nedeni yumurtlamanın olmamasıdır. Bu yüzden tedavide maksat da yumurtlamanın tekrar sağlanmasıdır.
İlaç tedavilerden evvel yapılacak ömür usulü değişiklikleri ile resen gebelik oluşabilir. Kilolu hastalarda mevcut kilonun yüzde 5 ila 10’unun verilmesi resen yumurtlamanın başlamasını sağlayabilir. Günlük kalori alımının 500 kalori azaltılması ve nizamlı idman ile kilo kaybı sağlanabilir.
Ensonhaber