Afganistan’ın Şii Hazaralarından 58 yaşındaki Alihan Abdullahi, ülkesindeki iç savaş nedeniyle 32 yıl evvel İran’a göç etmiş ve o tarihten bu yana Tahran’ın merkezindeki bir apartmanda kapıcılık yapıyor.
Abdullahi de İran’daki Afgan çoğunluk üzere geçimini sağlamak için geri hizmetlerde çalışıyor lakin o bunun yanında içindeki sanatçı ruhunu ortaya koymaktan ve bunu yapıtlarına yansıtmaktan da geri durmuyor.
İŞ ARARKEN HEYKEL YAPMAYA BAŞLADI
Kapıcılıktan kazandığı paranın ailesini geçindirmeye yetmemesi nedeniyle ek iş arayışındayken heykel yapmaya başladığını anlatan Abdullahi, “Tüm yapıtlarımı çöpten topladığım atık gereçlerden yapıyorum. Geceleri sokakları dolaşıyorum ve çöpten yumurta kartonları, tahta ve ambalajlarda kullanılan köpükleri topluyorum. Topladığım yumurta kartonlarını suda yumuşatıyorum ve düzgünce çözülmelerinin akabinde hamura dönüşünce onları yoğuruyorum. Tahta ve köpükleri de kullanarak hayalimdeki heykelleri yapmaya başlıyorum.” dedi.
Abdullahi, eşi Zehra Rızayi’nin birinci vakitler bu durumdan şikayetçi olduğunu lakin vakitle onun da bu sanata el attığını hatta meskenin çatısında sergilenen zürafa heykellerini eşinin yaptığını anlattı.
YURT DIŞINDAN DA TALEP ALIYOR
Yarı insan ve yarı hayvan halindeki bir heykeli yaklaşık 30 günde tamamlayabildiğini belirten Abdullahi, talep olduğunda da bunları uygun fiyat mukabilinde sattığını söz ediyor.
Yapıtlarına yurt dışından Avrupa ve ABD üzere ülkelerden alıcı bulduğunu lisana getiren Afgan sanatçı, çalışma koşullarının istediği üzere olmamasından ve istediği dayanağı bulamamaktan yakınıyor.
YAZ KIŞ YAPITLARINI SERGİLİYOR
Kapıcılık yaptığı apartmanın sahibinin de dayanak vermesiyle 20 yıl evvel heykel yapmaya başladığına işaret eden Abdullahi, yaz aylarında binanın çatısını, kış aylarında ise kazan dairesini atölye olarak kullandığını, yapıtlarını de burada sergilediğini belirtti.
Abdullahi ayrıyeten heykelleri ile birçok sanat standı ve fuara da katıldığını aktardı.
İmkansızlıktan heykel yapmak için kapıcı olarak çalıştığı binanın çatısını kullanan Abdullahi, yapıtlarının ziyan görmemesi için daima hava durumunu takip etmek zorunda kalıyor. Yağışlı havalarda yaptığı heykellerin ziyan görmemesi için büyük gayret gösteren Abdullahi, bu türlü havalarda onlardan kimilerini içeri taşıyor, kimilerini da üstünü naylonla örterek muhafazaya çalışıyor.
Yaptığı heykellerin çocukluktan itibaren zihninde taşıdığı hayallerin bir yansıması olduğunu ve taklit olmaması için daha evvel yapılan yapıtlara bilhassa bakmadığını vurgulayan Abdullahi, kendisini ziyarete gelen sanatseverlerin ve sanatkarların “eserlerini Buda heykellerine benzettiğini” aktardı.
Abdullahi, “Burada istediğimiz üzere hareket etme imkanımız yok, güç kurallarda ve sınırlamalar altında sanat icra etmeye çalışıyorum. Sanat hudut tanımaz fakat ben otosansürle eser yapma uğraşı veriyorum.” diye konuştu.
“TALİBAN SONRASI DÖNME UMUDUMUZ DA KALMADI”
Taliban’ın gelişinden evvel ülkesindeki kuralların düzelmesiyle geri dönüş umudu taşıdıklarını lisana getiren Abdullahi, hislerini şöyle söz etti:
“Diğer birçok Afgan arkadaşım üzere Avrupa ya da öbür ülkeye gitmedim zira Afganistan’da koşulların düzeleceği istikametindeki umudumu daima korudum. Döndüğümde başıma bir şeyin gelmeyeceğini bilsem kuru ekmeğe de razıyım. Lakin Taliban bizim üzere heykel yapanları putperest olarak görüyor. Afganistan’a dönme umudumuz da kalmadı”
Afgan sanatçı, ülkesine olan hasretini ise bölgede “dutar” ismiyle bilinen bağlamaya misal enstrümanıyla Farsça ve Hazaraca söylediği müziklerle lisana getirdi.
Ensonhaber
