Bedenimizin 7 gün 24 saat uyku halindeyken bile güç sağlamak için oluşturduğu kimyasal değişimlerin tümüne metabolizma denilmektedir. Bu değişimlerden biri de mevsimlerin getirmiş olduğu hava değişiklikleridir. Bilhassa kışın, soğuk havaların tesiriyle metabolizmamız kendini muhafazaya aldığından daha yavaş çalışmaya başlar.
Gün uzunluğu daima çalışan metabolizmamızın birtakım durumlardan etkilendiğini söz eden Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Selin Parıltı Ünal, kış aylarında en değerli öğünün kahvaltı olduğunu söyledi.
YÜKSEK YAĞLI BESİNLERDEN UZAK DURUN
Soğuk havalara karşı bedenin yağ deposunu artırma eğiliminde olduğu lisana getiren Diyetisyen Ünal, tüm bu değişimlerin sonucunda kış mevsimini sağlıklı geçirmek için beslenmede dikkat edilmesi gereken noktalar olduğunu belirtti.
Besleyici özelliği az olan kızartma, kavurma süreçleri uygulanmış ve fast-food usulü besinlerden uzak durmamız gerektiğine dikkat çeken Diyetisyen Ünal, “Kışın artan grip, soğuk algınlığı üzere hastalıklardan korunmak ya da hafif atlatmak için her besin kümesinden kâfi ve istikrarlı formda beslenmek koşuldur. Beden direncini azaltabilen yüksek yağlı ve rafine şeker içeren besinlerin tüketimleri mümkün olduğunca sınırlanmalıdır. Öğün sayısı ve beslenme sistemi bireye mahsustur lakin sık öğün atlama ve sistemsiz beslenme alışkanlıklarından kaçınılmalıdır.” tabirlerini kullandı.
İYİ BİR KAHVALTI BEDEN DİRENİCİNİZİ ARTIRIR
Kahvaltının en sık atlanan öğünlerden biri olduğunu belirten Dyt. Ünal, “Gece uzunluğu açlık sonrası bedenimizin yakıtı olan besinlerle sıkı bir kahvaltı ile güne başlamak hem beden direncimizi artırır hem de metabolizmanın daha iyi çalışmasını takviyeler. Kahvaltının eksikliğini sonraki saatlerde ek öğünlerle kapatmaya çalışmak kilo artışını tetikleyebilir. Kış aylarında susama hissi daha az oluştuğundan su tüketimi de azalmaktadır. Su, metabolizmanın sağlıklı çalışması için olmazsa olmaz bileşenlerdendir. Susama hissi oluşmasa dahi günlük kâfi su tüketimi sağlanmalıdır.” diye konuştu.
Kışa girerken bağışıklığımızı artırmak emeliyle ön planda tutmamız gereken başka besin ögelerinin A ve C vitaminleri olduğunu söyleyen Dyt. Ünal, şu bilgileri paylaştı: “Hastalıklara karşı savunma düzeneğimiz olan antikorların misyonunu yerine getirebilmesi için protein kaynaklarından (yumurta, peynir, süt, yoğurt, balık, et, kurubaklagiller vb.) kâfi ölçüde alınmalıdır. Kış meyve ve zerzevatları (narenciye, yeşil yapraklı sebzeler, havuç vb.) bu vitaminleri çokça içermektedir. Günlük 4-5 porsiyon meyve- zerzevat kümesinden tüketilmeye ihtimam gösterilmelidir. Bunun dışında antioksidan minerallerden selenyum ve çinko kaynaklarına (fasulye, mercimek, kabak çekirdeği, fındık, kümes hayvanları, kırmızı et) da yer verilmelidir.”
Ana tesirlerinden biri bağışıklık sistemini güçlendirmek olan probiyotikleri içeren besinlere de nizamlı yer vermemizde yarar olduğunu lisana getiren Dyt. Ünal, “Bağırsak sıhhatimizi desteklemek ve probiyotiklerin tesirini artırmak emeliyle prebiyotik içeren besinler (muz, sarımsak, soğan, buğday, pırasa, kuşkonmaz vb.) de günlük beslenmemizde yer almalıdır.” dedi.
BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİREN TEKLİFLER
Dyt. Ünal, bağışıklık sistemi için öne çıkan besin ögelerinin hangi besinlerden alınabileceğini şöyle anlattı: “İyi ve kaliteli bir protein kaynağı olan yumurta (kişide sonlandırılması gereken bir hastalık mevcut değilse) her gün tüketilebilir. Kefir ve probiyotik ekli yoğurt, protein kaynağı olmalarının yanı sıra probiyotik alımını dayanaklar. Her gün 2 porsiyon kadar tüketilmelidir. Haftada 2 sefer Omega-3 yağ asitlerinden varlıklı yağlı balıklardan tüketilmelidir. Lif içeriği yüksek tam tahıl kaynakları ve beta glukandan varlıklı yulaf bağışıklığı desteklemek için kıymetlidir. Kivi, portakal, mandalina, greyfurt üzere C vitamini kaynaklarına günde 2-3 porsiyon kadar yer verilebilir. Havuç, yeşil yapraklı sebzeler kıymetli A vitamini kaynaklarındandır. Her öğüne eklenebilir. Brokoli, karnabahar üzere antioksidan özelliği yüksek besinleri de sofralarınızdan eksik etmeyin. Baharatların da bağışıklığı destekleyen özelliklerinden faydalanın. Tesirli baharatlardan zencefil ve ana hususu kurkumin olan zerdeçal antiinflamatuardır. Yoğurda yahut içeceklerinize karıştırarak tüketebilirsiniz. Bitkisel yağlardan zeytinyağına beslenmenizde yer verin. E vitamini kaynağı olan çiğ badem, çiğ fındık ve cevizi de beslenmenize ekleyebilirsiniz.”
BEDEN SICAKLIĞINIZI BİTKİ ÇAYLARI İLE ARTIRIN
Kış aylarında ısınmak için bizi sıcak tutacak besinlere yönelimimizin arttığına dikkat çeken Dyt. Ünal, şu tekliflerde bulundu: “Tatlı tüketmek sıcak meblağ üzere bir algı oluşabilir ama bu hakikat bir algı değildir. Bunun yerine besleyici özelliği yüksek olan zerzevat ya da kurubaklagil çorbaları tüketilebilir. Sıcak tutması açısından siyah çay ve kahve yerine bilhassa ıhlamur, adaçayı, rezene, yeşil çay yahut C vitamininden güçlü kuşburnu çayı üzere bitki çaylarından faydalanılabilir.”
Soğuk havaların gelmesiyle fizikî aktivite seviyelerinin azalmasına dikkat edilmesi gerektiğini belirten Dyt. Ünal, “Yavaşlayan metabolizma ve azalan fizikî aktivite seviyeleri kilo artışını tetikleyebilir. Bu yüzden kâfi ve istikrarlı beslenmeyi fizikî olarak daha faal olarak destekleyebilirsiniz. Beslenmenizde bir yetersizlik mevcutsa kesinlikle hekim ve diyetisyen görüşü alarak bireye mahsus besin desteklerinden faydalanılabilir. Bağışıklığı güçlendiren desteklerden C vitamini ve probiyotik destekleri sabahları aç karnına; D vitamini ve Omega-3 desteği sabah yemekle bir arada yahut tokken alındığında daha tesirli olmaktadır. Çinko, propolis üzere destekler de bireye has olarak değerlendirilip bağışıklık için kullanılabilecek destekler ortasındadır.” diyerek kelamlarını sonlandırdı.
Ensonhaber