Türkiye’nin birçok bölgesinde çıkan orman yangınları ile uğraş, havadan ve karadan yapılan müdahaleler ile devam ediyor.
Fakat birçok bölgede alevler yerleşim yerlerine sıçradı. Meskenler, otomobiller ve eşyalar kullanılamaz hale gelirken, yangın tehlikesi altında olan bölgelerdeki vatandaşlar meskenlerinden çıkarılarak inançlı bölgelere tahliye edildi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, orman yangınlarından etkilenen yerler için zorlayan sebep hali ilan etti. Arıca bu yerlerde beyanname verme ve vergi ödeme mühletleri ertelendi.
Pekala zorlayan sebep nedir, ne demek? Mücibr sebep hali ilan edilince ne olur? İşte zorlayıcı sebep halleri…
ZORLAYAN SEBEP TDK MANASI NEDİR?
Rastgele bir kimse tarafından alınacak tedbirlere karşı, önüne geçilmesi olanaksız, borcun yerine getirilmesine mani, borçlunun iradesi dışında beklenmedik olaylar.
Zorlayan sebep halinde, kişi ile meydana gelen sonuç ortasındaki nedensellik bağının kalktığından, oluşan sonuca zorlayan sebep oluşturan olayın yol açtığından ve iradesi dışında meydana gelen sonuç sebebiyle şahsa yüklenebilecek hiçbir kusurun bulunmadığından kelam edilir.
Türkçede zorlayıcı sebep tabiri, Fransızca’daki “force majeure” tabirinin karşılığıdır. İngilizce’deki ve Common Law ülkelerinde yoğunlukla kullanılan “act of God” tabirinin karşılığı olarak da kullanılır ve bu kullanım Türkçede daha çok zorlayıcı sebep olarak ortaya çıkan büyük doğal afetleri ve olayları tabir eder.
ZORLAYICI SEBEP KAPSAMINA ALMAK NE DEMEK?
Zorlayan sebep tabiri, kelamlık manası olarak istem dışı gelişen olaylar sonucunda ortaya çıkan beklenmedik ani durumları söz eder.
Tüzel olarak sık kullanılan bu terim, kontrat ve taahhüde dayalı sorumlulukların elde olmayan sebeplerden dolayı yerine getirilememesi manasını da taşır.
ZORLAYICI SEBEPLERİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Zorlayan sebebin en besbelli özelliği, kişinin iradesi dışında meydana gelen kaçınılamaz ve karşı konulamaz bir olay olmasıdır. Gerçekten, zorlayıcı sebepler, insanın iradesi ve ihtiyarı dışında meydana gelen rastlantısal olaylardır.
ZORLAYICI HALLER NELERDİR?
Zorlayan sebep, hukukta misyonun, taahhüdün ve sorumluluğun yerine getirilmesine pürüz teşkil edebilecek nitelikte bulunan vefat, iflas, hastalık, tutukluluk ve buna misal hallerdir.
Bu pürüz, doğal afetler (deprem, sel, seylap, kasırga vb.), toplumsal patlamalar (büyük çaplı isyan çıkması, genel grev vb.), hastalıklar, mevzuatla getirilen yasaklamalar ve engellemeler, ablukalar, ambargolar, şahısların özel mal varlığına büyük çaplı ve büsbütün el koymalar, büyük ekonomik krizler, kazalar, hırsızlıklar, yangınlar üzere sayısız tıpta ve çok değişik biçimlerde ortaya çıkabilmektedir.
ZORLAYAN SEBEBİN VARLIĞI İÇİN ARANAN KOŞULLAR NELERDİR?
Yargıtay kararlarına ve öğretideki değerlendirmelere nazaran zorlayan sebebin ögeleri şu şekildeidr:
- Öngörülemez olması
- Tarafların denetimi dışında meydana gelmesi
- Mutlak ve kaçınılmaz bir halde illiyet bağıyla ifa güçlüğü/imkânsızlığı oluşturması
Ensonhaber
