Kan pıhtılaşmasına neden olduğu kuşkusuyla AstraZeneca’nın ürettiği koronavirüs aşısının kullanımının 23 ülkede askıya alınması ve Dünya Sıhhat Örgütü’nün aşının yararlarının zararlarından daha çok olduğunu belirterek kullanılmaya devam edilmesi teklifini Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ve Prof. Dr. Murat Akova kıymetlendirdi.
Aşının çok sayıda sağlıklı beşere uygulandığı için ilaçtan farklı olduğunu belirten Ceyhan, “Bu üzere uygulamalarda aslında aşı dışı nedenlerle ortaya çıkan olaylar herkese yaptığınız için aşılanan insanlarda dikkat çeker. Bu türlü dir durumda aşı uygulamalarını emin oluncaya kadar askıya almak zorundasınız” dedi.
“BU KABUL EDİLEBİLİR BİR DURUM DEĞİL”
DSÖ’nün AstraZeneca aşısına ait yaptığı ‘faydası ziyanından çok, kullanın’ açıklaması ile ilgili de konuşan Ceyhan, “Aşıda bu kabul edilebilir bir durum değil. Aşıda, milyonlarca ve sağlıklı beşere yaptığınız için önemli hiçbir yan tesir kabul edilemez. Bu nedenle kesinlikle emin olmak lazım.” dedi.
Damar içi pıhtılaşmanın aşı ile gösterilen bir durum olmadığını lakin yüzlerce farklı hastalığın buna neden olabileceğini ve aşının yapıldığı yaş kümesinde da daha sık görülen bir durum olduğunu belirten Ceyhan, “Bunu, ölenlere yapılan otopsiler ile buna neden olan hastalıkların varlığı, yokluğu ile ilgili çalışmalarla desteklemek zorundasınız. Bunlar desteklenene kadar kural olarak aşı çalışmaları askıya alınır” diye konuştu.
Pıhtılaşmanın aşı ile ilgili olabileceğini düşünmediğini belirten Prof. Dr. Ceyhan, AstraZeneca aşısının geç uygulamaya girmesine karşın en çok kullanılan ikinci aşı pozisyonuna geldiğini lakin aktifliğinin mRNA aşılarına nazaran düşük olduğunu söyledi.
“BİRAZ DAHA BİLGİ TOPLANMASINA MUHTAÇLIK VAR”
AstraZeneca aşılamasının devam ettiğini belirten Prof. Dr. Murat Akova, şimdiye kadar 11 milyon dozu İngiltere’de olmak üzere toplamda 17 milyon doz AstraZeneca aşısı yapıldığını tabir etti.
Almanya’da 1.6 milyon doz AstraZeneca aşısı yapıldığını ve bu 1.6 milyon doz içerisinde 7 tane beyin toplar damarlarında pıhtılaşmanın ortaya çıktığını söz eden Akova, “Alman sıhhat otoriteleri bu rahatsızlığın aşı sonrasında olağanın 4-5 katı üstünde olduğunu söylüyorlar. Ancak bu bahiste da bir görüş birliği yok. İngiltere’deki uzmanlar bu sayının kabul edilebilir bir sayı olduğunu söylüyorlar. Olağan toplumda bu yan tesir görülen bu hastalık ‘damar içi pıhtılaşma daha yüksek oranda görülür’ diye bir şey söz ediyorlar. Ancak tekrar de bu durumun kıymetlendirilmesi gerekiyor. Bu da olağan önemli bir durum. 7 bireyden 3 kişi ölmüş ve bunlar ekseriyetle 50 yaş altında olan bireyler. Gençlerde bu türlü bir mevt olayı kelam konusu olunca haliyle ülkelerde durumun ne olduğunu anlamaya çalışıyorlar. Biraz daha data toplanmasına muhtaçlık var” dedi.
“AŞININ KAYBEDİLMESİ ÖNEMLİ ZAHMETLERE YOL AÇABİLİR”
AstraZeneca aşısının yüzde 80 civarında aktifliği olan, kolay üretilebilen, olağan buzdolabı sıcaklığında saklanabilen bir aşı olduğunu belirten Akova, aşının birinci yapılan çalışmasında da bir sorun ortaya çıktığına dikkat çekerek, “21 gün ortayla yapıldığı vakit ve 2 aşıyı da tam doz olarak yaparsanız aşının aktifliği yüzde 50 civarında düşük bulundu. Bunun sebebinin de bu aşının yapılmasında kullanılan ‘adenovirüs’ ismini verdiğimiz olağanda üst teneffüs yolu enfeksiyonu yapan ve zararsız bir enfeksiyon yapan insan adenovirüsü değil, şempanze adenovirüsünün taşıyıcı olarak kullanılması kelam konusu. O yüzden artık İngiltere’de bu aşının doz aralığı açıldı ve 3 ay ortayla yapılıyor. DSÖ sanırım, pandemiye bağlı olan vefatlar aşının yan tesirine bağlı olduğu düşünülen yan tesirlerden kat kat fazla olduğunu kıymetlendiriyor.” dedi.
Dünyada aşıya erişimle ilgili önemli sorunlar olduğunu lisana getiren Akova, “O nedenle bu türlü kolay üretilen ve elde çok fazla olan bir aşının kaybedilmesi pandemi ile ilgili uğraşta önemli dertlere yol açabilir. O yüzden hem DSÖ hem de Avrupa ilaç Ajansı (EMA) fayda istikrarının daha ağır bastığını düşünüyor.” biçiminde konuştu.
Ensonhaber
