Gaziantep’te bir ilkokulun müdürü olarak da misyon yapan müellif Reşit Güngör Kalkan ile bu üçüncü röportajımız. Bu sefer bizi buluşturan Nuri Pakdil oldu. Nuri Pakdil – Çiçeklerden Bir Bazuka, Reşit Bey’in üçüncü biyografi kitabı. On yıllık bir emek geçmişi olan bu kitap, daha birkaç gün evvel raflardaki yerini aldı. Pakdil’in vefat yıl dönümü haftasında da sizi keyifli bir röportajla buluşturmak istedim. Artık sırada Didem Madak var, biyografisini yazmaya hazırlanıyor. Şimdilik Pakdil hakkında kısa ve keyifli bir söyleşi için bir fincan kahveyi hazır edin de başlayalım.
Keyifli okumalar…
ASLINDA KİTABI YAZMAYA ON YIL EVVEL BAŞLAMIŞTIM
– Reşit Beyefendi merhaba! Bu sizinle artık üçüncü röportajımız. “Nasılsınız?” diye sorayım, başlayalım sohbetimize…
Merhabalar sevgili Damla Hanım. Evet, daha evvel de iki hoş röportajımız olmuştu, bundan ötürü da tekrar teşekkür ediyorum. Çok şükür, iyiyim. Hayatımız bilhassa okuma yazma merkezli olarak olağan akışında devam ediyor. Gündemi yakalamaya, gündeme dair yorumlar yapmaya da ilgili mecralarda tekrar devam ediyoruz.
– Şu sıralar artık olağanlaşma sürecine geçsek de pandemi de devam ediyor. Kaleminizi, dünyanızı nasıl etkiledi? Bu süreç sizin için nasıl geçti/geçiyor?
Açıkçası, -belki ortamızda kızacaklar olabilir- aslında uzun periyodik ve ağır seyreden bu süreç arayıp da bulamadığım bir kapı araladı bana. Yayınevine yetiştirmem gereken iki değerli belge vardı, öncelikle bunları bitirdim. Devamında ise birikmiş denemelerimden oluşan yeni bir belgeyi hazır hâle getirdim. Sanırım bu manada süreçten en çıkarlı çıkanlardan biri de ben oldum.
– Yeni bir biyografi kitabı ile karşımızdasınız: “Nuri Pakdil – Çiçeklerden Bir Bazuka.” Bu kitabın yazım süreci nasıl geçti? Ne kadar sürdü? İddianızdan uzun sürdü sanki…
Evet, kitap şimdi birkaç gün evvel yayımlandı. Doğrusu, merhum Nuri Pakdil üstadımızı anlatan bu yapıtımı sağlığındayken yazıp bitirmeyi çok isterdim. Ancak maalesef bu gerçekleşmedi. Bununla birlikte, aslında kitabı yazmaya tam on yıl evvel başlamıştım. Çeşitli zorlayıcı sebeplerden ötürü daima ötelemek durumunda kaldım natürel. Son üç yıl içerisinde de üzerinde çok daha fazla mesai harcayıp ağırlaşarak son noktayı böylelikle koymuş olduk, çok şükür.
– Pekala neden Nuri Pakdil?
Zira Türk edebiyatının en özgün muharrirlerinden biri olarak Nuri Pakdil kesinlikle yazılmalıydı. Lisan, imge, buluş, biçim ve mana derinliği olarak Nuri Pakdil’in metinleri bir gibisi şimdi oluşturulamamış, taklit edilememiş özgünlükler barındırmaktadır. Bu istikametiyle bizim medeniyet algımızı, hayat görüşümüzü ‘asl’a bağlı kalarak yine yorumlamış müstesna bir kişilik olarak Nuri Pakdil’i yazmaktan daha alışılmış bir durum olamazdı. Yaşarken ve yazarken bulunduğu pozisyonu koruyabilmiş seçkin müelliflerden biri olması da bu tutumumuzda belirleyici ögeler ortasında yer almış oldu. Nuri Pakdil, Türkiye’de kaleminin namusuna sahip çıkmış birkaç isimden biri olarak bu çalışmayı ziyadesiyle hak etmiş bir müellifimiz, üstadımızdır.
“EY İNSAN, SENİ SAVUNUYORUM SANA KARŞI!”
– Kitabın ismine nasıl karar verdiniz?
“Çiçeklerden Bir Bazuka” Nuri Pakdil’in bir cümlesi ve bu cümle aslında tam da kendi hayatına denk bir tavır olarak yansıyor. Bilhassa yakın arkadaşlarının şahitliğinde, onun bir hal ve dava adamı, bir devrimci karakter olarak ‘klas’ duruşu, hayatıyla büsbütün örtüşüyor. Yazdıkları bağlamında sözleri, cümleleri âdeta bir “bazuka” üzere kullanıyor. Lakin tıpkı bazuka aslında çiçeklerden de oluşuyor bir bakıma. Zira Nuri Pakdil, insanı, sadece bir tek doğruya iman etmeye çağırıyor. Bu davet çiçeklerle süslenmiş oluyor çoğunlukla. Bu yüzden, “Ey insan, seni savunuyorum sana karşı!” cümlesini kendisinden diğer kurabilmiş bir tek müellif yoktur Türk edebiyatında.
– Pakdil hakkında ulaştığınız en şaşırtan bilgi neydi? Sizi en çok ne etkiledi?
Bilgi olarak değil tahminen, ancak hal olarak davasının çizgisi üzerinde “sebat etmesi”, bir tek adım dâhi olsun geriye düşmemiş olması hayli şaşırtan gelmişti. Bilhassa sistemden kaynaklanan ve insanı “bozan” ne varsa hırsla saldırıyor olması, bu bakımdan enteresandı sahiden. Dedik ya, “tavır adamı” kimliğini son nefesine kadar koruyabilmiş müstesna bir isimdir. Vefat ederken dâhi, “Bütün dava arkadaşlarıma devrimci selâmlarımı sunuyorum.” demişti, ki bu onun son kelamları olmuştur.
– Kaynaklarınıza nasıl ulaştınız? Nelerden faydalandınız?
Çoğunlukla yayınlanmış dokümanlar yanında birinci kere yayınlanan dokümanlar bu evrede yararlı oldu. Yapıtları üzerinden bir kronoloji takip etmekle birlikte, kendisi hakkında yazılmış yüzlerce yazı ortasında da biyografik ögeleri bulup çıkarmak sahiden çok sıkıntı bir uğraş olarak bu kitabın oluşmasına katkı sundu. Örneğin küçük bir ayrıntı olarak görülen bir durum biyografi açısından hayli büyük bir kazanım olabiliyor. Askerlik terhis dokümanı, diploma, öğrenci kimlik kartı filan… Bunun yanında şaşırtan tutumlar da yazılı olmadığı hâlde şahitler vasıtasıyla literatüre girmiş oluyor böylece.
DİDEM MADAK OKURLARI İÇİN BİR BİYOGRAFİ YAZMAYA KARAR VERDİM
– Yedi Hoş Adam da var mı bu kitapta?
Direkt olmasa bile dolaylı olarak evet, var. Lakin ana öge, figür olarak Yedi Hoş Adam, bu çalışmayı sürükleyen isimler ortasında elbette yok. Nuri Pakdil merkezli bir kitap bu ve onun bu merkezde bulunuyor olmasının hakkını, kayda kıymet olarak tamı tamına verdiğimi düşünüyorum.
– Kitap yazım sürecinde yaşanmış bir anınızı paylaşmanızı rica etsem sizden?
Evet, kitabın yazım etabında kendisiyle konuşmam gerekiyordu. Bu maksatla sevgili ağabeyim Necip Evlice’den randevu talebinde bulundum. Sağ olsun, kırmayıp kabul etti. Ankara’da, 22 Ocak 2019 tarihinde hoş bir görüşme gerçekleştirdim üstadımızla. O nahif anlatımı ve sevecen halleriyle epey keyifli bir sohbet oldu böylelikle. Benim nazarımda müstesna anılarımdan biridir bu görüşme.
– Pekala bir sonraki isim aklınızda oluştu mu, kimi yazacaksınız?
Elbette oluştu, bunu toplumsal medyada da paylaştım: Didem Madak. Bundan sonra Didem Madak okurları için bir biyografi hazırlamaya karar verdim. Hatta yazmaya başladım bile. Kıymetli bayan şairlerimizden biri olarak Didem Madak, bana o denli geliyor ki, hak ettiği prestiji görebilmiş değil şimdi. Bu istikametiyle onu anlatan bir eser kaleme almak birinci olarak tekrar bana nasip olur inşallah.
Damla Karakuş: Teşekkür ederim.
Reşit Güngör Kalkan: Teşekkür ederim.
Nuri Pakdil – Çiçeklerden Bir Bazuka
Reşit Güngör Kalkan
Okur Kitaplığı Yay.
S.: 528
Kitabı almak için tıklayınız: kitapyurdu
Ensonhaber
