Milletlerarası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) Samatya açıklarında alabora olan balıkçı teknesinden 67 yaşındaki Cemal Tanman’ı kurtarma çalışmalarından ötürü “Üstün Cüret Takdiri” mükafatına layık gördüğü Kıyı Güvenlik Komutanlığı DEGAK-20 Timi üyeleri olay esnasında yaşadıklarını ve sonrasında hissettikleri hisleri anlattı.
TANMAN’I KURTARMAK İÇİN 5 KERE DALIŞ YAPTILAR
Fatih Samatya açıklarında 10 Ekim 2020 tarihinde bir balıkçı teknesi alabora oldu, teknedeki 13 şahıstan 10’u birinci etapta kurtartılırken, iki kişi hayatını kaybetti, teknenin aşçısı Cemal Tanman ise saatlerce mahsur kaldı. Tanman’ı kurtarmak için 5 sefer dalış yapan ve hayatlarını tehlikeye atarak güçlü bir çalışmayı muvaffakiyetle tamamlayan dalış timinin kumandanı ve dalgıçlar, bu yılın haziran ayında IMO tarafından “Üstün Cüret Takdiri” mükafatına layık görüldü.
MAVİ VATAN’DA 7/24 GÖREVDELER
Kıyı Güvenlik Dalış TİM Kumandanı Doruk Durmuş Yıldız, Kıyı Güvenlik Komutanlığı olarak sorumluluk alanlarının Türkiye’nin yüzölçümünün yarısı büyüklüğündeki “Mavi Vatan” olarak isimlendirilen deniz yetki alanları olduğunu söyledi.
Arama kurtarma faaliyetlerine ait son iki yılın istatistiklerine bakıldığında boğulma hadiselerinin en üst sırada yer aldığını tabir eden Yıldız, bunun yanında köprüden ve vapurdan atlayarak intihar teşebbüslerine de rastlandığına değindi.
Yıldız, bunun yanı sıra denetimini kaybederek denize düşen kara araçlarına ve denizde alabora olan, çarpışan teknelere de yıl boyunca müdahale ettiklerini belirtti.
“BALIKÇI TEKNESİNİ ALABORA OLMUŞ HALDE TESPİT ETTİK”
IMO tarafından üstün cüret takdiri mükafatına layık görüldükleri Samatya açıklarında alabora olan balıkçı teknesindeki arama kurtarma çalışmalarını anlatan Yıldız, şöyle konuştu:
“10 Ekim 2020 cuma günü saat 03.35’te vazife telefonum çaldı, arayan hareket merkezi vardiya amiriydi. Samatya açıklarında bir balıkçı teknesinin alabora olduğu ihbarını aldım. Vardiya amirinin ses tonu olayın büyüklüğü hakkında bana ipuçları veriyordu. Dalgıç işçimi toparladım, dalış hazırlığımızı yaparak 03.38’de lastik botumuza atlayarak harekete geçtik. 03.58’de yarı batık halde Kumsal 55 isimli balıkçı teknesini Samatya açıklarında alabora olmuş halde tespit ettik. Dalgıç çalışanımı birinci etapta suya atarak karinanın etrafında işaretleme yapmasını söyledim. Teknenin batıp batmadığını anlamak maksadıyla bu vazifesi verdim. Kendisi karinanın etrafını işaretleme yaptı. Geldi bana rapor etti. Olayın müteakibinde dalgıç çalışanıma dalış brifingi vererek birinci dalışa başladık.”
Daha sonra saat 04.25 olduğunda dalgıcın, balık kasalarının ortasında tespit ederek su yüzeyine getirdiği bir kazazedeyi yaşama döndürülebilir niyetiyle sıhhat gruplarına teslim ettiklerini anlatan Yıldız, dalgıcın, içeriden ses geldiğini, bir şahsın, alabandalara vurduğunu söylediğini aktardı.
Bunun üzerine içeride canlı bir kişi olduğunu düşünerek çabucak ikinci dalışı planladığını ve dalgıçlara kazazedeyi bulup getirmelerini söylediğini belirten Yıldız, “Saatler 04.55’i gösterdiğinde dalgıç işçim, su yüzeyine geldi ancak dalgıç çalışanıma baktığımda her tarafında ağlar, halatlar vardı ve dalgıç çalışanımdan durum hakkında bilgi istedim. İçeride ağır bir halde hareketli ağlar, halatlar, objeler olduğunu söylediler. İçeriye girmekte zorlandığını söylediler. Dalgıç bıçağımı çıkardım, bekler dalgıç ile birlikte dalgıç çalışanımın üzerindeki tüm ağları, halatları temizledik. Burada birinci etapta dalgıç çalışanıma şunu söyledim. Maksadımız teknenin içindeki hareketli objeleri, ağları, halatları bertaraf etmek. Zira kazazedeyi getirirken onun da bu hareketli ağlara, halatlara dolanma riski vardı. Çabucak üçüncü dalışı planladım. Dalgıçlarıma dalış buyruğu verdim ve dalgıçlarım daldılar. Üçüncü dalışın sonunda dalgıçlarım 05.15’te satıh yaptılar, su yüzeyine çıktılar. Tüm ağları, halatları ve objeleri bertaraf ettiklerini söylediler.” tabirlerini kullandı.
Dalgıçlara yeni bir brifing vererek dördüncü dalışı planladığını aktaran Yıldız, tüplerdeki havanın azalması üzerine yedek işçi ve ekipman desteği istediğini anlattı.
ELDEN ELE VERİLEREK SU YÜZÜNE ÇIKARILDI
Yedek ekipman desteği gelene kadar, dalgıçlara, tekne içinde mahsur kalan kazazedeyi tespit edip sakinleştirmelerini söylediğini anlatan Yıldız, kelamlarına şöyle devam etti:
“Dördüncü dalışı planladım. Burada gayemiz kazazedeyi sakinleştirmekti. Saat 06.10’u gösterdiğinde dalgıç çalışanım su yüzeyine geldi. İçeride 60 yaşlarında bir astım hastası olduğunu belirttiler. İsminin Cemal olduğunu söylediler. İçerideki kazazede, birinci etapta çok korktuğu için üstten delik açılarak çıkmak istediğini tabir etmiş. Dalgıç işçimiz de bu halde yapılırsa teknenin batma ihtimali olduğunu, onu içeriden itimatla götüreceklerini söylemişler. Dalgıç çalışanım üst geldiğinde içeride, ağır bir formda motorin koktuğunu da söylediler, öksürüyorlardı. Bunun üzerine yedek ekipmanımız, yedek çalışanımızla birlikte gelince çabucak beşinci dalışı planladım ve dalgıç işçime dalış brifingini verdim. Buradaki birinci maksadımız, içerideki kazazedeyi inançlı bir biçimde üst getirmekti. Bunun yanında dalgıç işçimize de inançlı bir halde koridor oluşturmalarını söyledim. Her üç metreye bir dalgıç gelecek formda dalgıçlara pozisyon almalarını söyledim. Dalgıçların, birbirlerinin gözle irtibatlarını kaybetmemelerini söyledim. Dalgıç işçimiz de üstte su yüzeyinden içerideki kazazedenin bulunduğu yere kadar her üç metreye bir dalgıç gelecek halde pozisyon aldılar. Toplam dört dalgıç, içeriye yerleştiler. Bununla birlikte içeriye giren önder dalgıç, kazazede ile tekrar konuşarak sakinleştirdi, kazazedenin önünü görmesi emeliyle bir dalış maskesi verdim. Zira maske kullanmazsa önünü görmediği takdirde panik yapacak hem kendine hem de dalgıcımıza ziyan verme durumu ortaya çıkabilecekti. Bunu bertaraf etmek için tıpkı halde kazazedeyi acil durum, yedek tüpü ve maske ile çıkarma kararı aldım. Önder dalgıcımız maskenin takılmasından, acil yedek durum tüpünün kullanılmasına kadar içeride bulunan Cemal amcaya gösterdi ve onu dışarıda dalgıçların beklediğini, en değerlisi bir ailesinin beklediğini söyleyerek sakinleştirdi. Sonra bu andan itibaren kurtarma operasyonu başladı. Kazazede elden ele verilerek su yüzeyine çıkarıldı. Saatler 07.13’ü gösterdiğinde Cemal amca, iki dalgıcımızın kolları ortasında su yüzeyine geldi.”
“O AN TANIM EDİLEMEZ”
Kazazedenin kurtarılarak su yüzeyine çıktığında neler yaşadığını anlatan Yıldız, şunları tabir etti:
“Dalgıçlarımın kolları ortasında kazazedeyi canlı olarak gördüğümde birinci verdiğim reaksiyon, ‘Helal olsun sizlere’ diye bağırmak oldu. O an tanım edilemez, yaşamanız lazım. Çok farklı bir histi. Hepsi hem çok yorgun, hem şaşkın ve çok memnunlardı.”
Başarılı kurtarma faaliyeti nedeniyle aldıkları milletlerarası mükafata de değinen Yıldız, “Uluslararası Denizcilik Örgütü tarafından 25 Mayıs 2021 tarihinde 23 ülke, 4 memleketler arası kuruluş tarafından, 37 aday değerlendirmeye alındı. Bu kıymetlendirme sonucunda Kıyı Güvenlik Komutanlığı bağlısı DEGAK – 20 timi (Dalış Emniyet Güvenlik ve Arama Kurtarma Timleri) Samatya açıklarında alabora olan Kumsal 55 isimli balıkçı teknesi olayından ötürü ‘Üstün Cüret Takdiri’ne layık görüldü. Bundan ötürü memnunuz.” diye konuştu.
“BİZİM İÇİN EKSTAR BİR MEMNUNLUK OLDU”
Arama kurtarma çalışmasında yer alan dalgıç Olcay İbrahim Temeloğlu da, balıkçı teknesinde kazazedeyi gördüğü anı anlatarak, “Bir oda düşünün, bu odada mahsur kalmış. Oraya girdiğimizde ayağını uzattı suya yanlışsız, ayağını görünce esasen ben çabucak yanına gittim. Çabucak çıkardım başımı baktım orada bayağı korkmuştu. Bir de zifiri karanlık, hiç ışık denen bir şey yok alışılmış orada. Çok korkmuştu. Bembeyaz olmuştu. Beni görünce bayağı sevindi. Alışılmış telkinlerde bulundum ben ona, sakin olmasını söyledim, ‘Kurtaracağız seni buradan’ diye telkinlerde bulundum. Bundan sonra tekrar üst çıkıp korkmaması için, bizim küçük hava tüplerimiz var, o tüpten getirdik. Zira büyük tüple korkabilirdi. Yani bu herkesin harcı değil. Biz burada Cemal amcayı, hiç eğitim vermeden su üzerine çıkarmanın peşindeydik ve vaktimiz da azdı.” diye konuştu.
Küçük tüp ile bir arada geri döndüklerini tabir eden Temeloğlu, tüpü nasıl kullanacağını kazazedeye anlattıktan sonra kendisine bir sefer daha telkinlerde bulunduklarını anlatarak, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Cemal amcayı oradan inançlı koridorla, arkadaşlarımızın eşliğinde elden ele formda su üzerine çıkardık. Hala hayatta tutabilmek, bu türlü bir olayda bizim için çok değerliydi. Çok çok memnun olduk. Artık alışılmış bizim için en büyük ödül aslında Cemal amcanın hala hayatta olması, onu kurtarabilmek bizim için en büyük ödüldü ancak böylesine büyük bir mükafata de layık görülmek ekstra bir memnunluk oldu bizim için.”
“O NEFES ALDIKÇA, BİZ MEMNUN OLUYORUZ”
Dalgıç Erkan Baytekin ise kazazedeye yönelik planlı bir dalış yaptıklarını ve hoş bir operasyon olduğunu belirterek, “(Verilen ödül) Ne kadar iyi olduğumuzu gösteriyor dünya üzerinde. Bizim için insan hayatı her şeyden evvel geliyor. Kendi hayatımızdan daha evvel. Orada ben de olsam kim olursa olsun herkes tıpkı şeyi yaşardı. Korkmuş, panikle bir an evvel oradan çıkmak istiyor fakat çaresiz bir konumdaydı. Biz de ona tutunacak bir kol olduk. Hayatını yaşıyor şu anda. O nefes aldıkça biz keyifli oluyoruz açıkçası.” dedi.
“ALLAH RAZI OLSUN, ONLARA MİNNETTARIM”
Kazazede Cemal Tanman, balıkçı teknesinde aşçı olduğunu, teknede yattığını, saat 03.00 üzere bir ses duyduğunu ve bir geminin balıkçı teknesine çarptığını düşündüğünü lakin gerçekte teknenin alabora olduğunu söyledi.
Teknenin hava boşluğunda kaldığını söz eden Tanman, “Bildiğim kadarıyla dua okudum. Çakmak vardı bende aydınlık olsun diye yaktım. Bir demir buldum, demirle saça vurdum, saça vurunca Kıyı Güvenlik, canlı olduğumu anladı. Bir geldiler tekne zıt döndüğü için beni bulamadılar. İkinci gelişinde ben demir çubuğu uzattım, ayağımı da uzatınca beni buldular. Sağ olsunlar, Allah razı olsun onlardan. Kıyı Güvenlik, bana büyük bir tüp getirdi, olmadı, küçük bir tüp getirdiler, koluma bağladılar. Kıyı Güvenlik’teki kurtaran arkadaş dedi ki, ‘Sen hiçbir şey yapmayacaksın, biz seni çekip kurtaracağız.'” diye konuştu.
Daha sonra dalış maskesini taktığını ve dalgıçların kendisini suyun yüzeyine çıkardığını anlatan Tanman, “Allah razı olsun, onlara minnettarım, her vakit da söylerim, her vakit da duacıyım onlara…” tabirlerini kullandı.
Teknede 4 saat 17 dakika mahsur kaldığını tabir eden Tanman, Kıyı Güvenlik grubunun mükafatı ziyadesiyle hak ettiğini belirtti.
Ensonhaber
