Omuza asılan yün, bez ya da deriden yapılmış azık çantası olan “hemençe”, Köprübaşı ilçesinde birkaç aile ile Halk Eğitim Merkezince yaşatılmaya çalışılıyor.
İlçenin Pınarbaşı Mahallesi’nde ikamet eden Fatma Yılmaz ile görümcesi Ayşe Yılmaz, konutlarındaki ahşap tezgahta binbir emekle ürettikleri el emeği göz ışığı hemençeleri satarak, aile iktisadına katkı sağlıyor.
Ayşe ve Fatma Yılmaz, ailelerindeki öbür bayanlardan öğrendikleri hemençe geleneğini yaşatabilmek için yeni kuşaklara aktarmaya da uğraş gösteriyor.
ANNESİNİ İZLEYEREK ÖĞRENDİ
61 yaşındaki Ayşe Yılmaz, hemençe imalini çocuk yaşlarda annesini izleyerek öğrendiğini söyledi.
Annesinin 70 yıl hemençe dokuyarak aile bütçesine katkı sağladığını lakin rahatsızlığı nedeniyle artık yapamadığını belirten Yılmaz, şimdilerde kendisi ve ağabeyinin eşinin bu işi devam ettirdiğini aktardı.
Yılmaz, ailedeki bayanların hemençe dokumayı bildiğini söz ederek, “Annem, hemençe yapmasını babaannemden öğrenmiş. Ben annemden öğrendim, benden de gelinimiz öğrendi. O da kendi kızlarına ve gelinlerine bu el sanatını öğretecek.” dedi.
100 YILDAN ESKİ TEZGAH
Yayla vakti olduğu için tezgahı ilçeden Görnek Yaylası’na getirdiklerini anlatan Yılmaz, şunları söyledi:
“Öncelikle tezgahı kurmakla başlarız, daha sonra ipleri geçiririz, 3 farklı renkten hemençemizi dokumaya başlarız. Dokuma işi bittikten sonra gelinimiz keser, diker, kenarlarını çevirip işlemesini yaptıktan sonra kulpunu ve püsküllerini ekleyerek hemençeyi tamamlar.”
Yılmaz, hemençeyi dokumanın kolay olmadığına işaret ederek, “Elimizle yaptığımız için bir çantayı lakin 3 günde tamamlayabiliyoruz. Annemizin, babaannemizin zanaatının kaybolmaması için devam ediyoruz. Tezgahım 100 yıldan eskidir. Köprübaşı’nda Yılmaz ailesi olarak bu işi yaparak, yaşatmaya çalışıyoruz.” diye konuştu.
ÇEYİZLERİN VAZGEÇİLMEZLERİNDEN
43 yaşındaki Fatma Yılmaz ise hemençe dokumayı evlendikten sonra görümcesi Ayşe Yılmaz’dan öğrendiğini belirterek, kendisinin de kızına öğrettiğini, ileride gelinlerine de öğretmek istediğini söyledi.
6 çocuk annesi Yılmaz, hemençe dokumasının kendisi için ekmek teknesi olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Hemençeyi elle dokuduğumuz için emek ve vakit istiyor. Tezgahtan kalkmadan dokursak bir günde en fazla 2 hemençe dokuyabiliriz. O nedenle yaylada da hemençe üretimine devam ediyoruz. Çanta haline dönüştürerek, ikramlık eşya olarak satışa sunuyoruz. Turistlere ve beğenen şahıslara satıyoruz. Genç kızların çeyizlerinde de olmazsa olmazlardan. Ben de kızlarımın çeyizlerine koydum. Trabzon ve Köprübaşı kızı olup da çeyizinde hemençe olmazsa olmaz.”
Ensonhaber