Türkiye, güç piyasasındaki gücünü artırmak ve güç bağımsızlığı yolunda süratle ilerlemek için 3 sondaj gemisi ve 2 sismik araştırma gemisiyle Doğu Akdeniz başta olmak üzere denizlerde Türk bayrağını dalgalandırmaya devam ediyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Fatih sondaj gemisinin 20 Temmuz’da başladığı Sakarya Gaz Alanındaki sondajında 320 milyar metreküp doğalgaz rezervi keşfettiğini duyurmasının akabinde hidrokarbon keşfinden sonra atılacak yeni adımlar bekleniyor.
BARBAROS HAYREDDİN PAŞA ÜLKE İMKANLARIYLA YÜRÜTÜLÜYOR
Türkiye’nin deniz araştırma, arama ve işletme ruhsat alanlarında sismik data toplama projeleri sürüyor. Daha evvel hizmet alımı biçiminde gerçekleşen bu faaliyet, 2012’nin sonunda TPAO envanterine katılan Barbaros Hayreddin Paşa sismik araştırma gemisi sayesinde ülke imkanlarıyla yürütülüyor.
İKİ VE ÜÇ BOYUTLU BILGI TOPLAYABİLİYOR
31 Aralık 2012’de 130 milyon dolara satın alınan, iki ve üç boyutlu sismik araştırma yapabilme özelliğine sahip Barbaros Hayreddin Paşa gemisi denizin 8 kilometre altındaki jeolojik yapıları inceleyebiliyor, iki ve üç boyutlu sismik bilgi toplayabiliyor.
Brüt 4 bin 711 ton tartısındaki gemi, istikamet ve konum tayinini uydu haberleşmesiyle otomatik olarak yapabiliyor. Uzunluğu 84, genişliği 21,6 metre olan gemide bir helikopter pisti bulunuyor.
DİZELLE ÇALIŞIYOR
Buzullarda çalışma özelliğine de sahip gemi, dizel itici gücüyle çalışıyor. Barbaros Hayreddin Paşa, sismik ses kaynağı, yüksek özellikli katalitik çeviricileri, çift gövdesi ve su temizleme sistemleriyle en çevreci gemilerden biri olarak nitelendiriliyor.
YERLİ MUVAFFAKIYET “ORUÇ REİS”
Öteki sismik araştırma gemisi MTA Oruç Reis’in inşasına ise 2012’de büsbütün yerli imkanlarla başlandı. 23 Haziran 2017’de süreksiz kabulü yapılan gemi, 2017 yılı Ağustos ayı içinde operasyon test, eğitim ve deneyim faaliyetlerine başladı.
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR DA İCRA EDİLEBİLİYOR
Açık denizlerde iki ve üç boyutlu derin sismik araştırmalar yapabilecek kapasitede çağdaş sevk ve hareket sistemleriyle donatılan Oruç Reis gemisi ile petrol ve doğalgaz araştırmalarının yanı sıra kara alanlarının deniz altındaki devamlılıklarının izlenmesi bağlamında kıta sahanlığı üzere stratejik ehemmiyete sahip bilimsel araştırmalar da faal bir biçimde icra edilebiliyor.
ÖLÇÜM VE TAHLILLER ANINDA YAPILIYOR
Oruç Reis ile deniz tabanından itibaren 15 bin metre derinlikteki jeolojik yapılar görüntülenebiliyor. Çağdaş uzaktan kumandalı su altı aracı (ROV) ile 1500 metre su derinliğindeki deniz tabanı detaylı olarak izlenebiliyor, deniz suyundan ve tabanından numune alınarak ölçüm ve tahliller anında yapılabiliyor.
TAM DOLU ÇIKTIĞINDA 35 GÜN BOYUNCA DENİZDE KALABİLİYOR
Uzunluğu 86, genişliği 22 metre olan gemi, yakıt ve su depolarıyla erzak depoları tam dolu formda vazifeye çıktığında 35 gün boyunca denizde kalabiliyor. Ekonomik ömrü 30 yıl olan gemide, 28’i araştırmacı, 27’si gemi adamı olmak üzere 55 işçi vazife yapıyor. Gemide değişik açılarda faal 35 kamera bulunuyor.
Barbaros Hayreddin Paşa ve Oruç Reis sismik araştırma gemileri “denizlerin röntgenini çekmeye” devam ediyor.
SONDAJ GEMİLERİ
Türkiye’nin birinci ulusal sondaj gemisi olan Fatih, 2017’de Türkiye Petrolleri Anonim Iştiraki (TPAO) envanterine katıldı.
Çeşitli bakım çalışmalarının akabinde Basınç Denetimli Sondaj sistemi ile donatılan Fatih, 29 Ekim 2018’de Alanya-1 derin deniz kuyusu sondajına başladı. Fatih, İstanbul’un fethinin 567. yıl dönümü 29 Mayıs’ta Karadeniz’deki birinci ulusal sondajı gerçekleştirmek üzere Haydarpaşa Limanı’ndan uğurlandı.
Fatih sondaj gemisinin kuleleri İstanbul Boğazı’ndan geçebilmesi için söküldü. Gemi, kuleleri yine monte edilmek üzere 6 Haziran’da Trabzon Limanı’na demir attı.
BIRINCI ULUSAL DERİN DENİZ SONDAJI
Buradaki hazırlık sürecinin akabinde tekrar yola çıkan Fatih, 20 Temmuz’da Zonguldak açıklarındaki birinci olarak Tuna-1 olarak isimlendirilen lokasyonda 3 bin 500 – 4 bin metre derinlik amacıyla Karadeniz’deki birinci ulusal derin deniz sondajına başladı.
Fatih, 229 metre uzunluğunda, 36 metre genişliğinde ve 51 bin 283 groston yüke sahip. Güney Kore’de 2011’de inşa edilerek denize indirilen Fatih, 6. jenerasyon denilen üst seviye bir teknolojiye sahip.
DÜNYANIN BIRINCI 5 GEMİSİ ORTASINDA
“Upgrade (Yükseltme)” edilme sürecinde, sondaj ekipmanları, kuyu denetim sistemleri, dinamik pozisyonlama sistemleri, gemi iticileri ve gemi jeneratörlerine varıncaya kadar gerekli tüm teknik aksamı yenilenen Fatih, kendi sınıfındaki 16 gemi ortasından sıyrılarak böylesine yüksek teknolojiye sahip dünyanın birinci 5 gemisi ortasına girdi.
EYFEL KULESİ KADAR UZUN
12 bin 200 metre derinlikte yani dünyanın en derin çukuru olan Mariana Çukuru’ndan daha derinde, çok yüksek basınç altında dahi deniz sondajı yapabilme kabiliyeti bulunan Fatih’in uzunluğu neredeyse bir Eyfel Kulesi kadar.
EN SIKINTI OPERASYONLARDA KENDİNİ KANITLADI
Faal pozisyonlandırma sistemi sayesinde 6 metre yükseklikteki dalga uzunluğunda bile sabit kalarak operasyonlarını sürdürebilme özelliği bulunan Fatih, bu üst seviye teknolojik özellikleriyle en güç operasyon şartlarında çalışarak kendini ispatlamış bir gemi.
YAVUZ SONDAJ GEMİSİ
Türkiye’nin “Milli Güç ve Maden Politikası” kapsamında, denizlerdeki arama ve sondaj faaliyetlerinin artırılması gayesiyle TPAO tarafından satın alınan Yavuz da 2018’de envantere katıldı.
Fatih üzere 6. kuşak ultra derin deniz sondaj gemisi olan Yavuz’un uzunluğu da 230 metre ve 36 metre genişliğe sahip. Kelam konusu gemi, çift kuleli dizaynla hem asıl hem yardımcı işlerin yapılabildiği eş vakitli operasyona imkan sağlıyor.
Üretimi 2011’de tamamlanan Yavuz, daha evvel Tanzanya, Kenya, Malezya ve Filipinler başta olmak üzere farklı ülkelerde misyon aldı.
TAM VAKITLI TABIP DA VAR
Dünya genelinde bu konseptteki 16 gemiden biri olma özelliğini taşıyan Yavuz’da spor ve sinema salonu, dinlenme odaları bulunuyor. Gemide tam vakitli bir hekimin misyon aldığı 4 yataklı küçük bir hastane de yer alıyor.
YASAL SONDAJ GEMİSİ
Türkiye’nin hidrokarbon potansiyelini açığa çıkarmak için mavi vatanda çalışmalara devam edecek son gemi ise Yasal.
Ülkemizin üçüncü sondaj gemisi olan Yasal, 2020 başında filoya katıldı.
2012’de inşa edilen gemi 227 metre uzunluğa ve 42 metre genişliğe sahip. Yasal’ın Mersin Taşucu Limanı’nda geliştirme çalışmaları devam ediyor.
YÜZER LNG DEPOLAMA VE TEKRAR GAZLAŞTIRMA TERMİNALLERİ
Türkiye’nin doğalgaz arz güvenliğini teminata almak için yalnızca karada değil denizlerde de çeşitli tesisleri bulunuyor.
İzmir Aliağa ve Hatay Dörtyol’da birer yüzer LNG depolama ve tekrar gazlaştırma terminali (FSRU) etkin olarak kullanılıyor.
Saros Körfezi’nde açılması planlanan üçüncü FSRU için de çalışmalar devam ediyor.
GÜNLÜK 28 MİLYON METREKÜP GAZ SAĞLIYOR
Aliağa’da bulunan FSRU, doğalgaz sistemine günlük 28 milyon metreküp gaz sağlayabiliyor. BOTAŞ’ın Katar, Cezayir üzere çeşitli ülkelerden aldığı LNG kargoları tesiste depolanıyor ve Türkiye’nin günlük gereksinimine nazaran gazlaştırılarak sisteme veriliyor.
Botaş-Dörtyol FSRU ise 263 bin metreküplük LNG depolama kapasitesiyle dünyanın en büyük depolama kapasitesine sahip tesislerinden biri olarak dikkati çekiyor.
Tesis, günde minimum 15 milyon, azami 20 milyon metreküplük sıvılaştırılmış gazlaştırma kapasitesiyle gaz formundaki 167 milyon metreküplük LNG ölçüsüyle dünyadaki standartların üstünde yer alıyor.
KARADENİZ’DE BÜYÜK KEŞİF
Türkiye’nin Karadeniz’deki birinci ulusal derin deniz sondajını gerçekleştiren Fatih sondaj gemisi, Sakarya Gaz Alanı’nda 320 milyar metreküp doğalgaz rezervi keşfetti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “müjde” olarak açıkladığı Fatih sondaj gemisinin Türkiye tarihindeki en büyük doğalgaz keşfi, ülkenin son devirde denizlerde ağır bir formda yürüttüğü sismik arama ve sondaj faaliyetlerinin birinci somut meyvesi oldu.
Türkiye’nin Karadeniz’deki münhasır ekonomik bölgesinde, yaklaşık 170 kilometre açıkta gerçekleştirdiği ve ülkenin doğalgaz ithalatının kıymetli bir kısmını karşılayabilecek bu keşif, bundan sonra denizlerde yürütülecek arama ve üretim faaliyetleri açısından yeni bir devrin kapısını aralıyor.
Ensonhaber
