Van kedileri, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Van Kedisi Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde muhafaza altında bulunuyor.
Duygusallığı, cana yakınlığı, beyaz ipeksi kürkü, aslan yürüyüşü, kabarık kuyruğu, farklı göz renkleri ve suya düşkünlüğüyle kentin en değerli kıymetlerinden olan Van kedisinin jenerasyonunun korunması ve sayılarının artırılmasına yönelik çalışmalar sürüyor.
‘KEDİ VİLLASI’NDA ÖZEL BAKIM
Bu maksatla YYÜ bünyesinde kurulan “Kedi Villası”nda ihtimamla korunan ve tüm bakımları yapılan Van kedileri, her yıl kente gelen binlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret ediliyor.
Koronavirüs salgını sürecinde de kaldıkları odalar daima dezenfekte edilerek, mama kapları ve yatakları sistemli yıkanarak korunan kedilerin sayılarının artırılması gayesiyle Van Kedisi Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde bilimsel çalışmalar yürütülüyor.
SIHHAT KARNESİ
Jenerasyonunun korunması ve sayılarının artırılması için “Her meskene bir Van kedisi” projesinin başlatıldığı merkezde, kediler için memleketler arası geçerliliği olan “sağlık karnesi” hazırlanıyor.
İsmi, ırkı, cinsiyeti, göz rengi, doğum tarihi, kuyruk özelliği, rengi, işitme durumu, kimlik ve cip numarası üzere bilgilerin yazıldığı karneler, kedileri sahiplenmek isteyenlere teslim ediliyor.
Kediyi sahiplenen hayvanseverin tüm bilgi ve irtibat numaralarının kayıtlı olduğu evrak sayesinde, kedilerin yeni yuvalarında da takibi yapılıyor.
ZİYARETÇİ SAYISINA KORONAVİRÜS TESİRİ
YYÜ Van Kedisi Araştırma Merkezi Müdürü Profesör Abdullah Kaya, 2020 yılının Van kedileri için de çok şiddetli geçtiğini söyledi.
Salgının ortaya çıkmasıyla birtakım önlemler aldıklarını belirten Kaya, “Salgının hayvanları etkileyip etkilemeyeceğini araştırdık. Bir mühlet ziyaret yasağı getirdik. İnsanların kedilere temasını büsbütün kestik. Tüm tedbirlerimizi aldık. Denetimli olağanlaşmaya kadar bunu sürdürdük. Yalnızca görevlilerin hudutlu bir formda temas kurmasını sağladık ve bu süreci başarılı bir halde yönettik. Rastgele bir risk oluşturmadan bugüne gelmeyi başardık.” dedi.
Kedilerin beşere yakınlığı açısından ziyaretlerin kıymetine dikkati çeken Kaya, salgından evvel insanların merkezi ziyaret ederek kedileri sevip besleyebildiğini, bunun kediler için kıymetli olduğunu lisana getirdi.
Günlük ortalama 800 olan ziyaretçi sayısının salgın devrinde yüzde 80 azaldığını aktaran Kaya, salgının tesirinin azalmasıyla ziyaretçi sayısının artacağına inandığını söz etti.
“HER KEDİNİN BİR KİMLİĞİ VAR”
Merkezdeki tüm kedilerin kayıt altına alındığını anlatan Kaya, şunları kaydetti:
“Orijinal Van kedisi elde etmeye çalışan bir kurumuz. Münasebetiyle her hayvanın geçmişini bilmek zorundayız. Bir hayvanın pedigrisini (soyağacı) tuttuğunuz vakit o hayvanın yıllar içinde nasıl davrandığını, hangi genlerin aktif konuma çıktığını, hangilerinin pasif duruma düştüğünü görebilme imkanınız var. Elde edilen data üzerinden ıslah çalışması yapılıyor. Van kedilerinin pedigrilerinin tutulması bu açıdan çok değerli. Memleketler arası kayıt sistemine girebilmeleri için üç yıllık geçmiş kaydı isteniyor. 5 yıldır Van kedilerinin bütün geçmişlerini kayıt altına alıyoruz.”
Kaya, her kedinin bir kimliğinin ve evrakının olduğunu, bu kimliklerde doğurduğu yavru sayısı, baba ve annesinin doğurduğu yavrularının özellikleri, hangi yavrunun nasıl bir performans gösterdiği üzere bütün ayrıntıların kayıt altına alındığını aktararak, “Sahiplendirdiğimiz kedinin ve yeni sahibin tüm bilgileri de bu sistemde kayıtlı. Türkiye’de kime Van kedisi verdiysek, nerede ve hangi durumda olduğunu bu kayıt sisteminden denetim ediyoruz.” dedi.
“HEDİYE OLARAK SUNULMASI HAKİKAT DEĞİL”
Jenerasyonu muhafaza altında olduğu için Van kedilerinin yurt dışına çıkarılmasının yasak olduğuna işaret eden Kaya, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Hava yolu şirketleri de bunu kabul etmiyor. Tarım ve Orman Bakanlığının müsaadesi gerekiyor. O onayı almaları mümkün değil. Bunun yerine ülkemizdeki her meskende bir Van kedisi olmasını isteriz. Bunu hakikat ve bilimsel bir formda yapmamız gerek. Merkezimizde her yıl yaklaşık 100 yavruyu sahiplendiriyoruz. Bunu sertifikalı bir biçimde yapıyoruz.
Sahiplendirdiğimiz kediyi yaşadığı ortamda da takip ediyoruz. Öte yandan, hayvanın armağan olarak sunulması yanlışsız değil. Bu mevzu çok hassas. Konuta yeni bir canlı alınıyor. Bu karar o denli kolay olmamalı. Hayvanı beslemeye niyeti yoksa ikram olarak verilmesi yanlıştır.”
Ensonhaber