Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, hususa ait Twitter hesabından görüntülü paylaşımda bulundu.
“ABD’DEN SONRA GELİŞTİREN İKİNCİ ÜLKEYİZ”
Türkiye’nin, ABD’den sonra kendi kontrol robotunu geliştiren ikinci ülke olduğuna işaret eden Varank, “2017’de İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ) için TÜBİTAK’ın başlattığı projede ‘Robot Göz’ doğal gaz sınırlarındaki arıza ve kaçakları tespit ediyor. Böylelikle milyonlarca lira tasarruf sağlanacak. İstanbul hizmetten de teknolojiden de geri kalmayacak.” tabirini kullandı.
TÜRK MÜHENDİSLER TASARLADI
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya nazaran, Robot Göz, İGDAŞ için Türk mühendislerce tasarlandı.
900 SENSÖRLE GAZ KAÇAKLARINI TESPİT EDECEK
TÜBİTAK RUTE tarafından 4 yıllık çalışmanın sonucunda geliştirilen Robot Göz, üzerinde bulunan 900 sensörüyle doğalgaz borularındaki gaz kaçaklarını tespit edecek.
PROJE FİKRİNİ 2017’DE İGDAŞ GETİRDİ
Açıklamada görüşlerine yer verilen TÜBİTAK RUTE Müdürü Mehmet Ali Çimen, proje fikrinin 2017’de İGDAŞ tarafından kendilerine getirildiğini belirtti.
GİBİSİ YALNIZCA ABD’DE VAR
Robot Göz’ün, İGDAŞ’ın 12 ve 16 inçlik 545 kilometre uzunluğundaki çizgisinde kontrol yapacağını bildiren Çimen, bu teknolojinin benzerinin yalnızca ABD’de olduğuna işaret etti.
BİR DIŞA BAĞIMLILIK DAHA ORTADAN KALKTI
Çimen, “Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına fiyat ödüyorsunuz. Şu anda biz bu teknolojiye sahip olarak dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize hem de dünyaya bu robotla kiralama yoluyla hizmet verebilir hale geliyoruz.” tabirini kullandı.
HARİTALAMA DA YAPABİLİYOR
Türkiye’de sivil bir dalda bu türlü gelişmelerin yaşanıyor olmasının kendilerini gururlandırdığını belirten Çimen, “Robotumuz tıpkı vakitte haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içerisinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz. Sarsıntı anında boruların zelzeleden sonra kullanılıp kullanılamayacağını, yer değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
KARMAŞIK SINIRLARDA HAREKET KABİLİYETİ VAR
TÜBİTAK Robotik Akıllı Sistemler Kümesi Baş Uzman Araştırmacısı ve Proje Yürütücüsü Dr. Hüseyin Ayhan Yavaşoğlu da Robot Göz’ün boru içerisindeki 2 buçuk kilometrelik kablosuz haberleşme testini muvaffakiyetle tamamladığını aktardı.
Robot Göz’ün en değerli özelliğinin “manyetik akı kaçağı sensörü”nü kaydeden Yavaşoğlu bahse ait bilgileri şöyle paylaştı:
“Robot Göz’ün kalbi burası. Üzerinde 900 sensör var. Bu sensörlerle hem boru içerisindeki hem de dış yüzeyindeki kusurları tespit edebiliyoruz. Robot Göz, 9 modülden oluşuyor. Yılansı bir yapısı var. Yönelme, dönme hareketleri yapabiliyor ve karmaşık kent boru çizgilerinde bu yapısı sayesinde rahatlıkla hareket edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember formunda lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda deformasyon var mı? Bunları tespit etmiş oluyoruz. Büsbütün kablosuz olan Robot Göz, kamera modüllerindeki antenler sayesinde boru içerisinden haberleşiyor. Bu sıkıntı bir robot projesi zira içerisinde 247 elektronik kart ve 3 mikrobilgisayar var. Bu projenin en güç taraflarından bir tanesi de çalışacağı ortamın çok şiddetli olması. Akış varken robotun operasyon yapması gerekiyor. Akışa karşı hareket edebilecek 30 bara kadar basınç altında çalışacak robotik sistem geliştirmeniz gerekiyor.”
HER ŞEYİYLE YERLİ ÜRETİM
Robot Göz’ün mekaniği, tasarımı, donanımı ve yazılımının büsbütün TÜBİTAK RUTE tarafından geliştirildiğini vurgulayan Yavaşoğlu, “Bunun yerli mühendisler tarafından geliştirilmiş olması gurur verici. 20’nin üzerinde Türk mühendis bu projede çalışıyor. En kısa vakitte robotumuzu canlı hatta kullanmak için çalışmalara devam ediyoruz.” tabirini kullandı.
TÜBİTAK Baş Uzman Araştırmacısı, Robotik Akıllı Sistemler Kümesi Başkanı Dr. Yusuf Engin Tetik de Robot Göz’den elde edilen bilgilerin operasyon sonrası ele alındığını kaydederek, “900 farklı sensörden alınan bilgi, robotun kendi içerisinde bir kayıt sisteminde tutuluyor. Operasyon sonrasında işleniyor. Yanlışlar daha sonra bulunuyor.” bilgisini paylaştı.
Ensonhaber
