ABD ile Tayvan ortasında imzalanan “ABD-Tayvan Ekonomik Refah Paydaşlığı Diyalogu” ismi verilen muahede uyarınca taraflar enformasyon güvenliği, yarı-iletkenlerin üretimi, yatırım, bilim ve teknoloji alanlarında iş birliğini geliştirmek üzere yıllık toplantılar düzenleyecek.
TAYVAN İLE ABD ORTASINDA ÖZGÜR TİCARET MUTABAKATI YOK
Çin ile egemenlik ihtilafı bulunan Tayvan ile ABD ortasında özgür ticaret mutabakatı bulunmuyor.
“YENİ DİYALOG ADIMI ÖNEMLİ”
Tayvan hükümetinin dışişlerinden sorumlu üyesi Joseph Wu, yeni diyalog adımını “önemli bir kilometre taşı” olarak tanımlarken, ABD’nin Ada’daki defakto diplomatik temsilciliği niteliğindeki Taipei Amerikan Enstitüsü Yöneticisi Brent Christensen, mutabakatın ABD-Tayvan münasebetlerinin derinleşerek gelişmeye devam ettiğinin göstergesi olduğunu tabir etti.
ÇİN’İN REAKSİYON GÖSTERMESİ BEKLENİYOR
ABD ile Tayvan ortasında mutabakatın, Ada’yı kendi toprağı olarak gören Çin’in yansısını çekmesi beklentisi var.
ÇİN-TAYVAN UYUŞMAZLIĞI
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
TAYVAN’IN MEMLEKETLER ARASI ÖRGÜTLERDEKİ POZİSYONU BELGİSİZ
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Konseyi’nde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik münasebet tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Konseyinde yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın milletlerarası örgütlerdeki pozisyonu meçhul hale gelmişti.
“TEK ÇİN” PRENSİBİ
Pekin idaresi, “Tek Çin” prensibini benimseyerek Çin’i memleketler arası toplumda yalnızca kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik bağlar kurmasına, BM’de ve başka memleketler arası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
Ensonhaber