Avrupa Birliği Kıyı Güvenlik ve Hudut Ajansının (Frontex), Yunanistan kara sularına ulaşan sığınmacıları kurtarmak yerine botu engelleyerek Yunan kıyı güvenlik ögelerinin sığınmacıları geri itmesine yardımcı olduğunu gösteren manzaralar ortaya çıktı.
FRONTEX YUNAN GÜÇLERİNİN MEMLEKETLER ARASI HUKUKU İHLAL ETMESİNE DAYANAK OLUYOR
Türk makamları tarafından 8 Haziran 2020’de Çanakkale Ayvacık açıklarında kaydedilen imajlarda, Frontex deniz ögesinin, Yunan kara sularına ulaşan bottaki sığınmacıları kurtarmak yerine AB hukukuna ve düzenlemelerine muhalif formda Yunan Kıyı Güvenlik ögeleriyle birlikte lastik bottaki sığınmacıları geri ittiği görülüyor.
AB hukukuna ve düzenlemelerine nazaran, Frontex unsurlarının, denizde tespit ettikleri sığınmacıları kurtarması, gözlemledikleri insan hakları ihlallerini ise rapor etmesi gerekiyor.
Lakin manzaralarda, sığınmacıları kurtarmayan ve botun geçişini engelleyerek bekleten Frontex‘in bir müddet sonra hadise mahalline ulaşan Yunan Kıyı Güvenlik ögesinin lastik sığınmacı botunun yakıt tankını sökmesine ve sığınmacı botunu memleketler arası hukuk ve yükümlüklere muhalif biçimde Türk kara sularına hakikat geri itmesine seyirci kaldığı görülüyor.
NATO ÖGESI ŞAHİT OLUYOR
Manzaralarda dikkati çeken bir başka konu ise NATO’nun sistemsiz göçle çaba eforlarına takviye emeliyle 2016 yılından beri Ege Denizi’nde yürüttüğü faaliyet kapsamında bölgede devriye gezen Alman gemisinin de Yunanistan’ın memleketler arası hukuka ters geri itme uygulamasına şahit olması.
Gerçekten, hadise sırasında Yunan Kıyı Güvenlik ögelerini telsiz üzerinden uyaran Türk Kıyı Güvenlik yetkilisi de bu duruma dikkati çekerek, Türkiye’nin mevzuyu milletlerarası platformlarda gündeme getireceğini söz ediyor.
YUNANİSTAN’IN İHLALLERİ REAKSIYON ÇEKİYOR
Yunanistan’ın son yıllarda memleketler arası hukuka, milletlerarası deniz hukukuna, AB hukuku ve düzenlemelerine ve Türkiye-AB ortasındaki 18 Mart Mutabakatı’na alışılmamış halde ülkesine ulaşan sığınmacıları kaydetmeden hem karada hem denizde Türkiye’ye geri itmesi, sığınmacılara azap ve berbat muamele yapması, şahsi eşyalarına el koyması, sığınmacıların hayatlarını tehlikeye sokması ve hatta sığınmacıların vefatına neden olması büyük reaksiyon topluyor.
Edinilen bilgiye nazaran, son üç yılda Yunanistan’ın Türkiye’ye 70 binden fazla sığınmacıyı geri ittiği söz ediliyor.
Yunanistan tarafından aleni halde yapılan geri itmeler, Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK), Memleketler arası Göç Örgütü (IOM), Avrupa Kurulu, Avrupa Parlamentosu (AP) ve insan hakları kümeleri tarafından sert formda eleştirildi ve soruşturma açılması talep edildi.
En son AP’deki Sivil Özgürlükler, Adalet ve İçişleri Komitesi (LIBE), Yunanistan’ın geri itmeleriyle ilgili Yunan bakanlardan açıklama istedi.
Yunanistan’ın AB ve memleketler arası hukuka alışılmamış geri itme uygulamalarını kınayan AP milletvekilleri, Yunanlı yetkililerin ve AB’nin ivedilikle kelam konusu faaliyetler hakkında soruşturma başlatmasını talep etti.
AB Kurulunun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson da “Yunanistan hududunda sığınmacıların geri itildiğine ve ihlallere ait çok sayıda raporlar bulunuyor. Geri itmeler AB hukukuna terstir. Avrupa hudutlarımızı, kıymetlerimizi ihlal ederek koruyamayız. Yunanlı yetkililerden tüm yasa dışı faaliyetleri takip etmelerini ve gerekli soruşturmayı yürütmelerini talep ediyorum. Herkese iltica hakkı verilmeyebilir ancak herkese kıymetlerimize uygun formda muamele etmeliyiz.” davetinde bulundu.
YUNANİSTAN’IN İHLALLERİ FRONTEX’İN KATKILARI BASINA YANSIDI
Yunanistan’ın bugüne kadar sığınmacı geri ittiği birçok imaj daha evvel memleketler arası basına yansıdı.
O denli ki “The Guardian” ve “De Correspondent” isimli gazeteler de Frontex‘in Yunanistan’ın geri itmelerine yalnızca seyirci kalmadığını, “aktif formda milletlerarası hukuka ters faaliyetlerine katkı sağladığını” gündeme getirdi.
Birebir vakitte Frontex’in Ege Denizi’nde yürüttüğü Poseidon Operasyonu’nda misyonlu Danimarkalı Jens Moller’in Danimarka’nın resmi yayın organına yaptığı açıklama tezleri doğrular nitelikte.
Moller, operasyon kapsamında Ege’de devriye gezerken Yunanistan kara sularına gerçek ilerleyen 33 sığınmacı tespit ettiklerini, bunu telsizle Poseidon Operasyonunun merkezine aktardıklarını anlattı.
Merkezden “sığınmacıları geri lastik bota koyun ve Yunan kara sularından itin.” talimatını aldıklarını kaydeden Moller, sığınmacıların hayatını tehlikeye atacağı için talimatı yerine getirmediklerini belirtti.
Ağır eforlar sonrasında talimatı iptal ettirdiklerini kaydeden Moller, sığınmacıların Yunanistan’a götürüldüğünü söz etti.
AA muhabirinin Frontex‘in geri itmelere katkı sağlayıp sağlamadığına ait sorusunu yanıtlayan Frontex Sözcüsü Chris Borowski ise Frontex
Borowski, “Frontex‘in geri itmelere müdahil olduğuna dair tüm savları reddediyoruz. Frontex, en yüksek standartlara uygun formda hudut denetimi uygulanması konusunda kararlı tavrını sürdürüyor. Operasyon ve görevlilerimiz memleketler arası hukuk uyarınca yasa dışı olan geri itmelere hiçbir vakit müdahil olmamıştır.” sözlerini kullandı.
Ensonhaber
