Annelerin en büyük derdi anne sütünü bebeklerine yanlışsız verebildiklerinden emin olabilmektir. Herkesin bildiği üzere anne sütü, bebeklerin gelişiminde epeyce kıymetlidir. Bilhassa birinci haftalarda salgılanan birtakım hormonlar bebeğinizin bağışıklığını kuvvetlendirerek hastalıklara karşı daha dirençli olmalarını sağlar. Anne sütüyle ilgili yapılan araştırmalar ise hala devam etmektedir. Buna rağmen bilinen hormonlar ve tesirlerini keşfetmeye hazır olun…
ANNE SÜTÜNDEKİ HORMONLAR
Hormonlar, bedeninizin farklı bölgelerinden kanınıza salınan kimyasallardır. Organlarınıza ve dokularınıza bedeninizin neye muhtaçlığı olduğunu ve ne yapmaları gerektiğini söyleyen iletiler taşırlar. Hormonlar kanınızda, idrarınızda, tükürüğünüzde ve anne sütünüzde bulunabilir. Hormonların birçok vazifesi vardır. Üreme, büyüme ve gelişme, metabolizma, kan basıncı ve öteki değerli beden işlevlerini denetim ederler.
Anne sütünüz, bedeninizden ona geçen birçok hormon içerir. Birtakım hormonlar daha küçüktür ve kolay bir yapıya sahiptirler, böylelikle anne sütünüze daha kolay geçebilirler. Öbür hormonlar daha büyüktür ve anne sütüne iyi yahut hiç geçmeyebilir. Anne sütünüzdeki farklı hormonların düzeyleri tıpkı kalmaz. Vakit geçtikçe, anne sütünüzde birtakım hormonlardan daha fazla ve başkalarından daha az olacaktır. İşte, anne sütünde bulunan hormonlardan kimileri;
1. PROLAKTİN
Prolaktin anne sütü üretiminden sorumlu hormondur. Birinci anne sütü olan kolostrum, yüksek ölçüde prolaktin içerir. Lakin emzirmenin birinci birkaç gününden sonra prolaktin ölçüsü süratle düşer. Bundan sonra anne sütündeki prolaktin düzeyleri, kandaki prolaktin düzeyleri ile çabucak hemen birebirdir.
2. TİROİD HORMONLARI
Tiroid hormonları tiroid bezi tarafından yapılır. Birçok kıymetli fonksiyonu yerine getirirler ve bedendeki çabucak hemen her sistemi etkilerler. Tiroid hormonlarının en kıymetli fonksiyonu, bedenin yiyecekleri nasıl parçalayıp güce dönüştürdüğünü denetim etmektir. Bu sürece metabolizma denir. Lakin tiroid hormonları ayrıyeten nefes almayı, kalp atış suratını, sindirimi ve beden ısısını da düzenler. Ve büyüme ve gelişmede hayati bir rol oynarlar.
Kolostrumdaki tiroksin (T4) düzeyleri düşük başlar, fakat emzirmenin birinci haftasında yükselir. Tiroksin, yenidoğanın bağırsaklarının gelişmesine ve olgunlaşmasına yardımcı olabilir. Hayatın birinci birkaç ay boyunca emzirilen bebeklerde formülle beslenen bebeklere kıyasla bedenlerine tiroksin çok daha yüksek düzeylerde olur. Anne sütünde az ölçüde triiyodotironin (T3) ve tiroid uyarıcı hormon (TSH) da tespit edilmiştir.
3. EPİDERMAL BÜYÜME FAKTÖRÜ
Epidermal büyüme faktörü, hücre büyümesini uyaran değerli bir büyüme faktörüdür. Birçok fonksiyonu vardır, fakat bilhassa yenidoğanların gastrointestinal yolunun yahut sindirim sisteminin gelişimi ve olgunlaşması için değerlidir.
Doğumdan çabucak sonra kolostrum yüksek ölçüde epidermal büyüme faktörü içerir. Düzeyler daha sonra süratle düşer. Lakin, bir bayan 23 ila 27 hafta ortasında çok erken bir prematüre geçirirse, doğumdan sonraki birinci ay anne sütünde çok daha yüksek EGF düzeylerine sahip olacaktır. İnsan sütü büyüme faktörleri ve insülin gibisi büyüme faktörü dahil olmak üzere öteki büyümeyi teşvik eden faktörler de anne sütünde tanımlanmıştır.
4. BETA ENDORFİNLER
Endorfin hormonları bedenin doğal ağrı kesicileridir. Anne sütünde bulunan beta-endorfinlerin, yeni doğanların doğum gerilimiyle başa çıkmasına ve rahim dışındaki hayata ahenk sağlamasına yardımcı olduğuna inanılıyor. Olağan vajinal doğum yapan, prematüre bebeği olan ve doğum sırasında epidural almayan bayanların anne sütünde daha yüksek beta-endorfin düzeyleri yüksektir.
5. GEVŞEME HORMONU
Relaxin, bayan üremesinde büyük rol oynayan bir hormondur. Relaxin, isminden da iddia edebileceğiniz üzere kasları, eklemleri ve tendonları gevşetir. Doğum sırasında bedendeki gevşeme, serviksi yumuşatmaya ve doğuma hazırlanmak için pelvisi gevşetmeye yardımcı olur. Ayrıyeten göğüslerin süt yapma dokusunun büyümesi üzerinde de tesiri olabilir.
Relaxin erken anne sütünde bulunur ve doğumdan sonra haftalarca anne sütünde görülmeye devam eder. Anne sütündeki relaxin kıymeti hala bilinmemektedir, fakat onun fonksiyonu yenidoğanın mide ve bağırsak ile ilgili olabilir. Bilim adamları, gevşemenin ne yaptığını tam olarak anlamadığından, bu hormonla ilgili araştırmalar devam ediyor.
6. ERİTROPOİETİN
Bedende kırmızı kan hücrelerinin üretimine eritropoez denir. Eritropoietin böbrekler tarafından üretilen bir hormondur ve bedene daha fazla kırmızı kan hücresi yapmasını söyler. Bu hormon anne sütüne geçer ve yenidoğanda kırmızı kan hücrelerinin üretimini uyarmaya yardımcı olabilir.
7. KORTİZOL
Kortizol çoklukla gerilim hormonu olarak isimlendirilir. İnsan bedeninde birçok fonksiyonu olan bir steroid hormondur. Kolostrumda kortizol yüksektir, lakin düzeyler süratle düşer ve emzirme devam ettikçe daha düşük düzeylerde kalır. Memnun ve emzirme tecrübesi olumlu olan bayanların anne sütünde daha az kortizol olduğu gösterilmiştir.
Anne sütündeki kortizol ölçüsü, salgılayıcı immünoglobulin A ölçüsünü etkileyebilir. IgA, bebeği hastalıktan koruyan kıymetli bir antikordur. Bu nedenle, yüksek seviyede gerilim ve kortizolün anne sütünün sağlıklı bağışıklık gözetici özelliklerine müdahale edebileceği görülmektedir.
8. LEPTİN
Leptin hormonu bedenin yağ dokusu tarafından yapılır. İştahı, tartısı ve bedenin ne kadar güç kullandığını denetim eder. Anne sütündeki leptin bebeğin tartısını denetim edilmesine yardımcı olabilir. Araştırmalar, anne sütü daha fazla leptin içerdiğinde bebeklerin beden kitle indeksinin (BMI) daha düşük olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, leptin emzirilen bebeklerde obeziteyi önlemeye yardımcı olabilir.
Ensonhaber
