Avrupa Birliği (AB) Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, “Kovid-19 Vakitlerinde Avrupa Dış Politikası” başlıklı kitap yayınladı.
Borrell, “AB, Global Güçler, Yeni İmparatorluklar ve Çok Taraflılık” başlığı altında Türkiye ve Doğu Akdeniz’e değindi, “Türkiye ile öne çıkan bahislerde diyalog yolunu takip edeceğiz.” tabirini kullandı.
“TÜRKİYE KIYMETLİ BİR ORTAK”
Borrell, AB başkanlarının Doğu Akdeniz konusunda kendisine çok taraflı bir konferans düzenleme vazifesi verdiğini hatırlatarak, “Çok net olarak yapan münasebet yolunu tercih ediyoruz lakin siyasi çizgimiz de açık. Türkiye, ‘uluslararası hukuku ihlal eden eylemlerini’ tekrarlarsa AB elindeki seçenekleri kullanacaktır.” tabirine yer verdi.
Coğrafyanın değişemeyeceğini, Türkiye’nin de bir dizi bahiste kıymetli bir ortak olmaya devam edeceğini vurgulayan Borrell, “Bu durum bizim bu büyük komşuyla tehlikeli karşı karşıya gelme dinamiğinden çıkmamızı sağlamalıdır.” değerlendirmesini yaptı.
“TÜRKİYE VE RUSYA İLE…”
Borrell, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de güç paylaşımının ve Libya’daki tahlilin dışında tutulamayacak bir ülke olarak görülmek istediğini vurguladı. Geçen yıl AB’nin dış siyasetinde ana mevzulardan birinin Türkiye ve Doğu Akdeniz olduğunu hatırlatan Borrell, “Bugün şu çok açıktır ki AB, Türkiye ve Rusya ile bağlantılarında hakikat dengeyi bulamadığı sürece kıtada istikrarı sağlayamayacaktır.” görüşünü paylaştı.
“ORUÇ REİS VE BARBAROS BRÜKSEL’DE HER GÜN KULLANILIR OLDU”
Vazifeye geldiğinde Türkiye ile münasebetleri onarmanın kendisi için en kuvvetli bahislerden biri olacağını bildiğini aktaran Borrell, Türkiye’nin Doğu Akdeniz dışında Libya ve Suriye siyasetlerinin da AB’ye uymadığını, 2016’daki göç bahisli mutabakatın da iki taraf için beklenen meyvelerini vermediğini kaydetti.
Borrell, Türkiye-AB ilgilerinde geçen yılın özetini yaparken, “Maalesef Türkiye’nin Navtex ilanları ve Oruç Reis ile Barbaros gemilerinin isimleri Brüksel’de her gün kullanılır oldu.” sözünü kullandı.
“TÜRKİYE BÖLGESEL GÜÇ HALİNE GELDİ”
Türkiye-AB bağlantılarının merkezinde Kıbrıs sorunu ve Türkiye’nin Yunanistan ile bağları bulunduğunu yazan Borrell, bu iki problemin daha fazla ertelenemeyeceğini vurguladı.
Borrell, Türkiye’nin dış siyasetini değerlendirirken de Afrika, Batı Balkanlar, Suriye, Irak, Libya, Dağlık Karabağ’dan bahsetti ve “Türkiye, dikkate alınması gereken bir bölgesel güç haline geldi ve inkar edilemeyecek muvaffakiyetler elde etti. Maalesef birtakım hususlarda Türkiye’nin memleketler arası gündemi ve sistemleri AB’ninki ile tıpkı çizgide değil.” sözüne yer verdi.
“TÜRKİYE İLE GÜÇLÜ BAĞ AVRUPA’NIN FAYDASINA”
AB’nin aday ülke pozisyonundaki Türkiye’ye soru sorma durumunda olduğunu anlatan Borrell, şunları kaydetti:
“İlişkiler tek taraflı olamaz. AB de Türkiye’ye üzerine düşenleri yaptığında aile üyesi olarak kabul edileceğini göstermeli. Bu noktada 2016’da imzalanan ortak mutabakatta bulunan müspet gündem hayati rol oynamaktadır. Kısasa kısas dinamiğinden çıkış yolunu bulmalı, iş birliği ve itimada geri dönmeliyiz.”
Borrell, Türkiye ile alakaların gerilemesi halinde AB’nin güçlü önlemlere başvuracağını yazdı. Kitabın birçok yerinde bağlantıları onarmanın ehemmiyetine dikkati çeken Borrell, “Türkiye ile iş birliğine dayalı güçlü bir münasebet Avrupa’nın istikrarına büyük katkı sağlar. Tıpkı halde Türkiye için de AB’den daha iyi bir ortak bulmak güç olacaktır.” değerlendirmesini yaptı.
“YENİ İMPARATORLUKLAR KARŞISINDA AB”
Borrell, kitabının “Yeni imparatorluklar karşısında AB” başlıklı kısmında ise Rusya, Çin ve Türkiye’den “yeni imparatorluklar” diye kelam etti.
“Yeni imparatorluklarla” ihtilafları müzakere edip barışçıl yollarla çözebilmek için Avrupa’nın gücün lisanını öğrenmesi gerektiğini belirten Borrell, şunları kaydetti:
“Avrupa, yakın etrafımızda giderek artan biçimde ‘yeni imparatorluklar’ üzere davranan güçlerle karşı karşıya gelmektedir. Geçen yıl boyunca bilhassa Doğu Akdeniz’deki durum ve Türkiye ile ilgilerimiz gergin seyretti. Milletlerarası hukuku ve üye ülkelerimizin haklarını savunurken bu büyük komşu ve ortakla müşterek yer bulmaya çalışmalıyız. Ancak yalnızca Türkiye de bunu isterse ve buna nazaran hareket ederse başarılı olabiliriz.”
“KÜRESEL OYUNU DEĞİŞTİRMEK İSTİYORLAR”
Rusya, Çin ve Türkiye’nin kendi özelliklerinin ötesinde üç ortak özelliği paylaştığını aktaran Borrell, bu ülkelerin dış dünyaya karşı egemenlikçi ve kendi sonları içinde otoriter olduğunu, Avrupa’nın paylaşmadığı pahalar üzerinde durduklarını yazdı.
Borrell, “Bu ülkeler kendi tesir alanlarının tanınmasını ve bunu tüm dış gözlerden korumak isterler. Global oyunu değiştirmek istemektedirler zira dünyada bugünkü güç dağılımının onların yükseldiği devirle hiç bağlantısı bulunmamaktadır. Bu noktada tezlerinden büsbütün mahrum olmadıklarının kabul edilmesi gerekir.” değerlendirmesini yaptı.
Ensonhaber
