Ultrason taraması ile kalça çıkığı görülme sıklığı yüzde beşlerden binde beşlere indirilmiştir. Buna karşın aileler tarafından tarama programına götürülmeyen, ihmal edilen ya da atlanan hadiseler nedeniyle her yıl yaklaşık 3 bin bebek bu yüzden ameliyat edilmektedir. Radyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ayşe Serap Akgün, halk ortasında kalça çıkığı olarak bilinen kalça displazisi hakkında ihtarlarda bulundu. Tedavi edilmediği takdirde ülkemizde yirmi bin bebeğin sakat kalma ihtimalinin bulunduğunu söyledi.
GENETİK FAKTÖRLER DEĞERLENDİRİLMELİ
Doç. Dr. Akgün, kelamlarına şöyle devam etti: “Halk ortasında kalça çıkığı olarak bilinen gelişimsel kalça displazisi uyluk kemiği ile kalça eklemi ortasındaki bağın bozulmasından kaynaklanır ve bin canlı doğumda yaklaşık 5 ila 15 ortasında olduğu öngörülmektedir. Bu da ülkemizde her yıl tedavi edilmediği takdirde sakat kalma ihtimali olan yaklaşık 15-20 bin bebek manasına gelmektedir. Bu hadiselerin yüzde 60’ında bilinen bir risk faktörü yok iken, doğumda makat geliş riski arttırmaktadır. Neredeyse her beş makat geliş doğum olayının birinde bu duruma rastlanmaktadır. Anne suyunun az ya da fazla olması da riski artırırken aile de kalça çıkığı hikayesi olması da değerli bir göstergedir. Kız bebeklerde erkeklere göre 4 ile 8 kat daha fazla rastlanmaktadır. Doğum sonrası yanlış kundaklamalarla da kalça çıkığı gelişebilmektedir”
Bebeklerde kalça çıkığı taramasının, üniversal tarama denilen tüm bebeklerin taranması ya da seçici tarama denilen risk faktörü ya da müspet muayene bulgusu olan bebeklerin araştırılması biçiminde 2 türlü yapılabildiğinin altını çizen Doç. Dr. Akgün, “Ancak seçici tarama ile yani müspet muayene bulgusu ya da rastgele bir risk faktörü olmayan bebeklerde bile 2 bin bebekte bir olmak üzere atlanan olaylar olabileceğinden asıl olan üniversal taramadır. Ülkemizde Sıhhat Bakanlığı’na bağlı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen Gelişimsel Kalça Displazisi Tarama Programı mevcuttur” sözlerini kullandı.
“KALÇA ULTRASONUNU İHMAL ETMEYİN”
Taramada kullanılan ve bebeklerde birinci 6 ayda altın standart olarak kabul edilen görüntüleme usulünün kalça ultrasonu olduğunu belirten Doç. Dr. Akgün, “Ultrason hem radyasyon riski olmayan, sağlam, kolay ulaşılabilir bir formüldür. Tedavide yol göstererek teşhis muvaffakiyetini ve komplikasyon riskini azaltır. Ülkemizde tüm yeni doğanların aileleri birinci 48 saat içinde sıhhat kuruluşundan taburculuk gerçekleşmeden bu mevzuda bilgilendirilmekte, 3-4 haftalık iken yapılan denetim takiplerinde risk faktörü ve muayene bulgusu açısından kıymetlendirilerek kalça ultrasonuna yönlendirilmektedir. Lakin maalesef hala bu yönlendirmelere karşın sıhhat kuruluşlarına başvurmayan, ihmal eden aileler yüzünden erken devirde kolay müdahaleler yetiyorken geç devirde önemli cerrahi teşebbüslere gereksinim duyulmaktadır” açıklamalarında bulundu.
Ensonhaber
