Libya ordusunun, darbeci Hafter milislerinden kurtardığı Terhune’de çok sayıda toplu mezar bulunmasının akabinde, Libyalı yetkililerin kazı ve ceset çıkarma çalışmaları devam ediyor.
Başşehir Trablus’un 90 kilometre güneydoğusundaki Terhune’nin Er-Rabıt ortamında takip ettiği toplu mezar kazı çalışmaları, Kayıpları Arama ve Tespit Kurumu ve Trablus Başsavcılığına bağlı isimli tıp ekipleri tarafından gerçekleştiriliyor.
AĞIR KOKU NEDENİYLE MASKE TAKIYORLAR
Zeytinliklerin bulunduğu ziraî yerdeki kazı sahasında faaliyet gösteren ekiplere, emniyet makamlarına bağlı cinayet masası ekipleri ve sıhhat çalışanları da eşlik ediyor.
Ambulansların da hazır bekletildiği ortamda, kazı çalışmaları sırasında açığa çıkan ağır koku nedeniyle çalışanlar maske takarak işlerini sürdürüyor.
TOPLU MEZAR SAYILARI ARTABİLİR
Adalet Bakanlığı Isimli Tıp Komitesi Yöneticisi İlyas Muhammed el-Hamruni, buradaki kazı sahasında şu ana kadar dört noktadan 8 ceset çıkartıldığını belirterek, “Çevrede ceset bulunmasından şüphelenilen farklı ortamlar da var. Terhune’de 11 toplu mezar bulunduğu açıklandı, lakin bu sayı artabilir. Bulunduğumuz noktada 75 metreye 200 metre genişliğinde bir ortamdan bahsediyoruz.” dedi.
“FOTOĞRAFLAR ÇOK KORKUNÇ”
Bir tıp kompetanı olarak görüşlerine başvurulan Hamruni, “Gömülme biçimi, ellerin bağlanması ve bunu belgeleyen fotoğraflar çok fecî. Gelgelelim bir tıp bilirkişisi olarak isimli tıp sonuçları gelmeden vefat sebeplerine ait bir şey söylemem mümkün değil.” diye konuştu.
Trablus Başsavcılığı yetkilisi Nuri el-Gâli de çıkarılan cesetlerin, birinci belirlemelere nazaran son 12 ayda gömüldüğünü kestirim ettiklerini kaydederek, bu cesetlerin yaş, cinsiyet, mevt formu ve vaktinin belirlenmesi için isimli tıp çalışmasının sürdüğünü aktardı.
“BAZI CESETLERİN ELLERİ BAĞLIYDI”
Gâli, ortamdaki arama ve kazı çalışmalarının devir alacağını belirterek, “Çıkarılan cesetlerin kimilerinin elleri bağlıydı. Bu da direkt infaz edildiklerine işaret ediyor. Birebir formda cesetler toplu formda gömülmüş.” diye konuştu. Başsavcılık yetkilisi, mezarların nasıl bulunduğuna yönelik soruyu ise şöyle yanıtladı:
“Cinayet masasına bağlı polisler kesimdeki vatandaşlardan ihbarlar aldı. Bulunduğumuz tarım sahası aslında milisler tarafından gasbedilmişti. Arazinin sahibi de 2018’de savcılığa bu tarafta ihbarda bulunmuştu. Milisler Terhune’den temizlenmeden evvel bu bahiste soruşturma yürütülüyordu. Cesetlerden kimileri arazi sahibinin milislerce öldürülen yakınlarına ilişkin.”
Gâli ayrıyeten, Birleşmiş Milletler makamlarının Libya Adalet Bakanlığı ve başsavcılık ile temas halinde olduğunu söz ederek, çalışmalara katılmak üzere uluslarası heyetlerin yakında devlete gelmesini beklediklerini laflarına ekledi.
MEMLEKETLER ARASI SORUŞTURMA BEKLENİYOR
BM’nin açıkladığı rakamlara nazaran, Libya ordusunun 5 Haziran’da Hafter milislerinden kurtardığı Terhune ve etrafında 11 Haziran’da 8, 12 Haziran’da ise 3 toplu mezar tespit edildi.
Ayrıyeten, Libya ordusu kente girdiği sırada bir hastanede 106 ceset, hastaneye ilişkin bir konteynerde de 26 cesedin üst üste bulunduğu bildirildi. Isimli tıp ekipleri kent içinde su kuyusuna atılmış 5 ceset çıkardıkları haberini paylaştı. Birinci belirlemelere nazaran bu naaşlardan kimilerinin bayan ve evlatlara ilişkin olduğu kimilerinde da infaz ve azap izlerine rastlandığı aktarıldı.
Libya hükümeti de bu vade içinde BM, Milletlerarası Ceza Duruşması (UCM) ve insan hakları örgütlerine davet yaparak, toplu mezarlara ait memleketler arası soruşturma talep etti.
EMNIYETLI HABERLER ORTAYA ÇIKTI
UCM Başsavcısı Fatou Bensouda, dün yaptığı açıklamada, “Libya’da bulunduğu belirtilen 11 toplu mezara ait muteber haberler edindik. Elimizdeki bulgular, savaş hatası ya da insanlığa karşı hata işlendiğine dair delil oluşum edebilir.” demişti.
Ensonhaber