Manyetik alan olarak nitelendirdiğimiz ve vakit devir önümüze çıkan kavram, hareket eden elektrik yüklerinin oluşturduğu ve kuzey-güney kutupları bulunan yapılardır. Manyetik meydanların varlığı gözle görülemez ve çizgilerle tabir edilir.
Manyetik ortamı daha yakından gözlemlemek için mıknatısı ele alalım. Bir mıknatıs N (North=kuzey) ve S (South=Güney) olmak üzere iki manyetik kutba sahiptir.
Manyetik alan çizgileri, mıknatısın manyetik N kutbundan çıkarak manyetik S kutbuna geri döner. Bu hareket kısır bir döngü olarak tekrarlanır ve örtük bir döngü oluşturur.
Manyetik meydanları oluşturan elektronlar, hem kendi eksenleri etrafında hem de bulundukları atomun çekirdeklerinin etrafında hareket ederler ve elektronların hareketi bir manyetik alan oluşturur. Bu sayede alan içerisinde bulunan gereçlere de manyetik özelliklerine nazaran bir kuvvet uygular.
Mıknatısın demir, nikel ve kobalt üzere kimi metalleri çekmesini bu duruma örnek olarak gösterebiliriz.
MANYETİK ORTAMIN KEŞFİ
MÖ 13. yüzyılda Çin’de pusula kullanılmaktaydı. Yunanların MÖ 800 yıllarında manyetizma hakkında haberleri vardı. Manyetit taşının (Fe3O4) demir kesimlerini çektiğini keşfettiler.
Efsaneye nazaran Manyetit ismi, sürüsünü otlatırken ayakkabısının çivileri ve sopasının ucu büyük manyetit modüllerine yapışıp kalan Magnes isimli çobandan geliyor.
1269’da Pierre de Maricourt, doğal global bir mıknatıs yüzeyinin çeşitli noktalarına bir iğne yerleştirerek iğnenin aldığı cihetlerin haritasını oluşturdu.
Yanların, kürenin çap boyunca karşılıklı iki noktasından geçen ve küreyi kuşatan çizgiler oluşturduklarını gördü.
Bu noktalara mıknatısın kutupları ismini verdi. Daha sonraki deneyler, hali ne olursa olsun her mıknatısın kuzey ve güney kutup denen iki kutbu olduğunu gösterdi.
Ensonhaber
