Her yıl ramazan ayının atmosferini farklı formda yaşamak isteyen birtakım Müslümanlar, ramazanın son 10 gününde dış dünyayla irtibatlarını keserek itikaf ibadeti için mescitlere kapanıyor.
Bu yıl yeni tip koronavirüs önlemleri nedeniyle mescitlerde toplu ibadet kısıtlandı. Bu nedenle Müslümanlar itikaf sünnetini cami yerine meskenlerinde yapacak.
Dünya ile bağını kesip yaratıcısı ile birlikte olmak beşere terapi niteliğindedir. Ruhen ve bedenen şifalandırır, arındırır, huzurlu kılar… Allaha yönelmek için hoş bir fırsat olan itikaf ibadeti, Peygamberimizin de yapmış olduğu bir sünnet, ramazan ayında önemsediği bir ibadettir.
İtikaf ibadeti için bilinmesi gereken her şeyi bu haberimizde birleştirdik.
İTİKAF NEDİR
Sözlükte “hapsetmek, alıkoymak; bir yere yerleşmek, oraya bağlanıp kalmak” anlamlarındaki akf kökünden türeyen i‘tikâf, bu mânaları yanında kişinin kendisini sıradan davranışlardan uzak tutmasını, fıkıh terimi olarak da ibadet maksadıyla ve belli bir formda mescitte kalmasını söz eder.
İhlas ve takva ile yapıldığı vakit amellerin en iyisi olarak görülen itikaf, kulun Allah’ın isteğini kazanmak için dünyevi olan bütün meşgaleleri bırakıp sadece O’nun için bir müddetliğine ibadete çekilmek demektir.
Allah’a tam bir teslimiyet içerisinde ibadet ve taatte bulunmak emeliyle vaktinin belli bir kısmını ayırması ve bu esnada legal bile olsa her türlü nefsânî ve şehevî dileklerden uzak durması kişinin mânen olgunlaşması için kıymetli vesilelerden biridir.
Mecburî ibadetlerin yanı sıra beyhude ibadetler de bu hususta değer taşımakta, dinî his ve fikrin ağır bir formda yaşandığı, mümkün olduğu ölçüde maddî ilgilerden uzaklaşarak aziz yaratıcıya yönelinen bir ortam beşere derin bir mânevî ufuk ve imkân sunmaktadır. Bu bakımdan itikaf yalnız İslâm ümmetine has bir ibadet olmayıp vahiy geleneğine sahip çabucak bütün dinlerde çeşitli biçimlerde gerçekleştirilen esaslı bir gelenektir; İslâmî öğreti içinde de Hz. İbrâhim ve oğlu İsmâil vaktinden beri devam edegelen bir sünnet olarak bilinir.
Hakikaten, “İbrâhim ve İsmâil’e: Konutumu onu ziyaret edenler, ibadet için orada kalanlar (âkifîn), rükû ve secde edenler için tertemiz tutun diye ahid -emir- verdik” (el-Bakara 2/125) meâlindeki âyet bir istikametiyle buna işaret etmektedir.
HZ. PEYGAMBER VE İTİKAF
Hz. Peygamber’in bilhassa Ramazan içinde ve Ramazanın son on gününde itikâf yaptığını bildiren çeşitli hadis-i şerifler vardır. Hz. Âîşe’nin şöyle dediği nakledilmiştir:
“Ramazan ayının son on günü girince Rasulullah kendini ibadete verir, geceleri ihya eder ve ailesini uyandırırdı.” demiştir.
Ebu Hureyre hazretleri de “Nebi (s.a.v) her ramazan on gün itikafa girerdi, vefat ettiği sene ise yirmi gün itikaf yaptı” demiştir. Bunun bir başka sebebi de Kadir Gecesi’ni idrak edip ihya etmiş olmaktı.
Hz. Peygamber, “Kadir Gecesi’ni ramazanın son on günü içinde arayınız!” (Buhârî) buyurmuştur.
İtikaf ibadetinin kıymeti burada ortaya çıkar. Ramazanın son on gününde, bir mescidde dünya ile bağını kesip itikafa giren ve sadece Allah ile birlikte olmaya niyet eden kimse, bin aydan daha güzel olduğu bildirilen kadir gecesini de hakkıyla ihya etmiş olur.
İTİKAFIN KAİDELERİ
İtikafın kabul ve sahih olabilmesi için itkafa giren kimsenin cünüplük, hayız ve nifas üzere hallerden temizlenmiş bulunması ve itikaf için niyet etmesi kuraldır. İtikaf için bulûğ kural olmayıp ibadet ehliyetine sahip olmak, yani temyiz çağına ulaşmak kafidir.
İtikafa girmek isteyen kimse niyet eder ve itikafa başlar.
İtikafın mescitte ifa edilmesi gerekir. Hanefî ve Hanbelî mezheplerine nazaran cuma kılınan mescitlerde itikafa girmek daha faziletli olmakla birlikte cemaatle beş vakit namaz kılınan bir mescidde itikafa girmek de sahihtir. Lakin bu yıl, pandemi nedeniyle müslümanlar itikaf sünneti konutlarında yerine getirecek.
İtikafa niyetlenen kişi, sırf abdest ve gusül için ya da çok zorunlu konularda çabucak dönmek suretiyle mescidden çıkabilir.
Mesciddeki itikâf erkeklere mahsustur. Öbür mezheplerde bayanlar da mescitte itikafa girerken, Hanefi mezhebinde Bayanlar konutta mescit edindikleri bir yerde itikafta bulunabilir.
İtikafa giren kimsenin gücü yettiği kadar namaz kılması, Kur’an okuması, istiğfar etmesi, dua ve niyazda bulunması, kelime-i tevhid ve tekbir getirmesi, Allah’ın varlığı, birliği, kudreti hakkında fikre dalması, gereksiz şeyler konuşmaması, başta Hz. Peygamber’in hayatına dair kitaplar olmak üzere dinî-ilmî eserler okuyarak vaktini değerlendirmesi müstehaptır.
İtikaf için mescitte birkaç saat yahut birkaç gün kalmak, mescidde bir saat itikaf niyetiyle durmak bile kâfi olabilir. Ameller niyetlere nazarandır.
Ensonhaber
