Tutuklu ve hükümlü bayanların talepleri üzerine ceza infaz kurumlarında kalmak zorunda olan çocuklar için Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünce ‘Annemleyim’ projesi hayata geçiriliyor.
Sincan Bayan Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda pilot olarak uygulanan proje kapsamında, bayan hükümlü ve tutuklular için yapılan ek binaya yaklaşık bir yıl evvel anne-çocuk ünitesi inşa edildi.
Cezaevinde annelerinin yanında kalmak zorunda olan 0-6 yaş ortasındaki çocuklar için kurulan ‘Anne Çocuk Ünitesi’, çocukların fizikî, zihinsel ve toplumsal gelişimlerinin sağlıklı bir biçimde sürdürülmesine katkı sağlıyor.
ODALAR ÖZEL OLARAK TASARLANDI
5 bin 160 metrekarelik kapalı ve açık alandan oluşan ünite, anne ve çocuklar için özel olarak tasarlanmış 6 kısımdan oluşuyor.
Her biri 20 metrekare alana sahip 48 özel odada anne ve çocuk yatağı, banyo, tuvalet, televizyon yer alıyor. Bu kısımlarda mutfak, çamaşır yıkama alanı, kapalı ve açık çocuk oyun alanı, balkon ve ortak hayat alanı bulunuyor.
TOPLUMSAL VE FİZİKÎ AKTİVİTELER YAPILIYOR
Anne-çocuk ünitesinde ayrıyeten çocuklar için okul öncesi eğitim de alıyor. 300 metrekarelik bahçenin ve kreşin de bulunduğu alanda çocuklar, uzman eğitmenler eşliğinde zihinsel, toplumsal ve fizikî hünerlerinin geliştirilmeleri emeliyle çeşitli faaliyetler yapma imkanı buluyor.
Çocuklar, annelerinden uzakta kalmadan okul öncesi eğitim alırken proje kapsamında ayrıyeten psikolog, çocuk gelişim uzmanı ve toplumsal çalışmacılar eşliğinde anne ve çocuklarına yönelik çeşitli eğitimler veriliyor.
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜ ANNELER UYGULAMADAN ŞAD
Ceza infaz kurumunda çocuğuyla birlikte kalan hükümlü bayanlar B.K, F.S.Ç. ve N.A, anne-çocuk ünitesinin kendileri için çok hoş olduğunu söyledi.
Kendilerini konut ortamında hissettiklerini belirten 2 yaşındaki çocuğu ceza infaz kurumunda kalan B.K. “Biz cezamızı çekiyoruz ancak çocuklarımız bunu çekmiyor burada. Ortak alanda, odalarımızda televizyonlarımız var. Koğuşumuzun bahçesinde küçük oyun bahçemiz var, kreş var. Çocuklar hiçbir halde sorun yaşamıyor. Çocuğum çok hoş kaideler altında yetişiyor. Bir anne olarak içim çok rahat. Adalet Bakanlığına çocuklarımıza bu türlü bir imkan sundukları için çok teşekkür ediyorum” dedi.
Ceza infaz kurumunda 4 yaşındaki çocuğu ile kalan bir öteki hükümlü F.S.Ç. ise, çocukların kendilerini anne-çocuk ünitelerinde özgür hissettiğini belirterek, şunları söyledi:
“ÇOCUKLARIMIZ KONUTTA ÜZERE HİSSEDİYOR”
“Burasının bizim için çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Bilhassa çocuklarımız kendilerini burada özgür hissediyorlar. Bizler çocuklarımız için daha memnunuz. Zira kreşi, oyuncaklar, burada yapılan projeler, koğuşumuzda yapılan etkinlikler, memurlarımızın bize yardımcı olması bizi çok memnun ediyor. Çocuklarımız ceza infaz kurumunun başka ortamlarına nazaran kendilerini özgür hissediyor. Burası bizim için de daha özgür oluyor. Ortamımız çok özgür, mesela bir otel üzere, konut üzere. Kurutma makinemiz, çamaşır makinemiz var. Oda sistemli koğuşlarımız. Bu bize daha çok mesken ortamı yaşatıyor, bunun için çok memnunuz. Şu anda çocuğum ceza çekiyor üzere diyemem, mesken ortamındayız. Daha çok konut ortamını yansıtıyor burası. 3 yıldır burada yatmaktayım. 2 hafta sonra açık cezaevine çıkacağım. Lakin çocuğum için burası daha uygun. Burada kalmayı tercih ediyorum.”
“DEVLETİMİZDEN ALLAH RAZI OLSUN”
Burada devletin her imkanlarını karşıladığını vurgulayan 6 aylık çocuk annesi hükümlü N.A ise, “Devletimiz her şeyi karşılıyor, her şeyini getirdiler çocuğumun. Yatağı olsun, örümceği olsun, kıyafeti olsun. Devletimizden, Adalet Bakanlığımızdan Allah razı olsun. Bize yardım ediyorlar, ellerinden geldikleri kadar her şeyi yapıyorlar.” diye konuştu.
BİRİNCİ KEZ SİNCAN’DA KURULDU
Sincan Bayan Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürü Çiğdem Demir, kurumda oluşturulan anne çocuk ünitesinin, çocukların annesiyle bir arada kalması için oluşturulmuş özel bir model olduğunu söyledi.
Projenin Türkiye’de birinci defa Sincan Bayan Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda uygulandığını, başka kurumlarda uygulanması için de çalışmalar devam ettiğini belirten Demir, “0-6 yaş periyodu, çocuğun gelişiminin en süratli ve ağır olduğu devirdir. Bu periyotta çocuğun, olumlu uyarıcılar alması, bilişsel ve toplumsal gelişimi için büyük bir değer arz ediyor. Bu alanda çocuklar akranlarıyla birlikte vakit geçirdiğinde hem konuşma hem de bağlantı maharetleri artıyor, öz inançları gelişiyor ve sosyalleşiyorlar” dedi.
Ceza infaz kurumunda yapılan düzenleme ile çocukların dışarıdaki çocuklara eşit fırsatı yakaladıklarını vurgulayan Müdür Demir şöyle devam etti:
“DIŞARIDAKİ ÇOCUKLARLA İMKANLARI EŞİT”
“Annesiyle birlikte kalan çocuklar, dışarıdaki çocuklarda burada eşit imkanlara sahipler. Çocukların sağlıklı gelişimlerini görmek onları memnun ediyor. Devletin sağladığı bu imkanlarla olumsuz tesirler en aza indirilmiş vaziyette. Bu nedenle annelerin çocukları için korkuları azalıyor, çocukların geleceği açısından daha umutlu oluyorlar. Hem eğitici faaliyetlerimiz devam ediyor hem de başka çocuklarla birlikte olma fırsatı yakalıyorlar. Bu nedenle çocukların ferdî gelişimleri açısından başka çocuklarla eşit fırsatı yakaladıklarına inanıyoruz.”
Kurumda 9 yıldır misyon yapan İnfaz ve Muhafaza Memuru Selma Işık da, proje ile hayata geçirilen kurum modeli ile anne ve çocuğun tek başına kendi odası bulunmasının, daha kaliteli ve daha verimli vakit geçirmelerine katkı sağladığını belirtti.
ÇOCUKLARA YARARLI BİR ORTAM
Hayata geçirilen proje ile annelerinin yanında kalan çocukların kendilerini cezaevinde değil de, kendi konutlarında üzere hissettiklerini kaydeden Işık, “Çocuklar oyun olanları sayesinde daha çok oyun oynama imkanı buluyor. Kreş ortamına çıkardığımız vakit aktivitelere katılan çocuklar daha sakin, paylaşımcı ve hoş bağlantı kurabiliyor.” diye konuştu.
Işık, bebek ve çocukların öz bakımlarıyla ilgili her türlü muhtaçlıklarının da karşılandığını belirterek, çocuklara sunulan imkanların kendilerini de memnun ettiğini söyledi.
PROJE DİYARBAKIR’DA DA UYGULANACAK
Proje kapsamında ceza infaz kurumunda çocuklarıyla birlikte kalan bayanlar için Diyarbakır Bayan Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda da anne çocuk üniteleri bulunan model bir kurum inşa edilecek.
4 bin metrekare alan içine kurulacak iki katlı binada Sincan modelinde olduğu üzere 20 metrekarelik 8 odası bulunan 6 ünite yapılacak. Burada da ortak ömür noktaları, çocuk oyun alanları, kreş, mutfak ve çamaşırhane bulunacak. Proje kapsamında kurumda kalan 3-6 yaş kümesi çocuklara günlük hayat ve eğitim programları oluşturulacak.
Kurumda bulunan çocukların temas içerisinde olduğu tüm bayanlara yönelik bu çocukların karşı karşıya gelebileceği riskler, gereksinimler ve etrafındaki yetişkinlerin dikkat etmesi gereken konular konusunda eğitim gereçleri geliştirilecek.
ÇOCUKLARIN CEZAEVİNDE KALMA SÜRECİ
5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Önlemlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 65’inci hususunda yer alan “Anaları hükümlü olup da dışarıda müdafaasına bırakılacak kimsesi bulunmayan sıfır-altı yaş kümesindeki çocuklar analarının yanında kalabilirler.” kararı doğrultusunda 0-6 yaş kümesi çocuklar annelerinin talebi halinde ceza infaz kurumlarında kalabiliyor.
0-6 yaş kümesi çocuklar annelerinin infaz rejimlerine dahil olmayıp, anneleri ile birlikte kuruma kabul edilebildiği üzere tutuklu yahut hükümlü annenin talebi halinde daha sonra da kuruma kabul edilebiliyor. Bu süreçte de, ceza infaz kurumlarında annesinin yanında kalan çocukların psiko-sosyal gelişimlerinin desteklenmesi konusunda çalışmalar sürdürülüyor.
Çocukların zihinsel ve ruhsal gelişimleri, anaokulu ve kreşten faydalanma durumlarına yönelik iş ve süreçleri, dışarıdaki bakım verenleri ile bağları, ceza infaz kurumlarındaki yaşantıları bu ünitelerde misyon yapan psikolog ve toplumsal çalışmacılar tarafından yakından takip ediliyor.
Hükümlü ve tutuklu annelerin ebeveynlik maharetlerinin arttırılması, çocuklarının yaş kümelerine uygun davranış biçimleri geliştirebilmeleri üzere mevzularda da ferdî görüşmeler, küme çalışmaları, seminerler ve konferanslar gerçekleştiriliyor.
Çocuğun kurumda kalma yaş mühleti dolmadan evvel anne ile görüşülerek kurum dışında bakımını yürütebilecek bir yakınına ya da Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı muhafazasına verilmesine yönelik çalışmalar başlatılıyor.
ANNE-ÇOCUK, AVRUPA’DAN DAHA UZUN MÜDDET BİR ORTADA
Avrupa ülkelerinde hükümlü yahut tutuklu annelerin çocuklarıyla bir ortada olmaları çeşitli şartlara nazaran değişirken, Türkiye mühlet bakımından en uzun birlikteliği sağlıyor. Türkiye’de 0-6 yaş çocuklar annelerinin yanında kalabilirken Avrupa ülkelerindeki birtakım uygulamalar şu formda:
İtalya’da, Temel Güvenlik Cezaevlerinde annesiyle birlikte kalan çocuklar 6 yaşına kadar, öbür kurumlarda ise 3 yaşına kadar hükümlü ve tutuklu anneler ile birlikte kalabiliyor.
Hollanda’da tutukevi ve kapalı cezaevinde çocuklar annelerinin yanında yalnızca 9 ay bulunabiliyor. Bu mühlet, cezasının bitimine iki ay kalan hükümlü için kurum müdürünün inisiyatifi ile uzatılabiliyor. Açık ve yarı açık cezaevinde ise çocuklar 4 yaşına kadar annelerinin yanında kalabiliyor.
Çocuklar; başka Avrupa ülkeleri olan Romanya, İsveç, Bulgaristan, Macaristan, İrlanda ve Malta’da 1, Slovenya´da 2, Slovakya, Almanya, Yunanistan, Avusturya, Belçika, Polonya ve İspanya´da 3, Letonya ve Hollanda’da 4, Portekiz ve Slovakya´da ise 5 yaşına kadar annelerinin yanında kalabiliyor. Portekiz ve Slovakya’da da velayet sahibinin müsaadesi ile 5 yaşa kadar olan çocuklar anneleri ile ceza infaz kurumunda bir ortada barınabiliyor.
Ensonhaber
