Bünyesinde avantajları ve dezavantajları birlikte barındıran dijital paraya yönelik çalışmalar, günümüzde birçok ülkede yürütülüyor. Bu süreç, akıllara “Dijital Türk Lirası” konusunda atılacak adımlarla ilgili soruları da beraberinde getiriyor.
Anadolu Üniversitesi Toplumsal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Müdürü Doç. Dr. Yusuf Levent Şahin, bu bağlamda dijital paralar ile ilgili merak edilen bahisleri değerlendirerek Türk Lirası’nın dijital para sistemine adapte olabileceğini belirtti.
“DİJİTAL PARALARI KAYDİ PARAYLA KARIŞTIRMAMAK GEREKİYOR”
Dijital paranın kavram olarak bankaların bilgi tabanındaki dijital kayıt halinde saklanan yatırımlarla karıştırılmaması gerektiğini belirten Yusuf Levent Şahin, “Öncelikle dijital paraları kaydi parayla karıştırmamak gerekiyor. Banka hesaplarında bulunan ve merkez bankalarının hesaplarında dijital kayıtlar biçiminde yer alan paralar dijital değildir; bu paralar dijital ortamda bulunan kaydi paralardır. Dijital paraların ise fizikî bir niteliği bulunmuyor. Banknot yahut bozuk para formunda değiller. Bilinen dijital paralar, kripto para niteliğindedir ve merkezî bir otorite tarafından denetim edilmemektedir.” tabirlerini kullandı.
“KRİPTO PARALARIN PAHALARI DALGALANMA GÖSTEREBİLİR”
Kripto paraların birtakım kıymetli sorunları beraberinde getirdiğini belirten Doç. Dr. Şahin, “İlk olarak bu paralar altın üzere bir metaya ya da pahasını koruyacak bir merkezi otoriteye sahip olmadığından kıymetleri çok dalgalanma gösterebilir.
HUKUKSAL SÜREÇLERİ ZAYIF
İkincisi, bu paralarla yapılan süreçlere ait tüzel süreçler çok zayıf ve uyuşmazlık durumunda koruyuculuğu bulunmamaktadır. Üçüncü olarak, bu paraların rastgele bir otoriteden bağımsız ve anonim süreçlere imkan tanıması, yasadışı işlerde kullanılmalarını daha muhtemel hale getirmektedir. Son olarak kripto paralar ülkelerin paralarını ikame etmeye başlarsa ağır yaptırımlar gündeme gelebilir.” değerlendirmesinde bulundu.
“DİJİTAL PARANIN AVANTAJLARI DA VAR”
Günümüzde üzerinde çalışılması gereken eksik yanları olsa da dijital paraların göz gerisi edilememesini belirten Şahin, “Tüm sorunlara rağmen kripto paraların epeyce kıymetli getirileri mevcuttur. Dijital paralar ile yapılacak para transferlerinin çok daha düşük maliyetli olması, ödemelerin ve para transferlerinin rastgele bir aracı kuruma gereksinim duyulmadan her vakit, her yerden ve istenilen her ölçüde gerçekleştirilebilmektedir. Dijital para kullanımı ile harcama yapılırken anonim kalınmasına karşın yapılan tüm harcamaların şeffaf biçimde herkes tarafından görülebilmesi kripto paraların kıymetli avantajları ortasında gösterilebilir.” biçiminde konuştu.
“DEVLETLERİN PARALARINI DİJİTAL PARA SİSTEMİNE ADAPTE ETMESİ EPEY YÜKSEK BİR İHTİMAL”
Devletlerin de dijital paraya yaklaşımlarında bir dönüşüm yaşanabileceğine değinen Şahin, “Uzun vadede Türkiye’nin de içinde bulunduğu dünya devletlerinin kripto paraları büsbütün yok saymadan kendi paralarını dijital para sistemine adapte etmesi epeyce yüksek bir ihtimaldir. Dijital paralara merkez bankaları tarafından direkt adapte olunmasının da farklı muhtemel formülleri mevcuttur. Bunlardan en esaslı olanı ise tam adaptasyon, yani merkez bankalarının dijital parayı direkt kendi denetiminde tutarak tüm kullanıcılara hesap bazlı erişim imkanı sağlamasıdır.
DEVLETLER DİJİTAL PARAYA YAKLAŞIMLARINDA BİR DÖNÜŞÜM YAŞAYABİLİR
Ayrıyeten bu durum ticari bankaların misyon ve yetkilerinin çok daha farklı bir biçimde belirlenerek fonksiyonlarının büyük ölçüde değişmesi üzere esaslı değişimleri de beraberinde getirecektir.” dedi.
Ensonhaber
